Słowa kluczowe
pacjent
prawo
praktyka pielęgniarska
zgoda
Abstrakt
PRZYMUS BEZPOŚREDNI – WYZWANIA DLA PRAKTYKI PIELĘGNIARSKIEJ
Wprowadzenie. Przymus bezpośredni jest częścią interwencji medycznej, w której autonomia pacjenta jako podstawowe prawo człowieka zostaje ograniczona. W praktyce klinicznej zdarzają się sytuacje, w których zastosowanie przymusu jest wręcz niezbędne w celu ochrony samego pacjenta jak i jego otoczenia przed skutkami rozwijającej się agresji. Bardzo ważnym elementem działania w takich przypadkach jest zapewnienie bezpieczeństwa zarówno pacjentowi, poprzez profesjonalną opiekę, jak i personelowi realizującemu środek przymusu.
Cel pracy. Celem pracy jest dokonanie analizy prawnej zakresu i możliwości stosowania środków przymusu bezpośredniego w praktyce pielęgniarskiej.
Metody. Wykorzystano egzegezę tekstu prawnego, która umożliwiła przedstawienie prawnych uwarunkowań oraz zasad postępowania w sytuacjach stosowania przymusu bezpośredniego w placówkach psychiatrycznych oraz jednostkach niepsychiatrycznych.
Wnioski. Niezależnie od rodzaju placówki decyzja o zastosowaniu przymusu bezpośredniego powinna być starannie przemyślana z punktu widzenia zarówno dobra jak i bezpieczeństwa pacjenta. Jest to działanie o charakterze wyjątkowym. Powinno odbywać się zgodnie z wytycznymi prawa w tym zakresie, co w istotny sposób warunkuje bezpieczeństwo pracowników.
Bibliografia
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
2. Pużyński J, Wciórka J. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków: Vesalius; 2000, wyd. 2.
3. Heitzman J. Postępowanie w stanach dysforycznych i zaburzeniach kontroli impulsów. Psychiatria Polska. 2007; 6: 926-931.
4. Kokoszka A. Postępowanie w stanach naglących. W: Bilikiewicz A, Pużyński S, Rybakowski J, Wciórka J. (red.). Psychiatria. Wrocław: Elsevier Urban i Partner; Tom 3. 2003, s.321-323.
5. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 546).
6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie sposobu stosowania i dokumentowania zastosowania przymusu bezpośredniego oraz dokonywania oceny zasadności jego zastosowania (Dz. U. z 2012 r., poz. 740).
7. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 947 z późn. zm.).
8. Gałecki P, Bobińska K, Eichstaedt K. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz. Warszawa; Wolters Kluwer, wyd. 2. 2016.
9. Karkowska D. Stosowanie przymusu bezpośredniego wobec pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. http://www.prawoizdrowie.pl//, data wejścia: 28.01.2017 r.
10. Augustynowicz A, Wrześniewska-Wal I. Stosowanie przymusu bezpośredniego przez personel medyczny w procesie diagnozowania i terapii małoletnich pacjentów. Pediatria Polska. 2013; 88: 206-212.
11. Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jednolity z 2015 Dz. U. z 2015 poz. 464 z późn. zm.).
12. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (tekst jednolity Dz. U z 2016 poz. 1137).
13. Augustynowicz A, Wrześniewska-Wal I, Czerw A. Stosowanie środków przymusu bezpośredniego w podmiotach sprawujących opiekę nad osobami w wieku podeszłym. Family Medicine & Primary Care Review. 2016; 1: 69-73.
14. Wilczek-Rużyczka E. Komunikowanie się z chorym psychicznie. Lublin; Wydawnictwo Czelej. 2007.
15. Golec S, Kokoszka A. Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna. 1995, s. 126-129.
16. Danzer G, Rieger SM. Improving medication adherence for severely mentally ill adults by decreesing coercion and increasing cooperation. Bulletin of Menninger Clinic. 2016 Winter. 2016; 80 (1):30-48.
17. Norvoll R, Hem MH, Pedersen R. The Role of Ethics in Readucing and Improving the Quality of Coercion in Mental Health Care. HEC Forum.1 March 2017. 29 (1): 59-74.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie (c) 2017 Autorzy