Przegląd badań nad kulturą organizacyjną w systemie opieki zdrowotnej
DOI:
https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2018-0013Słowa kluczowe:
kultura organizacyjna, pielęgniarstwo, zarządzanie w pielęgniarstwieAbstrakt
PRZEGLĄD BADAŃ NAD KULTURĄ ORGANIZACYJNĄ W SYSTEMIE OPIEKI ZDROWOTNEJ
Wstęp. Kultura organizacyjna to pojęcie wieloznaczne, odzwierciedla normy i wartości uznawane za ważne w danym społeczeństwie. Podlega wpływom czynników wewnętrznych i zewnętrznych, a także determinują ją rozwiązania techniczne i organizacyjne. Uznawana jest za znaczący czynnik sukcesu organizacji oraz wytycza kierunek większości działań jej członków.
Cel. Celem pracy było przedstawienie przeglądu badań nad kulturą organizacyjną w systemie opieki zdrowotnej na podstawie piśmiennictwa.
Metoda. Artykuł ma formę przeglądu niesystematycznego. Przejrzano bazy danych medycznych PubMed, Scopus, Web of Science, Google Scholar (od stycznia 1963 roku do stycznia 2017).
Wnioski. Pojęcie kultury organizacyjnej w piśmiennictwie dotyczącym zarządzania po raz pierwszy zostało zdefiniowane w latach 50-tych XX wieku. Tematyką badań nad kulturą organizacyjną w systemie opieki zdrowotnej i podsystemie pielęgniarstwa zajmowano się przede wszystkim w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej. W Polsce badania kultury organizacyjnej w sektorze świadczeń pielęgniarskich analizowano w odniesieniu do obciążenia psychicznego pielęgniarek. Z przeprowadzonego przeglądu piśmiennictwa wynika, że kultura organizacyjna oddziałuje na wiele elementów pracy zawodowej pielęgniarek, takich jak; wydajność, jakość, obciążenie psychiczne, wypalenie zawodowe, występowanie chorób związanych z pracą, a także ma związek z satysfakcją z opieki i poczuciem bezpieczeństwa.
Bibliografia
1. Cameron KS, Quinn RE. Kultura organizacyjna – diagnoza i zmiana. Kraków: Oficyna Ekonomiczna; 2003.
2. Nogalski B, Szpitter A. Kultura organizacyjna w zarządzaniu organizacją wielokulturową. [w:] Mikuła B, red. Historia i perspektywy nauk o zarządzaniu. Kraków: Wydawnictwo Fundacja UE w Krakowie; 2012, s.225-236.
3. Szeptuch A. Pomiar kultury organizacyjnej w organizacjach ochrony zdrowia. E-mentor. 2016; 3(65): 60-67.
4. Jacobs R, Manion R, Davies H, et. al. The relationship between organizational culture and performance in acute hospitals. Soc Sci Med. 2013; 76: 115-125.
5. Pagórski P, Walicka-Nowaczyk N. Kultura organizacyjna i jej wpływ na właściwe postawy pracownicze w podmiocie leczniczym. Piel Pol. 2012; 3(45): 160-169.
6. Wójtowicz A. Istota i modele kultury organizacyjnej – przegląd koncepcji. ZN MWSE w Tarnowie. 2004; 5: 159-171.
7. Chmielewska-Muciek D. Dyskusja nad pojęciem kultury organizacyjnej. Ann. UMCS. 2009; 43, 20: 317-331.
8. Cooper D. Improving safety culture. A practical guide. London: John Wiley & Sons Ltd; 1998.
9. Smolarek M, Sipa M. Klimat organizacyjny jako przejaw kultury organizacyjnej w małych przedsiębiorstwach. ZN WSH Zarządzanie. 2015; 4: 301-315.
10. Rosenthal M, Hall K, Bussières J-F et. al. Professional Culture and Personality Traits of Hospital Pharmacist cross Canada: A Fundamental First Step in developing Effective Knowledge Translation Strategies. Can J Hosp Pharm. 2015; 68(2): 127-135.
11. Gershon RRM, Stone PW, Zeltser M. Organizational Climate and Nurse Health Outcomes in the United States: A systematic Review. Ind Health. 2007; 45: 622-636.
12. Jafree SR, Zakar R, Zakar MZ, et.al. Nurse perceptions of organizational culture and its association with the culture of error reporting: a case of public sector hospitals in Pakistan. BMC Health Serv Res. 2016; 16(3). Doi: 10.1186/s12913-015-1252-y.
13. Günes ÜY, Gürtek Ö, Sönmez M. A survey of the patient safety culture of hospital nurses in Turkey. Collegian. 2016; 23(2): 225-232.
14. Mijakoski D, Karadzinska-Bislimovska J, Basarovska V. Burnout, Engagement and Organizational Culture: Differences between Physicians and Nurses. MJMS. 2015; 3(3): 506-513.
15. Zachariadou T, Zannetos S, Pavlakis A. Organizational culture in the primary Healthcare setting of Cyprus. BMC Health Serv Res. 2013; 13: 112.
16. Guidet B, González-Romá V. Climate and cultural aspects in intensive care units. Critiacal Care 2011; 15: 312-319.
17. Körnel M, Wirtz MA, Bengel J, et.al. Relationship of organizational culture, teamwork and Job satisfaction in interprofessional teams. BMC Health Serv Res. 2015; 15: 243-255.
18. Hahtela N, McComark B, Paavilainen E, et.al. The Relationship of Workplace Culture With Nursing-Sensitive Organizational Factors. JONA 2015; 45 (7/8): 370-376.
19. Callen JL, Braithwaite J, Westbrook JI. Cultures in hospitals and their influence on attitudes to, and satisfaction with, the use of clinical information system. Soc Sci Med 2007; 65: 635-639.
20. Scott T, Mannion R, Davies R, Marshall M. The Quantitative Measurement of Organizational Culture in Health Care: A Review of the Available Instruments. BMC Health Serv Res. 2003; 38(3): 923-945.
21. Kondyba-Szymański P, Irzyniec T. Kultura organizacyjna a psychiczne obciążenie pracowników na przykładzie wybranych placówek służby zdrowia. Zdr Publ. 2007; 117 (3): 232-236.
22. Stone P, Gershon R. Organizational Climate and Occupational Health Outcomes in Hospital Nurses. Int J Occup Environ Med. 2007; 49(1): 50-58.
23. Minvielle E, Aegerter P, Dervaux B et.al. Assessing organizational performance in intensive care units: A French experience. J Crit Care. 2008; 23(2):236-244.
24. Banaszak-Holl J, Castle NG, Lin MK, et.al. The Role of Organizational Culture in Retaining Nursing Workforce. The Gerontologist, 2015; 55(3): 462-471.
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Autorzy
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
