Dietary supplements as a challenge for contemporary public health: scale of the phenomenon, health risk, legal regulations

Agnieszka  Marzec; Michał  Skrzypek; Zbigniew  Marzec

doi:10.2478/pjph-2018-0006

Authors

Agnieszka Marzec Department of Clinical Dietetics, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin, Poland Author
Michał Skrzypek Department of Clinical Dietetics, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin, Poland Author
Zbigniew Marzec Chair and Department of Bromatology, Faculty of Pharmacy with Medical Analytics Division, Medical University of Lublin, Poland Author

DOI:

https://doi.org/10.2478/pjph-2018-0006

Keywords:

dietary supplements, health risk, public health.

Abstract

The subject of the study is to present the issues of dietary supplements from the perspective of public health, taking into account definitional problems, the scale of the phenomenon in Poland and the look at the problem in question from the sociomedical perspective emphasizing the use of dietary supplements as a form of self-care. The study also discusses selected legal regulations in Poland and the EU on marketing and trading in dietary supplements. The article also presents, from the perspective of pharmaceutical sciences, the proposals for classification of dietary supplements and selected issues concerning safety of their use.
The subject of a part of the present analysis is also the recent data showing the wide popularization of the phenomenon of polypragmasia consisting in simultaneous use of dietary supplements and OTC pharmaceutical agents with prescription drugs in Poland

References

1. Brzozowska A, Olędzka R. Suplementacja diety jako droga do poprawy stanu odżywienia i stanu zdrowia ludności. In: J. Gawęcki, W. Roszkowski (ed). Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Cz. 3. Warszawa: PWN; 2009. p. 313-28.

2. Bojarowicz H, Dźwigulska P. Suplementy diety. Cz. I. Suplementy diety a leki – porównanie wymagań prawnych. Hygeia Public Health. 2012;47(4):427-32.

3. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Dz. U. z 2015 r., poz. 594.

4. Wróbel-Harmas M, Krysińska M, Postupolski J, Wysocki MJ. Zagrożenia związane ze stosowaniem suplementów diety w świetle analizy danych z Internetu i doniesień systemu RASFF. Prz Epidemiol. 2014;68:613-9.

5. Raport NIK o dopuszczaniu do obrotu suplementów diety z dnia 10 lutego 2017r. [https://www.nik.gov.pl/.../nik-o- dopuszczaniu-do-obrotusuplementow-diety.htm] (dostęp 1.06.2018r.)

6. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS): [http://suplementy.gis.gov.pl/] (dostęp 1.06.2018r.)

7. Brzozowska A, Roszkowski W, Pietruszka B, Kałuża J. Witaminy i składniki mineralne jako suplementy diety. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 2005;4(45):5-16.

8. Wierzejska R. Suplementy diety – panaceum na współczesne dolegliwości zdrowotne czy triumf reklamy? Med Rodz. 2017;20(2):136-42.

9. Mechanic D. Sociological dimensions of illness behaviour. Soc Sci Med.1995;41(9):1207-16.

10. Cockerham WC. Medical sociology. New Jersey: Prentice Hall; 2004. p. 118-40.

11. Ostermann H, Renner A-T, Bobek J, et al. A cost/benefit analysis of selfcare systems in the European Union. Final report. European Commission, European Union; 2015.

12. Krajewski-Siuda K, Łach K. Samoleczenie – definicja problemu w kontekście nowych trendów społecznych. In: K. Krajewski-Siuda (ed). Odpowiedzialne i nowoczesne samoleczenie w systemie ochrony zdrowia. Warszawa: Fundacja Obywatele Zdrowo Zaangażowani; 2016. p. 8-13.

13. Komunikat z badań CBOS BS/52/98. Leczenie się domowymi sposobami. CBOS, Warszawa, kwiecień 1998: 1-7.

14. Roguska B, Feliksiak M. Stosowanie leków dostępnych bez recepty. Komunikat CBOS nr BS/143/2010. Warszawa: Fundacja CBOS; październik 2010. p. 1-15.

15. Borek E. Dessoulavy-Gładysz I. Samoleczenie i samoopieka w Polsce w kontekście trendów europejskich. Analiza porównawcza. In: K. Krajewski-Siuda (ed). Odpowiedzialne i nowoczesne samoleczenie w systemie ochrony zdrowia. Warszawa: Fundacja Obywatele Zdrowo Zaangażowani; 2016. p. 28-33.

