Biochemia cynku
Abstrakt
Cynk jest mikroelementem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Ponad 300 enzymów, zawierających cynk jako kofaktor, jest bezpośrednio zaangażowanych w katalizie. Pacjenci z niedoborem cynku cierpią na poważne dysfunkcje immunologiczne. Niedobór cynku objawia się opóźnieniem wzrostu, zmianami skórnymi oraz zaburzeniem gojenia ran, anemią i opóźnieniem umysłowym. Objawy chorobowe ustępują w wyniku suplementacji nadmiarem cynku. Cynk powoduje zmniejszenie stężenia markerów stresu oksydacyjnego i stymuluje wytwarzanie cytokin. Cynk odgrywa również znaczącą rolę w chorobie Parkinsona (PD), w stwardnieniu rozsianym (MS), w chorobie Alzheimera i w chorobie Wilsona. Ponadto cynk jest zaangażowany w transdukcji sygnału i w apoptozie, np. prawidłowe stężenie cynku w organizmie indukuje apoptozę w komórkach gruczołu krokowego. Wśród czynników transkrypcyjnych wyróżniamy białka zawierające palce cynkowe i podobne motywy strukturalne. Typową funkcją palców cynkowych są interakcje i łączenie się z wieloma różnymi związkami, takimi jak kwasy nukleinowe, białka i małe cząsteczki. Poza tym cynk jest modulatorem synaptycznej transmisji w centralnym układzie nerwowym.
Bibliografia
1. Alimonti A., Ristori G. et. al.: Serum chemical elements and oxidative status in Alzheimer's disease, Parkinson disease and multiple sclerosis. NeuroTox., 28, 3, 450, 2007.
2. Barrier-Battut H., Delajarraud E. et. al.: Calcium, magnesium, cooper and zinc in seminal plasma of fertile stallions, and their relationship with semen freezability. Theriogen., 58, 229, 2002.
3. Cousins R. J., Liuzzi J. P., Lichten L. A.: Mammalian zinc transport, trafficking, and signals. J. Biol. Chem., 281, 24085, 2006.
4. Franklin R. B., Milon B. et. al.: Zinc and zinc transporters in normal prostate function and the pathogenesis of prostate cancer. Front. Biosci., 10, 2230, 2005.
5. Hajo H., Lothar R.: The immune system and the impact of zinc during aging. Immunity & Ageing, 6:9, 2009.
6. http://www.molecular-cancer.com/content/7/1/25/figure/F6?highres=y
7. Ibs K. H., Lothar R.: Zinc-Altered Immune Function. J. Nutr., 5, 1, 133, 2009.
8. Kay A. R., Tóth K.: Is zinc a neuromodulator? Sci. Signal., 1, 19, 2009.
9. Krishna S., Majumdar I., Grishin N.V.: Structural classification of zinc fingers. Nucleic Acids Res., 31, 2, 532, 2003.
10. Marcellini M., Di Ciommo V.: Treatment of Wilson’s disease with zinc from the time of diagnosis in pediatric patients: A single-hospital, 10-year follow-up study. J. Lab. Clin. Med., 146, 1, 44, 2005.
11. Morawska A., Król A. et. al.: Disturbances of zinc homeostasis among alcoholics. Forens. Sci., LV, 120, 2003.
12. Muralidhar L. H., Ponnuswamy S.: Serum trace element levels and the complexity of inter-element relations in patients with Parkinson's diseases. J. Trace Elem. Med. Biol., 18, 2, 163, 2004.
13. Ohana E., Segal D.: A Sodium Zinc Exchange Mechanism Is Mediating Extrusion of Zinc in Mammalian Cells. J. Biol. Chemistr., 279, 4278, 2004.
14. Paoletti P., Vergnano A. M. et.al.: Zinc at glutamatergic synapses. Neurosci., 158, 1, 126, 2008.
15. Prasad A. S.: Zinc in Human Health. Effect of Zinc on immune Cells. Mol. Med., 14, 5, 353, 2008.
16. Salgueiro M. J., Zubillaga M.: Zinc as an essential micronutritient: A review. Nutr. Res., 20, 5, 737, 2000.
17. Smith K. S., Jakubzick C.: Carbonic anhydrase is an ancient enzyme widespread in prokaryotes. PNAS, 96, 26, 1999.
18. Stehbens W. E.: Oxidative stress, toxic hepatitis, and antioxidants with particular emphasis on zinc. Exp. Mol. Path., 75, 3, 265, 2003.
19. Subramanian P., Sivabalan S. et. al.: Influence of chronic zinc supplementation on biochemical variables and circadian rhythms in wistar rats. Nutr. Res., 20, 3, 413, 2000.
20. Tapiero H., Tew K. D.: Trace elements in human physiology and pathology: zinc and metallothioneins. Biomed. Pharmacother., 57, 9, 399, 2003.
21. Tieluo L. F., Zhixin G.: The Involvement of Bax in Zinc-Induced Mitochondrial Apoptogenesis in Malignant Prostate Cells. Mol. Cancer, 7:25, 1186/1476-4598, 2008.
22. Tylec A., Jarząb A. et. al. : Stres oksydacyjny w schizofrenii. Polski Merkuriusz Lekarski, 23, 133, 74, 2007.
23. Valentine J. S., Doucette P. A., Zittin P. S.: Copper-zinc superoxide dismutase and amyotrophic lateral sclerosis. Annu. Rev. Biochem., 2005, 74, 563-593.
24. Vallee B. L., Falchuk K. H.: The biochemical basis of zinc physiology. Physiol. Rev., 73, 1, 79, 1993.
25. Won Suh S., Jensen K. B.: Histochemically-reactive zinc in amyloid plaques, angiopathy, and degenerating neurons of Alzheimer's diseased brains. Brain Res., 852, 2, 274, 2000.
26. Zatta P., Lucchini R. et. al.: The role of metals in neurodegenerative processes: aluminum, manganese, and zinc. Brain Res. Bull., 62, 1, 15, 2003.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Autorzy
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
