Medical doctrines at the turn of the 18th and 19th c. and their philosophical foundations
DOI:
https://doi.org/10.2478/pjph-2018-0007Keywords:
medical theories and doctrines, medicine at the turn of the 18th and 19th c.Abstract
The turn of the 18th and 19th c. is a period in the history of medicine where the division of the main modernisation course in clinical medicine was made. Two competing movements were distinguished at that time: physical, the foundations of which referred to the philosophy of the English and French Enlightenment (the so-called Medical Enlightenment) and romantic, which was critical of the philosophy and attempted to base the foundations of medicine on German idealism. The rivalry began in 1797 when the basis of the romantic movement was determined and ended in 1849 when the movement was removed through administrative channels from universities in German Protestant states. Then, the unification of the theoretical foundations of clinical medicine in Europe took place, while the epigones of the romantic movement were included in the area of alternative medicine by academic communities. Both of the movements involved dozens of medical doctrines, which strove to solve practical therapeutic problems in relation to different theories. The aim of the article is to present the rivalry between both modernisation movements on the basis of my earlier studies, the results of which were included in the publications from 1990-2016, and references with particular emphasis on the role of therapeutic doctrines and their philosophical foundations
References
1. Zembrzuski L. Dzieje kierunków, teorii i doktryn filozoficzno-lekarskich. Warszawa; 1935.
2. Szumowski W. Historia medycyny, Bilikiewicz 7. Editor, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich; 1961. p. 300-8.
3. Płonka-Syroka B. Recepcja doktryn medycznych przełomu XVIII I XIX wieku w polskich ośrodkach akademickich w latach 1784-1863. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum; 1990.p. p.5-7.
4. Płonka-Syroka B. Niemiecka medycyna romantyczna. Warszawa: Wydawnictwo DiG; 2007. p. 144-9; 153-4; 242-355; 157; 149-51, 231-345, 299-353; 263-97; 163-72, 193-7; 265-77; 249-53; 249-58; 217-30; 19-120, 241-353.
5. Eleftheriadis A. Struktur der Hippokratischen Theorie der Medizin: logische Aufbau und dynamische Entwicklung der Humoralpathologie. Frankfurt am Main; 1990.
6. Płonka-Syroka B. Problem wyboru teorii przez społeczność naukową na przykładzie nauk medycznych. Prace naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Filozofia i Socjologia. 1995;(4):177-93.
7. Płonka-Syroka B. Medycyna w historii i kulturze. Warszawa: Wydawnictwo DiG; 2016. p. 262-341; 435-42; 348; 342-423.
8. Płonka-Syroka B. Doktryny medyczne nurtu hermetycznego – struktura, geneza, uwarunkowania recepcji w społeczności naukowej. Med. Nowożyt. 1992; (Zeszyt wstępny):7-15.
9. Płonka-Syroka B. Międzykulturowa recepcji doktryn medycznych na przykładzie doktryny Johna Browna (1736-1788). Problemy metodologiczne. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki. 1993;38(4):3-37.
10. Hess V. Von der semiotischen zur diagnostischen Medizin. Die Entstehung den klinischen Methode, 1750-1850. Husum: Mathiesen Verlag’ 1993. p. 15-70.
11. Lammel H.-U. Nosologische und therapeutische Konzeptionen in der romatischen Medizin. Berlin: Universitäts Verlag; 1986.
12. Amsterdamski S. Między historią a metodą. Spory o racjonalność nauki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy; 1983. p. 32-4; 35-41.
13. Cohen F. Die zweite Erschaffung der Welt. Wie die modern Naturwissenschaft entstand, Frankfurt am Main – New York: Campus Verlag; 2010. p. 24-36, 143-157.
14. Mason S.F. Geschichte der Naturwissenschaft in den Entwicklung ihren Denkweisen. Stuttgart: Kröner Verlag; 1991. p. 178-248; 95-117.
15. Płonka-Syroka B. An overwiev of the Polish school of medical philosophy from the 19th century to today. J Pharm Pharmacol. 2014;25(2):509-26. 81-8.
16. Bucholz G. Die Medizintheorie Claude Bernard;s: ihr philosophischer und wissenschaftlicher Hintergrund. Murken: Altrogge Verlag; 1985.
17. Latour B. The Pasteurization of France. Cambridge; 1993. p. 35-41.
18. Mejor M. Historia naturalna w dziełach polsko-łacińskich poetów humanistycznych. In: Człowiek wobec natury – humanism wobec nauk przyrodniczych. Humanism. Idee, nurty i paradygmaty humanistyczne w kulturze polskiej, vol.1. Sokolski J. editor, Warszawa: Wydawnictwo Neriton; 2010. p. 55-75.
