Profil lipidowy i lipoproteinowy u pacjentów hemodializowanych

Autor

Słowa kluczowe:

hemodializa, lipidy, lipoproteiny, choroby sercowo-naczyniowe

Abstrakt

Choroby sercowo-naczyniowe, u których podłoża leżą zmiany miażdżycowe, stanowią obecnie główną przyczynę zgonów pośród pacjentów hemodializowanych. Celem pracy była ocena parametrów profilu lipidowego (TC, TG, LDL-C, HDL-C, nieHDL-C) i lipoproteinowego (apoA-I, apoB), wskaźników lipidowych i lipoproteinowych oraz markera stresu oksydacyjnego, jakim jest całkowite stężenie nadtlenków u pacjentów hemodializowanych. Badaniami objęto grupę 12 chorych hemodializowanych w wieku 21–60 lat oraz odpowiednio dobraną wiekowo 18-osobową grupę osób zdrowych. Materiałem do badań była surowica krwi otrzymana po odwirowaniu krwi pełnej pobranej na czczo (14 godzin od ostatniego posiłku). Rutynowe parametry laboratoryjne (stężenie białka całkowitego, albuminy, mocznika i kreatyniny) wykonano na analizatorze Au 400  (Olimpus), a stężenie hemoglobiny oznaczono na analizatorze ADVIA (Bayer) z wykorzystaniem metod referencyjnych. Całkowite stężenie nadtlenków oznaczono przy wykorzystaniu testu OxyStat techniką ELISA (Biomedica, Viena). Oznaczenia lipidowe i lipoproteinowe wykonano przy użyciu analizatora Hitachi 902 z wykorzystaniem metod referencyjnych. Na podstawie uzyskanych wyników obliczono stężenia nie-HDL-C, LDL-C oraz wartości wskaźników lipidowych i lipoproteinowych. U badanych pacjentów stwierdzono istotnie niższe stężenia HDL-C i apoA-I oraz normotriglicerydemię w stosunku do grupy kontrolnej. Potwierdzeniem zaburzeń lipidowych i lipoproteinowych są podwyższone wartości wskaźników TC/HDL-C, TG/HDL-C i LDL-C/HDL-C oraz obniżenie się wskaźnika apoA-I/HDL-C i apoA-I/apoB. Zaobserwowano również wzrost statusu oksydacyjnego na podstawie wzrostu OxyStat. Obniżenie stężenia HDL-C i apoA-I u pacjentów hemodializowanych może wskazywać na zaburzoną budowę i funkcję lipoproteiny HDL, co łącznie z obecnością stresu oksydacyjnego może przyczyniać się do przedwczesnego rozwoju miażdżycy i jej następstw.

Bibliografia

1. Akdag I. et al.: Clinical value of the malnutrition-inflammation-atherosclerosis syndrome for long-term prediction of cardiovascular mortality in patients with end-stage renal disease: a 5-year prospective study. Nephron. Clin. Prct., 108, 99, 2008.

2. Chan D.T., Irish A.B., Dogra C.K., Watts G.F.: Dyslipiemia and cardiorenal disease: mechanisms, therapeutic opportunities and clinical trials. Atherosclerosis, 196, 823, 2008.

3. Chmielewski M., Carrero J.J., Nordfors L. et al.: Lipid disorders in chronic kidney disease: reverse epidemiology and therapeutic approach. J. Nephrol., 21, 635, 2008.

4. Hałabiś M., Kimak E.: HDL as a risk factor for cardiovascular disease in healthy people. Annales UMCS, Sect. DDD, 1, 349, 2008.

5. Kalantar-Zadeh K., Block G., Humpreys M.H., Kopple J.D.: Reverse epidemiology of cardiovascular risk factors in maintenance dialysis patiernts. Kidney Int., 63, 793, 2003.

6. Kaysen G.A.: Potential restoration of HDL function with apolipoprotein A-I mimetic peptide in end-stage renal disease Kidney Int., 76 (comment.), 359, 2009.

