Słowa kluczowe
uczeń
szkoła
pielęgniarka
Abstrakt
FUNKCJONOWANIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH OPIEKI ZDROWOTNEJ NAD UCZNIAMI W PRAKTYCE PIELĘGNIARKI ŚRODOWISKA NAUCZANIA I WYCHOWANIA
Wprowadzenie. W ostatnim czasie wiele uwagi poświęcono opiece zdrowotnej uczniów w Polsce. Krytycznie oceniono obecny stan i przygotowano nowe regulacje prawne mające przynieść poprawę.
Cel pracy. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie funkcjonowania aktualnych regulacji prawnych w zakresie opieki zdrowotnej nad uczniami w praktyce pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania.
Omówienie. Nowe prawo zapewnia każdemu uczniowi szkoły publicznej i niepublicznej - podstawowej i średniej - możliwość skorzystania z opieki pielęgniarki i stomatologa. Precyzuje zasady współpracy i wymiany informacji pomiędzy personelem medycznym, rodzicami, dyrekcją szkoły jaki i organami prowadzącymi placówkę. Opieka zdrowotna nad uczniem w środowisku szkolnym ma charakter profilaktyczny, jest ukierunkowana na promowanie i zachowanie zdrowia, identyfikowanie problemów zdrowotnych oraz wczesne włączenie terapii i zapobieganie niepełnosprawności.
Podsumowanie. Pielęgniarka jest bezpośrednim świadczeniodawcą i jej też przypisuje się rolę koordynatora opieki profilaktycznej nad uczniem. W swojej pracy napotyka wiele trudności organizacyjnych ze strony środowiska szkolnego, rodziców/opiekunów prawnych jak i samych uczniów. Nowe przepisy, ich częste aktualizacje i nowelizacje, niespójności w różnych dokumentach stawiają przed pielęgniarką konieczność śledzenia tych zapisów aby w praktyce nie przekraczać swoich kompetencji. Pielęgniarka jest przygotowana do całości swoich zadań merytorycznie i wielokierunkowo. Potrafi profesjonalnie wypełnić trudną rolę koordynatora opieki nad dzieckiem w środowisku szkolnym.
Bibliografia
1. Strategiczne kierunki rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce. Wyniki ogólnonarodowej debaty o kierunkach zmian w ochronie zdrowia. Dokument podsumowujący. Warszawa, 4 lipca 2019. http://oipip.elblag.pl/ wp-content/uploads/2019/07/Wsp%C3%B3lnie-dla-zdrowia_dokument-podsumowuj%C4%85cy.pdf (dostęp 16.06.2020).
2. Mądrala A (red.) System ochrony zdrowia w Polsce. Diagnoza i kierunki reformy. Akademia Zdrowia 2030. Warszawa; 2013.
3. Jodkowska M, Oblacińska A, Tabak I, Radiukiewicz K. Ocena nierówności w dostępie uczniów do profilaktycznej opieki zdrowotnej. Medycyna Wieku Rozwojowego. 2010; 2(14): 179-188.
4. Opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym. Raport. Najwyższa Izba Kontroli. Warszawa, czerwiec 2018 r. Lata 2015-2017 (do 30 listopada) https:// www.nik.gov.pl/plik/id,16964,vp,19523.pdf (dostęp 10.06.2020).
5. Mazur J, Małkowska-Szkutnik A (red.). Zdrowie uczniów w 2018 roku na tle nowego modelu badań hbsc. Warszawa: Instytut Matki i Dziecka; 2018.
6. Analizy statystyczne. Zdrowie i ochrona zdrowia w 2019 roku. Główny Urząd Statystyczny. Urząd Statystyczny w Krakowie Statistical Office in Kraków. Warszawa, Kraków 2019. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-i-ochrona-zdrowia-w-2018-roku,1,9.html (dostęp 16.06.2020).
7. OECD/European Observatory on Health Systems and Policies (2019), Polska: Profil systemu ochronyzdrowia 2019, State of Health in the EU, OECD Publishing, Paris/ European Observatory on Health Systems and Policies, Bruksela. https://doi. org/10.1787/c7cfb688-pl (dostęp 10.01.2020).
8. Zmiany w systemie oświaty. Raport NIK 2019. Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego.
9. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo oświatowe. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1148).
10. Informacja o wynikach kontroli – Opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieżą w wieku szkolnym. Najwyższa Izba Kontroli. Warszawa; 2018. file:///C:/Users/ agnie/Downloads/kzd_p_17_058_201709280917281506590248_02.pdf (dostęp 30.05.2020).
11. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. (Dz. U. z 2020 r., poz. 295).
12. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 czerwca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ze środków publicznych. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1373).
13. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. (Dz. U. z 2019 r., poz. 2120).
14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. (Dz. U. z 2018 r., poz. 2140).
15. Ustawa z dnia 12 kwietna 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1078).
16. Wojciechowska M, Piejak M. Problemy w realizacji świadczeń pielęgniarki szkolnej w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej udzielanej w środowisku nauczania i wychowania. Szczecin: Krajowe Stowarzyszenie Pielęgniarek Medycyny Szkolnej; 2012.
17. Zarządzenie nr 115/2019/DOSZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2019 r. zmieniające zarządzenie w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.
18. Ostręga W, Oblacińska A (red.). Standardy postępowania i metodyka pracy pielęgniarki szkolnej. Podręcznik dla pielęgniarek i higienistek szkolnych. Warszawa: Instytut Matki i Dziecka; 2017.
19. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016r.w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1492).
20. Woynarowska B. Terminologia, cele i koncepcje współczesnej edukacji zdrowotnej. [w:] Woynarowska B, red. Edukacja zdrowotna. Warszawa: Wyd. PWN; 2018, s. 93- 107.
21. Wychowanie fizyczne https://podstawaprogramowa.pl/Szkola-podstawowa-IV-VIII/Wychowanie-fizyczne (dostęp 22.07.2020).
22. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1573).
23. Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej. (Dz. U. z 2017 r., poz. 2217).
24. Marzec A, Pluta A, Faleńczyk K, et al. Rights and obligations of the patients in the primary health care. J. Educ. Health Sport. 2019; 9(6): 301-307.
25. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego. (Dz. U. z 2017 r., poz.497).
26. Ministerstwo Zdrowia. Departament Matki i Dziecka. Stanowisko w sprawie możliwości podawania leków dzieciom przez nauczycieli w szkole i przedszkolu, Warszawa, 4 maja 2010 r.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2021 Autorzy