Słowa kluczowe
proces pielęgnowania
praktyka zawodowa
Evidence-Based Practice
Abstrakt
EVIDENCE-BASED PRACTICE (EBP) W PRAKTYCE ZAWODOWEJ PIELĘGNIAREK
Cel pracy. Celem pracy była analiza zastosowania Evidence Based Practice (EBP) w praktyce zawodowej pielęgniarek.
Materiał i metody. W badaniu udział wzięło 151 czynnych zawodowo osób wykonujących zawód pielęgniarki. Badanie przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego, narzędzie stanowił Standaryzowany kwestionariusz Evidence-Based Practice Profi le Questionnaire (EBP2Q), adaptacja polska: M. Pańczyk, et al. (2017). Przyjęto 5% błąd wnioskowania i związany z nim poziom istotności p<0,05.
Wyniki. Najniższy wynik badani uzyskali w podskali Częstości wykorzystywania poszczególnych elementów Evidence-based Practice w codziennej pracy klinicznej (M=21,5 pkt., 47,8% maksymalnego wyniku), oraz w zakresie podskali Wiedza na temat znajomości terminologii związanej z badaniami naukowymi (M=45,5 pkt., 53,5% maksymalnego wyniku). Wykazano statystycznie istotne związki pomiędzy wiekiem, wykształceniem, stażem pracy badanych a badanymi aspektami EBP (p<0,05).
Wnioski. 1. Zastosowanie EBP w praktyce zawodowej pielęgniarek jest na niskim i niewystarczającym poziomie. 2. Pielęgniarki prezentują niski poziom wiedzy związanej z tematyką EBP. 3. Wraz z ich młodszym wiekiem, wyższym poziomem wykształcenia, krótszym stażem pracy badanych, EBP w codziennej praktyce badanych było istotnie częściej wykorzystywane.
Bibliografia
1. Grove SK, Gray JR, Burns N. Understanding Nursing Research. Buliding an Evidence-Based Practice. St Louis, Missouri: Wydawnictwo Elsevier; 2019.
2. Guyatt G, Cairns J, Churchill D, et al. Evidence-based medicine. A new approach to teaching the practice of medicine. JAMA. 1992; 268(17): 2420-2425. doi:10.1001/jama.1992.03490170092032.
3. Serafin L, Sak-Dankosky N, Wesołowska-Górniak K, i wsp. Badania naukowe w pielęgniarstwie. Wrocław: Wydawnictwo Edra Urban & Partner; 2022.
4. Kędra E. Praktyka pielęgniarska oparta na faktach – wymóg czy konieczność? Problemy Pielęgniarstwa. 2011; 19(3): 391-395.
5. Pańczyk M, Belowska J, Zarzeka A, et al. Validation study of the Polish version of the Evidence-Based Practice Profile Questionnaire. BMC Med Educ. 2017; 17(1): 38. doi: 10.1186/s12909-017-0877-4.
6. Rozporządzenie Ministra Nauki i szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego (Dziennik Ustaw 2019, poz. 1573).
7. Programy Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. https://ckppip.edu.pl/ (dostęp 21.05.2024r.).
8. Belowska J, Panczyk M, Zarzeka A, et al. Promoting evidence-based practice – perceived knowledge, behaviours and attitudes of Polish nurses: a cross-sectional validation study. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics 2020; 26(2), 397-405. doi: 10.1080/10803548.2018.1489993.
9. Gotlib J, Belowska J, Panczyk M, i wsp. Wiedza i postawy pielęgniarek wobec wykorzystywania wyników badań naukowych w codziennej praktyce klinicznej - doniesienia wstępne. Problemy Pielęgniarstwa. 2014; 22(2): 281-287.
10. Mędrzycka-Dąbrowska W, Gutysz-Wojnicka A, Basiński A, i wsp. Obecna praktyka i postrzeganie barier stosowania Praktyki Opartej na Dowodach (Evidence-Based Practice, EBP) przez pielęgniarkę w optymalnym leczeniu bólu u osób w wieku podeszłym – badania wstępne. Ból. 2016; 17(4): 11-19.
11. Kosiorek K, Gotlib J. Ocena wiedzy i postaw wobec praktyki zawodowej opartej na dowodach naukowych wśród położnych. Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia. 2018; 7(1): 3-10.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Autorzy