Abstrakt
Celem pracy było ustalenie korelacji między zachorowaniem na raka piersi a stosowaniem w przeszłości hormonalnej terapii zastępczej. Badaniami objęto 566 kobiet z uwzględnieniem podziału na kobiety zdrowe i chore na raka piersi (354 kobiet zdrowych i 212 chorych). Osoby zdrowe wybrano z ogólnej populacji w sposób losowy, natomiast po mastektomii – były pacjentkami czterech lubelskich szpitali. Zastosowaną metodą badawczą był sondaż diagnostyczny, z wykorzystaniem techniki ankiety. Zebrany materiał poddano analizie statystycznej przy zastosowaniu testu χ2. Wyniki badań pokazują, iż stosowanie hormonalnej terapii zastępczej powyżej pięciu lat w badanych grupach dotyczyło statystycznie częściej kobiet po mastektomii, dodatkowo obciążonych ryzykiem rodzinnego występowania nowotworów piersi. Wraz z wiekiem wzrasta odsetek kobiet stosujących ten sposób łagodzenia objawów menopauzy.
Bibliografia
1. Antoine C., Liebens F., Carly B. et al.: Influence of HRT on prognostic factors for breast cancer: A systematic review after the Women’s Health Initiative trial. Human Reproduction, 19(3), 741, 2004.
2. Asendrych A., Deptała A.: Hormonalna terapia zastępcza w nowotworach hormonozależnych. Współczesna Onkologia, 8(2), 81, 2004.
3. Bałanda A., Gozdek N.: Postawy kobiet wobec klimakterium i hormonalnej terapii zastępczej. Pielęgniarstwo XXI wieku, 5, 79, 2003.
4. Bednaruk-Młyński E., Wójcik-Tomaszewska J., Jassem J.: Hormonalna Terapia Zastępcza, a ryzyko rozwoju raka piersi w świetle nowych doniesień. Nowotwory, 50(5), 519, 2000.
5. Beral V.: Million Women Study Collaborators. Breast cancer and hormone – replacement therapy in the Million Women Study. Lancet, 362, 419, 2003.
6. Collaborative Group on Hormonal Factors in Breast Cancer. Breast Cancer and hormone replacement therapy: collaborative reanalysis of data from 51 epidemiologic studies of 52.705 women with breast cancer and 108.411 women without breast cancer. Lancet, 350, 1047, 1997.
7. Dębski R.: Kontrowersje wokół hormonalnej terapii zastępczej. Przewodnik Lekarza, 4, 38, 2002.
8. Dumitrescu R. G., Cotarla I.: Understanding breast cancer risk-where do we stand in 2005?. Journal of Cellular and Molecular Medicine, 9 (1), 208, 2005.
9. Dworniak T.: Rak sutka – profilaktyka. Nowa Klinika, 10 (5/6), 535, 2003.
10. Gozdek N., Bałanda A.: Lekarze ginekolodzy i położne wobec hormonalnej terapii zastępczej. Zdrowie Publiczne, 113(3/4), 268, 2003.
11. Kanadys W. M.: Hormonalna terapia zastępcza ciągłych kontrowersji. Przegląd Menopauzalny, 2, 30, 2004.
12. Million Women Study Collaborators. Breast Cancer and hormone replacement therapy in the Million Women Study. Lancet, 362, 419, 2003.
13. Rekomendacje Zarządu Głównego PTG w sprawie stosowania Hormonalnej Terapii Zastępczej (10.07.2004). Ginekologia Polska, 9, 675, 2004.
14. Ross R. K., Paganini-Hill A., Wan P. et al.: Effect of hormone replacement therapy on breast cancer risk: estrogen versus estrogen plus progestin. Journal of the National Cancer Institute, 92, 328, 2000.
15. Schai rer C., Lubin J., Troisi R. et al.: Menopausal estrogen and estrogen progestin replacement therapy and breast cancer risk. Journal of the American Medical Association, 283, 485, 2000.
16. Sellers T. A., Mink P. J., Cerhan J. P.: The role of hormone replacement therapy in the risk for breast cancer and total mortality in women with a family history of breast cancer. Annals of Internal Medicine, 127(11), 973, 1997.
17. Surkont G., Wlaźlak E., Tuzin J.: Kontrowersje wokół hormonalnego leczenia zastępczego (HLZ) – praktyczne aspekty ostatnio opublikowanych wyników, badania WHI. Ginekologia Praktyczna, 11(2), 2, 2003.
18. The Women’s Health Initiative Group: Risk and benefits of estrogen plus progestin in healthy postmenopausal Women. Principal Results from the WHI Randomized Controlled Trial. Journal of the American Medical Association, 288, 321, 2002.
19. Weiss L. K., Burkman R. T., Cushing-Haugen K. L. et al.: Hormone replacement therapy regiment and breast cancer risk. Obstet. Gynecol., 100, 1148, 2002.
20. Zgliczyński S., Wiktorowicz-Dudek A.: Określenie populacji kobiet stosujących hormonalne leczenie zastępcze (HLZ). Endokrynologia Polska, 51, 271, 2000.
21. Żołnierczuk-Kieliszek D., Pacian A.: Postawy kobiet w wieku okołomenopauzalnym wobec hormonalnej terapii zastępczej. Problemy Higieny, 83, 99, 2003.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie (c) 2009 Autorzy