16. Feliksiak M. Leki dostępne bez recepty i suplementy diety. Komunikat z badań CBOS nr 158/2016. Warszawa: Fundacja CBOS; listopad 2016. p. 1-16.

17. Jarosz M, Respondek W. Suplementy diety a zdrowie. Porady lekarzy i dietetyków. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2008

18. Bojarowicz H, Dźwigulska P. Suplementy diety. Cz. II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie. Hygeia Public Health. 2012;47(4):433-41.

19. Jarosz M. Suplementy diety – korzyści i zagrożenia. Warszawa: IŻŻ; 2009.

20. Dymkowska-Malesa M. Suplementacja w sporcie. Now Lek.2011;80(3):199-204.

21. Krasnowska G, Sikora T. Suplementy diety a bezpieczeństwo konsumenta. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 2011;4(77):5-23.

22. Nachtigal MC, Patterson RE, Stratton KL, et al. Dietary supplements and weight control in a middle-age population. J Altern Complement Med. 2005;11(5):909-15.

23. Yazaki Y, Faridi Z, Ma Y, et al. A pilot study of chromium picolinate for weight loss. J Altern Complement Med. 2010;16(3):291-9.

24. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 kwietnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie składu oraz oznakowania suplementów diety (Dz. U z 18 maja 2017r., poz. 979).

25. Jarosz M. Suplementy diety a zdrowie. Warszawa: PZWL; 2008.

26. Jarosz M. Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: IŻŻ; 2017.

27. Schlegel-Zawadzka M, Barteczko M. Ocena stosowania suplementów diety pochodzenia naturalnego w celach prozdrowotnych przez osoby dorosłe. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 2009;4(65):375-87.

28. Szcześniak P, Szuszkiewicz J, Michalak Ł. Orszulak-Michalak D. Żywienie i suplementacja diety w wieku podeszłym. Farm Pol. 2009;65(11):775-9.

29. Stoś K, Wierzejska R, Siuba-Strzelińska M. Rola suplementów diety w realizacji norm. In: M. Jarosz (ed). Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: IŻŻ; 2017. p. 301-16.

30. Thomas DT, Erdman KA, Burke LM. Nutrition and athletic performance. Medicine & Science in Sports & Exercise. Official J ACSM. 2016:543-68.

31. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekol Pol. 2014;85:395-9.

32. WHO Guidelines. Calcium supplementation in pregnant women. Geneva. World Health Organization; 2013.

33. Buczkowski K, Chlabicz S, Dytfeld J, et al. Wytyczne dla lekarzy rodzinnych dotyczące suplementacji witaminy D. Zalecenia opracowane przez Polską Grupę Roboczą International University Family Medicine Club. Forum Med Rodz. 2013;7(2):55-8.

34. „Świadome samoleczenie w Polsce – www.lekiczysuplementy.pl 2014”. TNS Polska. [www.rynekzdrowia.pl] (dostęp 13.07.2018 r).

35. Wierzejska R. Czy reklama suplementów diety jest obiektywnym źródłem informacji o ich wpływie na zdrowie. Analiza reklam radiowotelewizyjnych w świetle przepisów prawa żywnościowego. Wiad Lek. 2016;69(1):14-8.

36. Bojarowicz H, Dźwigulska P. Suplementy diety. Cz. III. Interakcje suplementów diety z lekami. Hygeia Public Health. 2012;47(4):442-7.

37. Łukasik-Głębocka M, Sommerfeld K, Teżyk A, Zielińska-Psuja B. Ostre zatrucie suplementem diety wspomagającym odchudzanie fałszywie sugerujące użycie amfetaminy. Prz Lek. 2013;70(10):1-4.

38. Kujawa A, Szponar J, Szponar E, et al. Szkodliwość leków i środków wspomagających odchudzanie – punkt widzenia toksykologa. Prz Lek. 2012;69(8):548-51.

39. Wiergowski M, Galer-Tatarowicz K, Nowak-Banasik L, et al. Zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego przez nieświadome zastosowanie syntetycznej sibutraminy sprzedawanej jako chiński preparat ziołowy “Meizitanc”. Prz Lek. 2007;64(4/5):268-72.

40. [www.klasterzdrowia.pl] (dostęp 1.06.2018 r.)

41. [https://ec.europa.eu/food/safety/rasff_en] (dostęp 1.06.2018 r.)

42. [www.nowoczesnerolnictwo.info/.../system-wczesnego-ostrzegania-oniebezpiecznej-zywnosci/] (dostęp 1.06.2018 r.).