19. Kuderowicz Z. Filozofia nowożytnej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; 1989. p. 510-42; Miodoński L. Całość jako paradygmat rozumienia świata w myśli przełomu romantycznego, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, 2001, p. 178-188.
20. Pfeifer K. Medizin der Goethezeit. Christoph Wilhelm Hufeland und die Heilkunst des 19. Jahrhundert. Köln – Weimar – Wien: Böhlen Verlag; 2000. p. 146-92.
21. Müller-Tam J. Kunst als Gipfel der Wissenschaft. Ästhetische und wissenschaftliche Weltanschauung bei Carl Gustaw Carus, Berlin – New York: De Grutyer Verlah; 1995.
22. Tsouyopoulos N. Andreas Röschlaub und die romantische Medizin, Stuttgart – New York: Fischer Verlag; 1982. p. 153-99.
23. Wiesing U. Kunst oder Wissenschaft? Űber den Konzeptionen der Medizin in der deutschen Romantik. Stuttgart – Bad Canstatt: Frommman-Holzbog Verlag; 1995. p. 35-8.
24. Kuhn TS. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy; 1985. p. 153-61.
25. Miodoński L. Całość jako paradygmat rozumienia świata w myśli przełomu romantycznego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum; 2001. p. 247-53.
26. Blecker J. Naturhistorische Schule: 1825-1845: ein Beitrag zur Geschichte der klinische Methode in Deutschland, Stuttgart – New York; 1981.
27. Lorenz G. Das Fortleben konkretanschaulichen Denkmuster an den entwickelten “hippokratischen” Theorien. In: Antike Krankenbehandlung in historisch-vergleichenden Sicht. Studien zum konkret-anschaulichen Denken, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag; 1990. p. 272-34.
28. Płonka-Syroka B. Neohipokratyzm Thomasa Sydenhama jako próba modyfikacji klasycznego standard patologii humoralnej. Analecta. 2016;25(2):39-60.
29. Eckle I. Thomas Sydenhm (1624-1689) und seine Krankheitslehre, seine Rezeption durch Boerhaave in Leiden und dessen Schuler in der Ersten Wiener Schule. Berlin: Freie Universität Verlag; 1988. p. 19-42.
30. Płonka-Syroka B. Die Rezeption der medizinischen Lehre von John Brown in der polnischen akademischen Medizin an der Wende vom 18. und 19. Jahrhundert. In: Heilkunde und Heilmittel: zum Erwerb und Transfer von medizinisch-pharmazeutischen Wissen in Europa. Europäische Wissenschaftsbeziehungen, vo. 5, Aachen: Shaker Verlag; 2013. p. 193-206.
31. William Cullen and the eighteenth century medical world, Doig A. editor. Edinburg; 1991.
32. Płonka-Syroka B. Wetter und Krankheit: die meteorologischen Beobachtungen an der Universität Wilna in den Jahren 1804 bis 1843. In: Von Kometen, Windhosen, Hagelschlag und Wetterballons. Beiträge zur Geschichte der Meteorologie. Europäische Wissenschaftsbeziehungen, vol.8, Kästner I., Kiefer J. editors, Aachen: Shaker Verlag; 2014. p. 199-212.
33. Lorenz G. Das Fortleben konkretanschaulichen Denkmuster an den entwickelten “hippokratischen” Theorien. In: Antike Krankenbehandlung in historisch –vergleichenden Sicht. Studien zum konkret-anschaulichen Denken, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag; 1990. p. 272-80.
34. Eleftheridis A. Struktur der Hippokratischen Theorie der Medizin: logische Aufbau und dynamische Entwicklung der Humoralpathologie, Frankfurt am Main; 1990.
35. Płonka-Syroka B. Mesmeryzm. Od astrologii do bioenergoterapii. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum; 2007.
36. Miodoński L. Filozofia jako podstawa teorii nauk przyrodniczych i medycznych w idealizmie niemieckim (na przykładzie tzw. dynamicznego przyrodoznawstwa). In: B. Płonka-Syroka (ed). Społeczno-ideowe aspekty medycyny i nauk przyrodniczych XVIII-XX wieku. Studia z Dziejów Kultury Medycznej, vol. 5. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum; 2002. p. 85-102
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2018 Polish Journal of Public Health
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
