Tom 16 Nr 4(61) (2017), Artykuły
Tom 16 Nr 4(61) (2017)

Ocena edukacji terapeutycznej prowadzonej przez pielęgniarki u pacjentów z cukrzycą typu 2 w kontekście poczucia koherencji

Artykuły
Opublikowane 2018-03-24
Beata Ogórek-Tęcza
The Department of Theory and Basics of Nursing, the Institute of Nursing and Midwifery, The Faculty of Health Sciences of the Jagiellonian University Medical College, Cracow
Sylwia Sudoł
Intensive Care Unit, The Department of Infectious Diseases, the Jagiellonian University Hospital, Cracow

Abstrakt

OCENA EDUKACJI TERAPEUTYCZNEJ PROWADZONEJ PRZEZ PIELĘGNIARKI U PACJENTÓW Z CUKRZYCĄ TYPU 2 W KONTEKŚCIE POCZUCIA KOHERENCJI

Cel pracy. Ocena efektywności edukacji terapeutycznej prowadzonej przez pielęgniarki pracujące w oddziałach internistycznych prowadzonej u pacjentów z rozpoznaną cukrzycą typu 2 w kontekście poczucia koherencji.

Materiał i metody. Badaniem ankietowym objęto 100 pielęgniarek pracujących w oddziałach internistycznych. W badaniach efektywności edukacji terapeutycznej posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety, natomiast poczucie koherencji badanych pielęgniarek zmierzono za pomocą kwestionariusza orientacji życiowej SOC-29.

Wyniki. Edukacja terapeutyczna prowadzona przez pielęgniarki, które ukończyły dodatkowe kształcenie podyplomowe była procesem bardziej planowym i obejmowała swoim zakresem większą liczbę tematów. Wysokie poczucie koherencji koreluje z lepszą efektywnością oddziaływań edukacyjnych. Ponad połowa badanych pielęgniarek (56%) cechowała się średnim, a 44% wysokim poczucie koherencji, co miało znaczenie dla efektywności prowadzonej edukacji zdrowotnej. Liczba napotykanych czynników utrudniających edukację pacjentów zależy od poziomu poczucia koherencji. Badani z wysokim poczuciem koherencji napotykają więcej trudności, niż osoby ze średnim poczuciem koherencji.

Wnioski. Pielęgniarki deklarujące realizację edukacji terapeutycznej pacjentów wykorzystywały wiedzę zdobytą podczas kształcenia podyplomowego. Badane, które takie kształcenie odbyły poruszały podczas edukacji szerszy wachlarz tematów. Wysokie poczucie koherencji jest istotnym czynnikiem w realizacji funkcji edukacyjnej pielęgniarki, a poprawa efektywności edukacji tego rodzaju może nastąpić dzięki, szerszemu uwzględnianiu tej problematyki w kształceniu uniwersyteckim oraz podyplomowym.
Assessment of therapeutic education conducted by nurses in patients with type 2 diabetes in the context of the sense of coherence.pdf (Angielski)

Bibliografia

1. Woynarowska B. Edukacja zdrowotna. Warszawa: Wyd. PWN; 2010.

2. Dębska G, Rogala-Pawelczyk G, Zięba E. Projekt edukacji chorego z zespołem stopy cukrzycowej opartej na teorii Dorothy Orem. Piel. Zdr. Pub. 2012; 2 (1):57-65.

3. Van Damme-Ostapowicz K, Krajewska-Kułak E. Standard edukacji pielęgniarskiej wobec pacjentów z zakresu medycyny podróży. Probl. Pielęg. 2013; 12 (1):1-6.

4. Chudiak A, Lomper K, Jankowska-Polańska B, Uchmanowicz I. Wpływ edukacji diabetologicznej na ocenę jakości życia chorych z cukrzycą typ 2. Probl. Pielęg. 2015; 23:1-5.

5. Kostrzewa-Zabłocka E, Kulesza B. Samokontrola, jako nieodłączna część leczenia cukrzycy, poprawy jakości życia i zdrowia oraz sposób na zapobieganie powikłaniom. Zdr. i dobrostan. 2014; 2:79-89.

6. Heszen I, Sęk H. Psychologia zdrowia. Warszawa: Wyd. PWN; 2008.

7. http://www.psychologia.net.pl/testy.php?test=soc [Data dostępu 03.04.2017]

8. Lewtak K, Poznańska A. Uwarunkowania prowadzenia edukacji zdrowotnej pacjentów przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Prz. Epidemiol. 2012; 66:697-704.

9. Raczyńska G, Jędrzejkiewicz B, Sykut A, Dobrowolska B. Udział pielęgniarki w działaniach edukacyjnych podnoszących poziom świadomości pacjentów na temat profilaktyki raka jelita grubego. J. Educ. Health and Sport. 2016; 6(11):195-204

10. Pabiś M, Ślusarska B, Jarosz M, Zarzycka D. i wsp. Kompetencje pielęgniarek w zakresie edukacji zdrowotnej w polskim systemie opieki medycznej. Piel. XXI wieku, 2010; 3-4: 32-33.

11. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2016. Diabetol. Kliniczna. 2016; Supl. A:1-84.

12. Łapińska M, Gaworska-Krzemińska A, Dominiak K, i wsp. Poczucie koherencji a odporność na stres wśród położnych jako predyktory samodzielności zawodowej. Probl. Pielęg. 2013; 21(3):306-317.

13. Kurowska K, Maciaszek A, Haor B, Rezmerska L. Poczucie koherencji a wypalenie u czynnych zawodowo pielęgniarek. Piel. Chir. Angiolog. 2011; 1:23-30.

14. Zaczyk I. Occupational burnout and the sense of coherence among pediatric nurses. Zdr. Publ. 2010; 120 (4):417-420

15. Basińska M, Andruszkiewicz A, Grabowska M. Nurses’ sense of coherence and their work related patterns of behavior. J. Occup. Environ. Med. 2011; 24 (3):256-266.

16. Kocięcka A, Andruszkiewicz A, Wrońska I. Poczucie koherencji a stan zdrowia pielęgniarek czynnych zawodowo. Probl. Pielęg. 2010; 18 (2):139-144.

Creative Commons License

Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.

Prawa autorskie (c) 2017 Autorzy