Zespół jelita drażliwego: patogeneza, objawy, diagnostyka oraz farmakoterapia

Autor

Słowa kluczowe:

zespół jelita drażliwego, IBS, rifaximina, paroksetyna, fluoksetyna, citalapram

Abstrakt

Zespół jelita drażliwego (IBS) jest w dzisiejszych czasach sporym problemem medycznym, dotyczącym 10-20% populacji, z czego 2/3 stanowią kobiety. Badania jednoznacznie nie określiły przyczyny tego schorzenia, ale pod uwagę bierze się wpływ diety, stres, wcześniejsze zakażenia bakteryjne przewodu pokarmowego, zaburzenia serotoninowe w układzie pokarmowym, a także czynniki immunologiczne. Objawami charakterystycznymi IBS są bóle brzucha trwające co najmniej 3 miesiące, a także zaparcia lub biegunki, wzdęcia. Częstym objawem u pacjentów cierpiących na IBS są również zaburzenia nastroju i lęk. Stosowane leki z grupy SSRI (paroksetyna, fluoksetyna, oraz citalapram) nie tylko wpływają na polepszenie samopoczucia i poprawę jakości życia, ale jak zaobserwowano, wpływają również pozytywnie na motorykę przewodu pokarmowego, zmniejszają bóle brzucha. Dowodzić to może, że w patogenezie IBS znaczącą rolę odgrywa serotonina, która może stanowić punkt zaczepienia dla nowo odkrywanych i badanych agonistów/antagonistów receptorów 5HT (tegaserod, lubiprostone, alosetron, renzaprid, cilansetron, ramosetron, ME3412), jako potencjalnych leków w IBS.  Badanie nad rifaximiną pokazały, że IBS może być konsekwencją wcześniejszej infekcji bakteryjnej, gdyż antybiotyk ten w zastosowanych dawkach wykazywał zmniejszenie objawów towarzyszących IBS i obecnie uznawany jest za jeden z lepszych w leczeniu tej choroby, gdyż nawet 5-krotne przeleczenie nie powoduje zmniejszenia jego efektywności. Teoria immunologiczna jest dopiero na etapie badań i jeśli zostanie potwierdzona klinicznie, być może stanie się skuteczną alternatywą w leczeniu tej jednostki chorobowej.

Bibliografia

1. Ashton H.C.: Benzodiazepine Withdrawal: Outcome in 50 Patients. British Journal of Addiction, 82, 655, 1987.

2. Bijkerk C.J., Muris J.W.M., Knottnerus J.A. et al.: Systematic Review: The Role of Different Types of Fibre in the Treatment of Irritable Bowel Syndrome. Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 19, 2004.

3. Fass R., Longstreth G.F., Pimentel M.: Evidence- and consensus-based practice guidelines for the diagnosis of irritable bowel syndrome. Arch. Intern. Med. 161, 2081, 2001.

4. Fayyaz M., Lackner J.M.: Serotonin receptor modulators in the treatment of irritable bowel syndrome. Ther. Clin. Risk Manag. 4, 41, 2008.

5. Holten K.B., Wetherington A., Bankston L.: Diagnosing the patient with abdominal pain and altered bowel habits: is it irritable bowel syndrome? Am. Fam. Physician, 67, 2157, 2003.

6. Hyun S.C., Jae M.P., Chul H.L. et al.: Anxiety, Depression and Quality of Life in Patients with Irritable Bowel Syndrome. Gut Liver., 5, 29, 2001.

7. Kawano K., Mori T., Fu L.: Comparison between partial agonist (ME3412) and antagonist (alosetron) of 5-hydroxytryptamine 3 receptor on gastrointestinal function. Neurogastroenterology and Motility, 17, 290, 2005.

8. Kumar A., Kumar N., Vij J.C. et al: Optimum dosage of ispaghula husk in patients with irritable bowel syndrome: correlation of symptom relief with whole gut transit time and stool weight. Gut, 28, 150, 1987.

9. Lacy B.E., Chey W.D.: Lubiprostone: chronic constipation and irritable bowel syndrome with constipation. Expert. Opin. Pharmacother., 10, 143, 2009.

10. Lunsford T.N., Harris L.A.: Lubiprostone: evaluation of the newest medication for the treatment of adult women with constipation-predominant irritable bowel syndrome. Int. J. Women Health, 2, 361, 2010.

11. Orr K.K.: Lubiprostone: a novel chloride channel activator for the treatment of constipation. Formulary, 41, 118, 2006.

12. Ortiz-Lucas M., Saz-Peirό P., Sebastián-Domingo J.J.: Irritable bowel syndrome immune hypothesis. Part one: the role of lymphocytes and mast cells. Rev. Esp. Enferm. Dig. 102, 637, 2010.

13. Ortiz-Lucas M., Saz-Peirό P., Sebastián-Domingo J.J.: Irritable bowel syndrome immune hypothesis. Part two: the role of cytokines. Rev. Esp. Enferm. Dig., 102, 711, 2010.

14. Pimentel M., Lembo A., Chey W.D.: Rifaximin therapy for patients with irritable bowel syndrome without constipation. N. Engl. J. Med., 364, 22, 2011.

15. Szczeklik A., Gajewski P.: Internal Medicine, 446, 2010.

16. Talley N.J.: Irritable bowel syndrome. Intern. Med. J., 36, 724, 2006.

17. Yong S.K., Suck C.C., Jae M.P et al.: The Effect of Tegaserod on Symptoms and Quality of Life in Korean Women with Irritable Bowel Syndrome with Constipation. J. Neurogastroenterol. Motil., 16, 61, 2010.

Opublikowane

2012-01-09

Jak cytować

Gaweł, K. (2012). Zespół jelita drażliwego: patogeneza, objawy, diagnostyka oraz farmakoterapia. Current Issues in Pharmacy and Medical Sciences, 24(2), 175-180. https://czasopisma.umlub.pl/curipms/article/view/3019