Abstract
NURSING EDUCATION IN POLAND
Aim. The aim of the study was to analyse the literature concerning nursing education in Poland, with particular emphasis on current education and the Medical High School and Medical Vocational College at the secondary level in the basic range.
Material and methods. Literature review and analysis of documents (certificates, teaching index) in the field of nursing education in Poland.
Results. Initially, the role of nurses was played by the clergy or volunteers, by people who lacked both theoretical and practical knowledge to work in the profession, until the professional training began and qualified persons started to practice the profession. Nursing has been changing its form for many thousands of years. The first unification of the nursing education system took place in 1961, followed by the introduction of the Bologna Process in 2000.
Conclusions. This this is points to the differences between the courses of nursing education in a period from 18th century until today. Nursing education has changed its form for many years. Today, professional nurses have different levels of education, from secondary to higher education.
References
1. Komunikat z badań CBOS. Które zawody poważamy? Dostępny online: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_157_19.pdf Data dostępu: 20.02.2020
2. Golinowska S, Kocot E, Sowa A. Human resources in healthcare. Up-to-datetrends and projections. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie. 2013;11:125-147.
3. Renn-Żurek A. Interdyscyplinarny wymiar pielęgniarstwa. Ewaluacja kształcenia pielęgniarek i położnych. Wydawnictwo Akademii Humanistyczno Ekonomicznej w Łodzi; Łódź 2018, 5-9.
4. Phillips JM, Stalter AM. Integrating Systems Thinking Into Nursing Education. The Journal of ContinuingEducation in Nursing. 2016; 47 (9): 395-397.
5. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarskodentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa. Dziennik Ustaw 2012, pos.631. Dostepny online: isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20120000631. Data dostępu: 20.02.2020
6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia studiów dla pielęgniarek i położnych, które posiadają świadectwo dojrzałości i ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną, kształcącą w zawodzie pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2012 poz. 770 ).
7. Kózka M, Wrońska I, Kądalska E, Van Damme-Ostapowicz A. Europejskie kształcenie pielęgniarek. [w:] Wrońska I, Krajewska-Kułak E. (red.), Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa europejskiego. Lublin: Czelej; Lublin (in Polish). 2007.
8. Ciechaniewicz W. Pedagogika. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL. 2008: 180-181, 276-278.
9. Solorz T. Zmiany akademickiego systemu kształcenia pielęgniarek i położnych w Polsce w latach 1969-2009. Studium historyczno-edukacyjne. Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Wydział Nauk o Zdrowiu. Praca doktorska; Poznań 2014: 26-27, 37-43, 49-54.
10. Solorz T. Kształcenie zawodowe pielęgniarek w ujęciu historycznym. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2014; 4 (41): 298-304.
11. Wierzbicka I. Nursing - history and development of the profession. Journal of Education, Health and Sport. 2019; 9(9):121-129.
12. Karimi H, MasoudiAlavi N. Florence Nightingale: The Mother of Nursing. Nursing and Midwifery Studies. 2015; 4(2): e29475.
13. Kolasińska J, Gajek J, Panaszek B. Podobieństwa i różnice systemów kształcenia przeddyplomowego pielęgniarek w Polsce w latach 1945-2016 w aspekcie zasad obowiązujących w Unii Europejskiej. 2017: Dostępny online: http://phf.medlist. org/2018/04/24/04_2017_01/ Data dostępu: 13.02.2019
14. Rasińska R, Nowakowska I, Bańkowska A. Proces kształcenia pielęgniarek i położnych w świetle wybranych danych statystycznych. Pielęgniarstwo Polskie 2017; (64) 2017: 334-337.
15. Kaniewska-Iżycka J. Rozwój pielęgniarstwa w Polsce do roku 1950. Cz. II. Centrum Metodyczne Doskonalenia Nauczycieli i Średniego Szkolnictwa Medycznego, Warszawa 1988; 28-31.
