Przeciwutleniajace właściwości ekstraktów polifenolowych z owoców aronii, czarnej porzeczki, jeżyny i maliny

Abstrakt

Owoce jagodowe są cennym źródłem związków z grupy polifenoli, wykazujących wysoką aktywność biologiczną. Charakteryzują się one dużą różnorodnością w budowie i właściwościach przeciwutleniających. Główne związki fenolowe występujące w badanych owocach z rodziny Rosaceae to: kwas p-kumarowy, kawowy i ferulowy; antocyjany głównie pochodne cyjanidyny; flawonole, zwykle kwercetyna, myrycetyna i kempferol, a także flawanole jak (+)katechina i (‑)epikatechina. W niektórych gatunkach owoców występują w dużych ilościach pochodne kwasu elagowego (taniny hydrolizujące), np. w malinach i jeżynach, flawan-3-ole oraz ich oligomery, przykładowo w malinach; pochodne kwasu hydroksycynamonowego jak kwas chlorogenowy i neochlorogenowy, np. w aronii i jeżynach. Duże zróżnicowanie w jakości i ilości związków polifenolowych w owocach może wyjaśniać ich odmienne właściwości przeciwutleniające. Celem pracy było zbadanie aktywności przeciwutleniającej związków fenolowych w ekstraktach z aronii (CB) czarnej porzeczki (BC), jeżyny (BB) i maliny (RB). Oznaczenia zawartości polifenoli ogółem, antocyjanów i aktywności wobec kationorodników ABTS^•+ wykonano w czterech frakcjach: metanolowej (WA), eterowej (WB), octanowej (WC) i wodnej (WD). Najbogatsze w polifenole były ekstrakty z czarnej porzeczki (31-331 mg/g), następnie z aronii (20-197 mg/g), maliny (22-210 mg/g) i jeżyny (46-113 mg/g), przy czym najwięcej tych związków zawierały frakcje WB (CzP, Ar, M) i WC (Ar, J). Sumaryczna aktywność ekstraktów wobec ABTS zmniejszała się w kolejności: Ar > CzP > J > M. Najbardziej aktywne były frakcje eterowe (WB) i octanowe (WC), zawierające najwięcej związków fenolowych, co potwierdza wysoki współczynnik korelacji pomiędzy zawartością polifenoli ogółem i testem ABTS (r = 0,94).