Wiedza i stosunek mieszkańców Podkarpacia wobec transplantacji narządów

Abstrakt

WIEDZA I STOSUNEK MIESZKAŃCÓW PODKARPACIA WOBEC TRANSPLANTACJI NARZĄDÓW

Wstęp. Transplantacja (z łac. transplantare – szczepić i plantare – sadzić) – inaczej przeszczep narządów, to bezpieczna, skuteczna i czasem jedyna metoda leczenia, pozwalająca na uratowanie ludzi ze skrajną niewydolnością narządów (serca, wątroby, płuc, nerek, trzustki). Polega na wymianie chorego narządu lub tkanek na nowe, pochodzące od innego człowieka. To szczególny rodzaj leczenia, wymagający akceptacji społecznej. Niezależnie od wysiłków podejmowanych przez polskie środowisko transplantacyjne, niski poziom świadomości społecznej i brak dostatecznej wiedzy na temat dawstwa narządów, stanowi wciąż istotną barierę dla rozwoju transplantacji w Polsce [1].

Cel pracy. Poznanie stanu wiedzy i stosunku mieszkańców Podkarpacia wobec transplantacji narządów.

Materiał i metody. Badania ankietowe przeprowadzono w 2018 roku z udziałem 187 mieszkańców miast i wsi województwa podkarpackiego, z wykształceniem innym niż medyczne. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z zastosowaniem techniki ankiety. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety składający się w większości z pytań jednokrotnego wyboru. Pytania zamieszczone w kwestionariuszu miały charakter pytań zamkniętych.

Wyniki i wnioski. Wiedza ankietowanych w zdecydowanej większości (u 56,9% badanych z miasta oraz 57,4% ze wsi) kształtowała się na poziomie umiarkowanym. Mniej badanych prezentowało wiedzę na poziomie wysokim: 34,7% z miasta oraz 31,3% ze wsi. Wiedzą niską wykazało się 8,3% respondentów z miasta oraz 11,3% ze wsi. Nie odnotowano istotnego zróżnicowania poziomu wiedzy na temat transplantacji narządów ze względu na miejsce zamieszkania. Badania prezentowane w niniejszej pracy wskazują na niewystarczającą wiedzę mieszkańców na temat transplantacji. Respondenci w większości wykazują chęć oddania narządów w razie zaistniałej potrzeby. Zarówno badania prezentowane w niniejszej pracy, jak i opracowania innych autorów wskazują na potrzebę edukacji społeczeństwa, aby przyczynić się do pełnej akceptacji medycyny transplantacyjnej.

Knowledge and attitudes of Subcarpathian Province’s inhabitants towards organ transplantation.pdf (Angielski)

Bibliografia

1. Król B, Zembala-John J. Transplantacja narządów. Aspekty medyczne, prawne i organizacyjne. Zabrze: Fundacja Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu; 2013, s.6,8,9.

2. Wasak A. Transplantacje. Radom: Polskie Wyd. Encyklopedyczne; 2007, s.18, 21.

3. Woderska N. Wiedza i opinie młodzieży dotyczące dawstwa narządów do transplantacji. Aspekty edukacyjne. Poznań; 2018, s.10.

4. Czerwiński J, Danielewicz R. Prawo i organizacja przestrzeni transplantacyjnej. [w:] Czerwiński J, Małkowski P, red. Pielęgniarstwo transplantacyjne. Warszawa: Wyd. Ars Nova; 2014, s. 39.

5. Czerwiński J, Jakubowska-Winecka A, Woderska A, i wsp. Pobieranie narządów od zmarłych. [w:] Czerwiński J, Małkowski P, red. Pielęgniarstwo transplantacyjne. Warszawa: Wyd. Ars Nova; 2014,s. 86.

6. Sieradzka A. Tajemnice transplantacji. Warszawa: Wyd. PWN SA; 2017, s.33,155.

7. Roman M, Romankiewicz E. Analiza wiedzy mieszkańców miasta i wsi na temat transplantacji. [w:] Majchrzak-Kłokocka E, Seliga R, red. Wybrane problemy organizacji i zarządzania w pielęgniarstwie. Pielęgniarstwo bez granic. Przedsiębiorczość i Zarządzanie. Łódź: Wyd. SAN; 2013,tom.XIV, zeszyt.10, część II, s. 433–445.

8. Ścisło L, Partyka E, Walewska E, i wsp. Postawy i wiedza mieszkańców wsi i miast na temat transplantacji narządów. Hygeia Public Health. 2013, 48(1): 40-45.

9. Użdalewicz Z, Mess E. Czynniki wpływające na stan wiedzy społeczeństwa na temat transplantacji narządów. Problemy Pielęgniarstwa 2016; 24 (3-4): 232-237.

10. Humańska M, Dudek KM. Analiza postaw młodzieży wobec transplantacji narządów. http://dx.doi.org/10.21784/Iw P.2017.004, z dn. 12.09.2018r.

11. Jakubowska-Winecka A. Socjologiczne i psychologiczne aspekty pobierania i przeszczepiani narządów od zmarłych. [w:] Czerwiński J, Małkowski P, red. Pielęgniarstwo transplantacyjne. Warszawa: Wyd. Ars Nova; 2014, s. 42-43.

Creative Commons License

Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.

Prawa autorskie (c) 2019 Autorzy