16. Wrońska I. red. Polskie Pielęgniarstwo 1921-1939. Norbertinum; Lublin 1991, 31-37.
17. Majda A, Zalewska-Puchała J. Stuletnia tradycja kształcenia pielęgniarek w Krakowie. Problemy Pielęgniarstwa. 2012; 20(1): 92-101.
18. Marć M, Binkowska-Bury M, Penar-Zadarko B. Wymagania stawiane nauczycielom zawodu pielęgniarstwa – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Problemy Pielęgniarstwa. 2008; 1 6(4): 405-408.
19. Ślusarska B, Zarzycka D, Dobrowolska B, et al. Nursing education in Poland – The pastand new development perspectives. Nurse Education in Practice. 2018; 31:118-125.
20. Fetlińska J. Kształtowanie się wyższego szkolnictwa pielęgniarskiego. W: Urbanek B, red. Zawód pielęgniarki na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Warszawa: Wyd. Makmed, 2008. s. 407-408.
21. Łukasz-Paluch K, Franek G. Ruch zawodowy i przemiany w kształceniu podstawowym pielęgniarek na przełomie wieków. Problemy Pielęgniarstwa. 2008; 16(1,2): 173-180.
22. Majda A, Ziarko E, Zalewska-Puchała J. A consistent course of events or a series of coincidences: nursing in Poland from the 19th to the 21st century. Nursing Inquiry. 2015; 22(4): 359-370.
23. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarskodentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa. (Dz.U. 2019 poz. 1573).
24. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne (Dz.U. 2013 poz. 1562 ).
25. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2016 r. w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych (Dz.U. 2016 poz. 1761).
26. Mędrzycka-Dąbrowska W, Sebastian D, Andrzej B. Perception of barriers to postoperative pain management in elderly patients in Polish hospitals – a multicenter study. Journal of Nursing Management. 2016; 24(8):1049-1059.
27. Świadectwa szkolne Liceum Medycznego w Tychach z lat 1984-1989 oraz Świadectwa szkolne Liceum Medycznego w Katowicach z lat 1980-1985 – dokument własny.
28. Klapa W, Zych B, Oskędra I, Orzeł A. Kilka uwag o pedagogicznym kształceniu pielęgniarek w toku studiów licencjacko-magisterskich. Wyzwania współczesnego pielęgniarstwa. 2000 (30): 89-93.
29. Rżewska I. Społeczne problemy zawodu pielęgniarki. Instytut wydawczy CRZZ. Warszawa 1973: 40-3, 70-73, 104-108.
30. Maksymowicz A. Organizacja i metodyka pracy wychowawczej w szkole pielęgniarstwa. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich. Warszawa 1980: 9, 47-52, 85.
31. Indeks Medycznego Studium Zawodowego Nr 3 w Katowicach z lat: 1990-1992 – dokument własny.
32. Brayer A, Foley M, Doroszkiewicz A, et al. Job satisfactionamongmasters in nursingin central and east poland: a preliminarystudy. Family Medicine and PrimaryCareReviewJournal. 2017; 19(1): 7-11.
33. Belowska B, Iwanow L, Uchmanowicz I, Gotlib J. Rancare Rationing – MissedNursingCare: An International And Multidimensional Problem – Report On The First Training At Annual Training School – 2017 In Turku (Finland). 2018. Dostępny online: https://doi.org/10.20883/pielpol.2018.28 Data dostępu: 20.02.2020
34. Ministry of Foreign Affairs/Netherlands Enterprise Agency (2017). Polish Healthcare Sector. Aligning Dutch Smart Solutions to Polish Opportunities. Task Force Healthcare: The Netherlands. Dostepny online: https://www.tfhc.nl/wp-content/uploads/2017/12/TFHC-Market-Study-Poland-2017.pdf
35. Kosińska M, Niebrój L. The position of a leader nurse. Journal of Nursing Management. 2003; 11: 69-72.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Copyright (c) 2020 Authors