Wiedza pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej na temat klasyfikacji wartości ciśnienia tętniczego krwi oraz następstw nadciśnienia tętniczego[1][1]* Praca była prezentowana na Międzynarodowej Konferencji Naukowej z okazji obchodów 40-lecia Wydziału Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Słowa kluczowe:
ciśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze, pielęgniarka, podstawowa opieka zdrowotnaAbstrakt
Cel pracy. Ocena wiedzy na temat stopnia rozpowszechnienia i klasyfikacji wartości ciśnienia tętniczego krwi (BP – blood pressure) oraz następstw nadciśnienia tętniczego w grupie pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Materiał i metodyka. Badaniem objęto 185 pielęgniarek POZ. Trzy czwarte respondentek stanowiły osoby zatrudnione na stanowisku pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej. W badaniu zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietową, posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety. W statystycznej analizie danych zastosowano test Kruskala-Wallisa i U Manna-Whitneya. W ocenie zależności pomiędzy zmiennymi ilościowymi wykorzystano współczynnik korelacji Spearmana. Za poziom istotności statystycznej przyjęto p ≤ 0,05.
Wyniki. Średnio połowa badanych prawidłowo wskazała wartość optymalnego BP, nadciśnienia tętniczego oraz stopień jego rozpowszechnienia w Polsce, ale tylko co dziewiątej pielęgniarce POZ znane było zjawisko „nadciśnienia białego fartucha”. Respondentki wykazały dobrą orientację w zakresie ryzyka rozwoju powikłań nadciśnienia tętniczego, w tym w największym stopniu: udaru mózgu (90,3%), choroby wieńcowej i niewydolności serca (87% vs 84,9%). Analiza statystyczna nie wykazała statystycznie istotnych różnic prawidłowych odpowiedzi w zależności od wieku, miejsca zamieszkania, sytuacji rodzinnej oraz stażu pracy, stanowiska i form kształcenia podyplomowego respondentek.
Wnioski. Badane pielęgniarki POZ wykazały umiarkowany poziom wiedzy dotyczącej aktualnej klasyfikacji BP oraz rozpowszechnienia i następstw nadciśnienia tętniczego. Konieczne jest regularne, uaktualniające szkolenie pielęgniarek w zakresie poruszanych zagadnień.
Bibliografia
1. Zdrojewski T, Bandosz P, Szpakowski P i wsp. Rozpowszechnienie głównych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego w Polsce. Wyniki badania NATPOL PLUS. Kardiol. Pol. 2004; 61 (Suppl. 4): 1-26.
2. Ogólnopolskie i regionalne rozpowszechnienie głównych czynników ryzyka układu sercowo-naczyniowego. Wyniki ogólnopolskiego badania stanu zdrowia ludności program WOBASZ. Kardiol. Pol. 2005; 63 (Suppl. 4): 614-85.
3. Rywik S, Broda G, Zdrojewski T. Epidemiologia nadciśnienia tętniczego. [w:] Januszewicz A, Januszewicz W, Szczepańska-Sadowska E i wsp. Nadciśnienie tętnicze. Kraków: Medycyna Praktyczna; 2004. 385-399.
4. Hedner Th, Kjeldsen SE, Narkiewicz K. Nadciśnienie tętnicze 2007. Gdańsk: Via Medica; 2007.
5. Zalecenia ESH/ESC dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego – 2007 rok. Nadciśn. Tętn. 2007; 11 (supl. D): 1-22.
6. Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Nadciśn. Tętn. 2008; 12; 5: 317-342.
7. Stachowska M, Grabowska H. Krajowy standard kwalifikacji zawodowych. Pielęgniarka specjalista pielęgniarstwa rodzinnego (224118). Warszawa: Departament Rynku Pracy MIPS: 2007.
8. Kilańska D. Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. Tom 1. Lublin: Wydawnictwo Makmed; 2008.
9. Europejskie wytyczne dotyczące prewencji chorób sercowo-naczyniowych w praktyce klinicznej – wersja skrócona. Kardiol. Pol. 2008; 66: 4 (supl. 1): 1-48.
10. Williams B, Poulter NR, Brown MJ et al Guidelines for managament of hypertension: report of the fourth working party of the British Hypertension Society, 2004 – BHS IV. J. Hum. Hypertens. 2004; 18: 139-153.
11. [http://www.nhlbi.nih.gov/guidelines/hypertension/jnc8/index.htm, 26.01.2010].
12. The Seventh Report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of high Blood Pressure. NH Publication No. 04-5230, August 2004, 1-17.
13. Guide to management of hypertension 2008 [www.heartfoundation.org.au/ PROFESSIONAL_INFORMATION/CLINICAL_PRACTICE/HYPERTENSION/Pages/default.aspx, 26.01.2010]
14. Middeke M. Nadciśnienie tętnicze. Lublin: Wydawnictwo Czelej; 2006.
15. Kaplan NM. Nadciśnienie tętnicze – aspekty kliniczne. Lublin: Wydawnictwo Czelej; 2006.
16. Grabowska H, Narkiewicz K, Grabowski W i wsp. Wiedza studentów V roku pielęgniarstwa nt. rozpowszechnienia, klasyfikacji i następstw nadciśnienia tętniczego. [w:] Krajewska-Kułak E, Szczepański M, Łukaszuk C i wsp. Problemy terapeutyczno-pielęgnacyjne: od poczęcia do starości. Białystok: AM; 2007. 315-321.
17. Grabowska H, Narkiewicz K, Grabowski W i wsp. Wiedza licencjatów pielęgniarstwa na temat klasyfikacji wartości ciśnienia tętniczego krwi oraz następstw nadciśnienia tętniczego. Ann. Acad. Med. Stetin. 2009; 55, 1: 121-127.
18. Zawadzki M, Poręba R, Gać P i wsp. Wiedza studentów uczelni Wrocławia na temat nadciśnienia tętniczego. Nadciśn. Tętn. 2007; 11, 5: 418-427.
19. Gryglewska B, Kierzkowska I, Grodzicki T. Stan przednadciśnieniowy – wiedza studentów VI roku wydziału lekarskiego. Nadciśn. Tętn. 2006; 10, 5 (abstrakty): 470.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
