Fitoestrogeny – klasyfikacja, występowanie i znaczenie w profilaktyce i terapii osteoporozy
Słowa kluczowe:
fitoestrogeny, osteoporoza, Glycine max (L.) Merr., Cimicifuga racemosa Nutt., Pueraria lobata (Willd.) OhwiAbstrakt
Przedmiotem niniejszego opracowania jest przegląd piśmiennictwa dotyczącego klasyfikacji, źródeł fitoestrogenów oraz znaczenia leczniczego tej grupy związków. Fitoestrogeny nie są grupą związków wyodrębnioną na zasadzie pokrewieństwa chemicznego, lecz z uwagi na działanie fizjologiczne, jakie wykazują na organizm ludzki. Występują u wielu przedstawicieli światowej flory i łącznie z mykoestrogenami i ksenoestrogenami tworzą grupę estrogenów środowiskowych. Fitoestrogeny pełnią szereg ważnych funkcji w organizmach żywych a ich obecność w diecie może wpływać na zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia wielu schorzeń w tym osteoporozy.
Bibliografia
1. Arjmandi B., Khalil D., Smith B. et al.: Soy protein has a greater effect on bone in postmenopausal women not on hormone replacement therapy, as evidenced by reducing bone resorption and urinary calcium excretion. J. Clin. Endocrinol. Metab., 88, 1048, 2003.
2. Cornwell T., Cohick W., Raskin I.: Dietary phytoestrogens and health. Phytochem., 65, 995, 2004.
3. Delmonte P., Perry J., Rader J.: Determination of isoflavones in dietary supplements containing soy, Red Clover and kudzu: Extraction followed by basic or acid hydrolysis. J. Chromatogr. A, 1107, 60, 2006.
4. Foltyn W., Kos-Kudła B., Siemińska L. et al.: Osteoporoza i miażdżyca – wspólna etiopatogeneza? Endokr. Pol., 3, 316, 2003.
5. Gehm B., McAndrews J., Chien P., Jameson J.L.: Resveratrol, a polyphenolic compound fund in grapes and wine, is an agonist for the estrogen receptor. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 94, 14138, 1997.
6. Głowniak K., Widelski J., Skalicka-Woźniak K.: Lucerna – niedoceniony surowiec leczniczy. Panacea, 3, 10, 2007.
7. Ibarreta D., Daxenberger A., Meyer Hhd.: Possible health impact of phytoestrogens and xenoestrogens in food. Apmis., 109, 161, 2001.
8. Janeczko Z., Jurczyszyn A., Bochenek B.: Właściwości biologiczne resweratrolu i możliwości jego stosowania w terapii szpiczaka mnogiego. Panacea, 2, 9, 2009.
9. Kerstetter J. E., Wall D.E., O’Brien K.O. et al.: Meat and soy protein affect calcium homeostasis in healthy women. J. Nutr., 136, 1890, 2006.
10. Kohlmünzer S.: Farmakognozja. PZWL. Warszawa 2007.
11. Kraszewska O., Nynca A., Kamińska B., Ciereszko R.: Fitoestrogeny. I. Występowanie, metabolizm i znaczenie biologiczne u samic. Post. Biol. Kom., 1, 189, 2007.
12. Kraszewska O., Nynca A., Kamińska B., Ciereszko R.: Fitoestrogeny. II. Wewnątrzkomórkowy mechanizm działania w układzie rozrodczym samicy. Post. Biol. Kom., 1, 207, 2007.
13. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J.: Fitoterapia i leki roślinne. PZWL. Warszawa 2007.
14. Murkies Al., Wilcox G., Davis Sr.: Phytoestrogens. J. Clin. Endocrinol. Metab., 83, 297, 1998.
15. Nieradko-Iwanicka B., Borzęcki A.: Osteoporoza jako problem pediatryczny. Probl. Hig. Epidemiol., 90, 27, 2009.
16. Olas B.: Antyoksydanty obecne w diecie w walce z miażdżycą. Kosmos, 2, 249, 2003.
17. Oleszek W., Stochmal A.: Triterpene saponins and flavonoids in the seeds of Trifolium species. Phytochem., 61, 165, 2002.
18. Ożarowski A.: Ziołowa terapia zastępcza w okresie przekwitania. Panacea, 2, 16, 2004.
19. Prescha A., Biernat J.: Wpływ fitoestrogenów pokarmowych na organizm człowieka. Bromat. Chem. Toksykol., 4, 941, 2008.
20. Rahnama M., Błoniarz J., Zaręba S., Świątkowski W.: Wpływ fitoestrogenów na gęstość mineralną kości (BMD żuchwy, kręgosłupa, kości udowej). Bromat. Chem. Toksykol., 3, 642, 2009.
21. Strzelecka H., Kowalski J.: Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN. Warszawa 2000.
22. Wu Q., Wang M., Simon J.: Determination of isoflavones in red clover and related species by high-performance liquid chromatography combined with ultraviolet and mass spectrometric detection. J. Chromatogr. A, 1016, 195, 2003.
23. Zgórka G.: Studies on Phytoestrogenic and Nonphytoestrogenic Compounds in Trifolium incarnatum L. and Other Clover Species Using Pressurized Liquid Extraction and High Performance Column Liquid Chromatography with Photodiode-Array and Fluorescence Detection. J. AOAC Int., 94, 22, 2011.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Autorzy
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
