Wybrane antyzdrowotne zachowania młodzieży gimnazjalnej z rozpoznaną chorobą alergiczną
DOI:
https://doi.org/10.12923/j.0044-2011/122/3/a.05Słowa kluczowe:
antyzdrowotne zachowania, młodzież, choroba alergicznaAbstrakt
Wstęp. Podejmowanie zachowań ryzykownych dla zdrowia jest charakterystyczną cechą okresu adolescencji, zarówno u młodzieży zdrowej, jak również z chorobą przewlekłą, w tym alergiczną. Wiąże się z poszukiwaniem własnej tożsamości oraz autonomii, a także sposobów radzenia sobie z trudnościami i stresem.
Cel. Identyfikacja niektórych antyzdrowotnych zachowań młodzieży gimnazjalnej z rozpoznaną chorobą alergiczną.
Materiał i metody. Badaniami objęto 100-osobową grupę młodzieży gimnazjalnej, z rozpoznaną chorobą alergiczną w jednej z ogólnodostępnych szkół w Lublinie, w 2008 roku. Grupę kontrolną (100 osób) stanowiła młodzież z tego samego gimnazjum, ale bez obciążeń w kierunku alergii. Narzędziem badawczym zastosowanym w pracy był autorski kwestionariusz ankiety. Dla ich porównania w obu badanych grupach wykorzystano program statystyczny SPSS 14.0 PL z użyciem liczebności, obliczeń procentowych, testu χ2 zgodności oraz testu χ2 niezależności.
Wyniki. Do prób palenia tytoniu przyznaje się 38,3% młodzieży z alergią i aż 61,3% chłopców i 58,2% dziewcząt z grupy kontrolnej. Presja ze strony rówieśników w przypadku prób palenia tytoniu była ważnym czynnikiem motywującym do podjęcia tego ryzykownego zachowania zdrowotnego u wszystkich badanych osób z alergią, natomiast u młodzieży zdrowej dotyczyła 68,1% chłopców i 78,0% dziewcząt. Podobnie spożywanie alkoholu istotnie częściej występowało w grupie kontrolnej (87,2% u chłopców), niż w grupie młodzieży z alergią (38,1% u dziewcząt).
Wnioski. Presja rówieśnicza ma istotny wpływ na występowanie zachowań antyzdrowotnych w grupie młodzieży z chorobą alergiczną. Próby zachowań ryzykownych dla zdrowia u młodzieży z alergią częściej występowały u dziewcząt niż u chłopców. Zachowania antyzdrowotne zdecydowanie dominowały w grupie kontrolnej, ale obecność ich u badanych z chorobą alergiczną może stanowić większe zagrożenie zdrowotne, niż w grupie dzieci zdrowych.
Bibliografia
1. Wojnarowska B. Zachowania zdrowotne. Pediatria Praktyczna. 1999;7(2):24-31.
2. Raczyński G. Wybrane zagadnienia z higieny i promocji zdrowia. Warszawa:Wyd. Akademia Wychowania Fizycznego; 2001.
3. Krawczyński M. Norma kliniczna w pediatrii. Warszawa: Wyd. PZWL; 2005.
4. Latoś T. Znaczenie edukacji w postępowaniu z chorym z alergią. Alergia, Astma, Immunologia. 2001;6:13-6.
5. Kosińska M. Styl życia dla zdrowia. Żywiec: Wyd. Beskidzka Wyższa Szkoła Umiejętności; 2006.
6. Chlebna-Sokół D, Zbuk E, Sobczak M. Zachowania zdrowotne dzieci, młodzieży i wybranych grup młodych dorosłych w Polsce – przegląd piśmiennictwa. Zdr Publ. 2007;117(1):63-7.
7. Kowalewska A, Mazur J, Wojnarowska B. Czynniki związane z paleniem tytoniu przez młodzież szkolna w okresie dojrzewania. Zdr Publ. 2001;115(4):238-44.
8. Micun L. Palenie tytoniu wśród młodzieży szkół podstawowych i gimnazjów powiatu sokólskiego. Wiad Lek. 2002;45(suppl.1):45-9.
9. Suliga E. Stosowanie używek, picie alkoholu i palenie tytoniu wśród uczniów szkół średnich. Nowiny Lek. 2002;71(2-3):103-6.
10. Kurzawa R, Jędrys K. Edukacja i jakość życia dzieci chorych na astmę. Medipress. 1999;4:3-11.
11. Wojnarowska B, Mazur J. Zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce; wyniki badań HBSC 2002. Zdr Publ. 2004;114(2):159-67.
12. Piwoński J, Pytlak A. zachowania zdrowotne i poziom wiedzy na temat wybranych zagadnień profilaktyki chorób serca młodzieży warszawskich szkół gimnazjalnych prawobrzeżnej Warszawy. Pol Przegl Kard. 2003;5(3):301-8.
13. Wójcik-Grzyb A, Surynt A. Opinia uczniów gimnazjum na temat spożywania alkoholu. Rocz PZH. 2006;57(suppl. 2):125-30.