Poziom odczuwanego stresu i czynniki stresogenne na stanowisku pracy ratownika medycznego

Abstrakt

POZIOM ODCZUWANEGO STRESU I CZYNNIKI STRESOGENNE NA STANOWISKU PRACY RATOWNIKA MEDYCZNEGO

Wstęp. Wykonywanie zawodu ratownika medycznego wiąże się z wieloma sytuacjami stresującymi, przede wszystkim są to: niebezpieczne dla życia sytuacje, cierpienie ofiar, choroba i śmierć, ale także konflikty interpersonalne oraz znaczne obciążenie pracą.

Cel pracy. Celem pracy jest ocena poziomu odczuwanego stresu oraz identyfikacja czynników stresogennych wśród aktywnych zawodowo ratowników medycznych w zależności od wybranych zmiennych, takich jak płeć, wiek i staż pracy.

Materiał i metoda. Badania ankietowe przeprowadzono w dniach od 25 kwietnia 2013 do 25 maja 2013 r. w Świętokrzyskim Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego w Kielcach wśród 98 ratowników medycznych. W celu oceny natężenia stresu badania przeprowadzono przy użyciu skali samoopisu PSS-10 (Skala Odczuwanego Stresu). Druga część narzędzia składała się z kwestionariusza własnego autorstwa oceniającego występowanie czynników stresogennych i traumatycznych w środowisku pracy.

Wyniki. Niski poziom nasilenia stresu charakteryzuje 32,62% badanych, przeciętny 34,69% respondentów, a wysoki – 32,65%. Analiza statystyczna wykazała, że osoby w wieku poniżej 30 lat i stażem pracy poniżej 5 lat charakteryzowały się niskim poziomem stresu, badani pomiędzy 31 a 45 rokiem życia oraz pracujący pomiędzy 6 a 15 lat – wysokim, ratownicy medyczni powyżej 45 lat oraz pracujący powyżej 15 lat – przeciętnym (p<0,05). Ponad połowa respondentów za najbardziej stresogenny czynnik w swojej pracy uznała obecność ofiar wśród dzieci (52,04%). Wśród innych zdarzeń traumatycznych znalazły się: bezpośrednie zagrożenie życia (18,37%), makabryczne widoki (14,29%), zagrożenie życia współpracowników (11,22%).

Wnioski. Wśród badanych ratowników medycznych najliczniejszą grupę stanowią osoby charakteryzujące się odczuwaniem przeciętnego poziomu stresu. Prawie jedna trzecia odczuwa wysoki poziom stresu. Poziom stresu w badanej grupie jest istotnie statystycznie zależny od stażu pracy oraz wieku. Osoby starsze i z dłuższym stażem pracy charakteryzują się wyższym poziomem stresu. Wykazano, że nie istnieje związek pomiędzy natężeniem stresu, a płcią badanych ratowników medycznych.