7. Kimak E., Hałabiś M.: Serum hypertriglycerydemia as an important risk factor of chronic allograft failure in post renal-transplant patients. Annales UMCS, Sect. DDD, 1, 115, 2009.

8. Kimak E., Hałabiś M., Baranowicz-Gąszczyk I.: Relationships between serum lipid, lipoprotein triglyceride-rich lipoprotein, and high-density lipoprotein particle concentration in post-renal transplant patients. J. Zhejiang. Univ. Sci. B, 11, 249, 2010.

9. Kimak E., Solski J., Janicka L. et al.: Concentration of Lp(a) and other apolipoproteins in predialysis, hemodialysis, chronic ambulatory peritoneal dialysis and post-renal transplant patients. Clin. Chem. Lab. Med., 38, 421, 2000.

10. Kronenberg F., Lingenhel A., Neyer U. et al.: Prevalence of dyslipidemic factors in hemodialysis and CAPD patients. Kidney Int. Suppl., 84, 113, 2003.

11. Masuda R., Imamura H., Mizuuchi K. et al.: Physical Activity, High-Density Lipoprotein Cholesterol Subfractions and Lecithin:Cholesterol Acyltransferase in Dialysis Patients. Nepchron. Clin. Pract., 11, 253, 2009.

12. Mekki K., Prost J., Bouchenak M. et al.: Plasma lipoprotein lipase, hepatic lipase activities, VLDL, LDL compositions at different times of hemodialysis. Atherosclerosis, 169, 269, 2003.

13. Mekki K., Prost J., Remaoun M. et al.: Long term hemodialysis aggravates lipolytic activity reduction and vary low density, low density lipoproteins composition in chronic renal failure patients. BMC Cardiovascular Disorders, 9, 41, 2009.

14. Montague T., Murphy B.: Lipid management in chronic kidney disease, hemodialysis and transplantation. Endocrinol. Metab. Clin. N. Am., 38, 223, 2009.

15. Monzani G. et al.: Lipoprotein abnormalities in chronic renal failure and dialysis patients. Blood Purif., 14, 262, 1996.

16. Morena M., Cristol J.P., Dantoine T. et al.: Protective affects of high-density lipoprotein against oxidative stress are impaired in hemodialysis patients. Nephrl. Dial. Transplant., 5, 389, 2000.

17. Piecha G., Adamczak M., Ritz E.: Dyslipidemia in chronic kidney disease. Patochegenesis and intervention. Pol. Arch. Med. Wew., 119, 487, 2009.

18. Prichard S.S.: Impact of dyslipidemia in end-stage renal disease. J. Am. Soc. Nephrol., 14, 315, 2003.

19. Ramos R., Martinez-Castelao A.: Lipoperoxidation and hemodialysis. Metab. Clin. Exp., 57, 1369, 2008.

20. Schiffl H., Lang S.M.: Effects of Dialysis purity on Uremic Dyslipidemia. Therapeutic Apheresis and Dialysis, 14, 5, 2009.

21. Tsimihodimos V., Dounousi E., Siamopoulos K.C.: Dyslipidemia in chronic kidney disease: an approach to pathogenesis and treatment. Am. J. Nephrol., 28, 958, 2008.

22. WonSuk A., Seong-Eun K., Ki-Hyum K. et al.: Association between Oxidized LDL and LDL Ratio, HDL and Vascular Calcification in the Feet of Hemodialysis Patients. J. Korean Med. Sci., 24, 115, 2009.

23. Wanner C., Krane V.: Uremia-specific alternations in lipid metabolism. Bood Purif., 20, 451, 2002.

Opublikowane

2025-04-09

Jak cytować

Hałabiś, M., Kimak, E., Baranowicz-Gąszczyk, I., & Solski, J. (2025). Profil lipidowy i lipoproteinowy u pacjentów hemodializowanych. Current Issues in Pharmacy and Medical Sciences, 23(2), 131-137. https://czasopisma.umlub.pl/curipms/article/view/2875