Oddziaływanie nawożenia azotowego i odmiany na jakość surowca bazylii pospolitej

Autor

  • Katarzyna Dzida Department of Cultivation and Fertilization of Horticultural Plants, University of Life Sciences in Lublin, Poland Autor

DOI:

https://doi.org/10.12923/

Słowa kluczowe:

Ocimum basilicum L., azot, odmiana, makroelementy

Abstrakt

Racjonalna uprawa ziół pozwala podnieść ich jakość oraz otrzymać jednolity surowiec. Sprzedaż na rynku coraz większej ilości roślin przyprawowych i leczniczych w pojemnikach stwarza konieczność opracowania ścisłych zaleceń żywieniowych tak uprawianych roślin. Badania miały na celu określenie zmian zawartości olejku eterycznego i jego składu jakościowego, plonu oraz wartości biologicznej bazylii pospolitej pod wpływem zróżnicowanego żywienia azotowego i odmiany. Doświadczenie z bazylią pospolitą (odmiany o liściach zielonych i fioletowych oraz o pokroju kulistym) przeprowadzono w szklarni. Składniki pokarmowe zastosowano w ilościach (g·dm-3 podłoża): N-0,6 (saletra wapniowa, saletra amonowa i mocznik); P-0,5 (superfosfat 20,2% P); K-1,0 (siarczan potasu); Mg-0,4 (siarczan magnezu jednowodny). Otrzymano interesujące wyniki. Plon ziela bazylii pospolitej nie różnił się istotnie pod wpływem stosowanych nawozów azotowych, natomiast odmiana w sposób istotny wpływała na wielkość świeżej masy roślin. Średni plon ogółem wynosił 228,7 g ∙ roślina-1. Należy podkreślić, iż zastosowane czynniki badawcze w istotny sposób oddziaływały na koncentrację olejku eterycznego, azotanów i witaminy C w zielu bazylii. Największą zawartością olejku eterycznego z najmniejszą ilością azotanów charakteryzowała się bazylia odmiany o pokroju kulistym. Koncentracja linalolu w olejku zależała również od rodzaju zastosowanego nawozu azotowego i odmiany. Najwyższą zawartość tego związku odnotowano w bazylii o liściach zielonych żywionej mocznikiem. Na podstawie otrzymanych wyników można stwierdzić, iż żywienie roślin oraz dobór odmiany to czynniki wpływające na wielkość i jakość surowca bazylii pospolitej.

Bibliografia

1. Dzida K.: Nutrients contents in sweet basil (Ocimum basilicum L.) herb depending on calcium carbonate dose and cultivar. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus, 9(4), 143, 2010a.

2. Dzida K.: Biological value and Essentials oil content in sweet basil (Ocimum basilicum L.) herb depending on calcium carbonate dose and cultivar. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus 9(4), 153, 2010b.

3. Golcz A., Seidler-Łożykowska, Kozik E., Mieloszyk E.: Zawartość mikroskładników w surowcach wybranych gatunków roślin zielarskich z upraw ekologicznych. Rocz. AR Pozn. CCCLXXXIII, Ogrodn. 41, 477, 2007.

4. Golcz A., Politycka B, Seidler-Łożykowska K.: The effect of nitrogen fertilization and stage of plant development on the mass and quality of sweet basil leaves (Ocimum basilicum L.). Herba Polonica, 52, 1/2, 22, 2006.

5. Golcz A., Politycka B.: Nawożenie azotem a plon i zawartość barwników w liściach bazylii wonnej (Ocimum basilicum L.). Herba Polonica, 51, Supplement 1, 93, 2005.

6. Golcz A., Seidler-Łożykowska K., Markiewicz B.: Effect of increasing nitrogen doses and harvest terms on the growth and development of sweet Basil (Ocimum basilicum L.). Part I. Herba Polonica, XLVIII, 2, 55, 2002.

7. Grzeszczuk M., Jadczak D.: Estimation of biological value of some species of mint (Mentha L.). Herba Polonica, 55, 193, 2009.

8. Grzeszczuk M., Jadczak D.: Estimation of biological value and suitability for freezing of some species of spice herbs. J. Elementolo. 13 (2), 211, 2008.

9. Kozłowski J.A., Wielgosz T., Cis J., Nowak G., Dawid - Pać R., Kuczyński S., Aszkiewicz E., Woźniak L.: Zioła z apteki natury. PUBLICAT S.A., Poznań, 2007.

10. Marotti M., Piccaglia R., Giovanelli E.: Differences in Essential Oil Composition of Basil (Ocimum basilicum L.) Italian Cultivars related to Morphological Characteristics. J. Agric. Food Chem. 44, 3926, 1996.

11. Martyniak-Przybyszewska B., Wojciechowski T.: Plonowanie wybranych gatunków roślin przyprawowych w rejonie Olsztyna. Folia Univ. Agric. Stetin., Agricultura 239(95), 245, 2004.

12. Nowosielski O.: Zasady opracowywania zaleceń nawozowych w ogrodnictwie. PWRiL, Warszawa, 1988.

13. Nurzyńska-Wierdak R.: Evaluation of morphological and development al variability and Essentials oil composition of selected Basil cultivars. Herba Polonica, 53, 3, 255, 2007.

14. Nurzyńska - Wierdak R.: Analiza zawartości i składu chemicznego olejku dwóch form bazylii wonnej (Ocimum basilicum L.). Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska Sect. EEE 9 suppl., 189, 2001.

15. Omer E.A., Elsayed A-G.A., El-Lathy A., Khattab M.E., Sabra A.S.: Effect of the nitrogen fertilizer forms and time of their application on the yield of herb and essential oil of Ocimum americanum L. Herba Polonica, 54, 1, 34, 2008.

16. Őzcan M.M., Akbulut M.: Estimation of minerals, nitrate and nitrite contents of medicinal and aromatic plants used as Spice, condiments and herbal tea. Food Chemistry 106, 852, 2007.

17. Őzcan M., Arslan D., Űnver A.: Effect of drying methods on the mineral content of basil (Ocimum basilicum L.). Journal of Food Engineering 69, 375, 2005.

18. Őzcan M.: Mineral contents of some plants used as condiments in Turkey. Food Chemistry 84, 437, 2004.

19. Seidler-Łożykowska K., Kozik E., Golcz A., Mieloszyk E.: Zawartość makroelementów i olejku eterycznego w surowcach wybranych gatunków roślin zielarskich z upraw ekologicznych. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 51(2), 161, 2006.

20. Senderski M.E.: Prawie wszystko o ziołach. Podkowa Leśna, 2007.

21. Suchorska K., Osińska E.: Analiza morfologiczno-rozwojowa oraz chemiczna 11 form Ocimum sp. – bazylia. Mat. VIII Ogólnopolskiego Zjazdu naukowego „Hodowla Roślin Ogrodniczych u progu XXI wieku”. Lublin, 115, 1999.

22. Suchorska-Orłowska J., Jadczak D., Brzostowska-Żelechowska D.: Zawartość niektórych mikroskładników w wybranych gatunkach ziół. Folia Hortic.Supl. 2, 174, 2006.

23. Witoszyńska T., Jendryczko A.: Rośliny lecznicze naturalnym źródłem mikroelementów. Wiadomości Zielarskie 4, 8, 1994.

Opublikowane

2025-05-14

Jak cytować

Dzida, K. (2025). Oddziaływanie nawożenia azotowego i odmiany na jakość surowca bazylii pospolitej. Current Issues in Pharmacy and Medical Sciences, 24(3), 125-132. https://doi.org/10.12923/