Etyczne i prawne aspekty pracy pielęgniarki dotyczącej osób niepełnosprawnych w świetle konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych
DOI:
https://doi.org/10.12923/Słowa kluczowe:
konwencja ONZ, pielęgniarka, osoba niepełnosprawna, etyka zawodowaAbstrakt
ETYCZNE I PRAWNE ASPEKTY PRACY PIELĘGNIARKI DOTYCZĄCEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ŚWIETLE KONWENCJI ONZ O PRAWACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Wprowadzenie. Mówiąc o niepełnosprawności warto byłoby zastanowić się nad jej definicją, nie istnieje bowiem jedna, dokładna definicja; niepełnosprawność to problem społeczny, relacje jakie zachodzą pomiędzy zdrowiem człowieka a społeczeństwem, danym środowiskiem. 6 września 2012 roku przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego została podpisana Konwencja praw osób niepełnosprawnych. Podpisanie powyższej Konwencji wskazuje, iż Polska gotowa jest na zmiany, zmiany ważnie dla całego społeczeństwa, ale przede wszystkim osób niepełnosprawnych. Główną myślą Konwencji jest wolność człowieka. Osoba niepełnosprawna nie może przecież być pozbawiona wpływu na swoje życie, czy to z powodu uszkodzenia organizmu czy innej dysfunkcji. Ma prawo do korzystania z tego, co dostępne dla wszystkich. Pielęgniarki jako grupa zawodowa w swojej pracy bardzo często spotykają osoby niepełnosprawne. Ważne jest by oprócz roli pielęgnacyjnej czy opiekuńczej, mogły one zapewnić osobom niepełnosprawnym fachową pomoc dotycząca ich funkcjonowania w społeczeństwie poprzez znajomość odpowiednich aktów prawnych.
Cel pracy. Celem niniejszego artykułu było przedstawienie treści oraz znaczenia Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Ujęto również etyczne i prawne aspekty pracy pielęgniarki z osobami niepełnosprawnymi.
Materiały i metody. Krytyczna analiza dostępnego piśmiennictwa.
Wnioski. Ratyfikacja Konwencji wymusiła w polskim prawie istotne zmiany. Wprowadzenie Konwencji winno uświadomić obywatelowi polskiemu, iż osoba niepełnosprawna ma takie samo prawo do życia, kultury, czy inne prawa człowieka. Edukacja pielęgniarki zwiększa jej świadomość z zakresu tematyki pielęgnowania osób niepełnosprawnych. Istotna rolę w walce z dyskryminacja odgrywają różnego rodzaju akcje czy kampanie społeczne.
Bibliografia
1. Biuro Rzecznika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, dane demograficzne http://www.niepelnosprawni.gov.pl/niepelnosprawnosc-w-liczbach-/dane-demograficzne/ 9 XII 2013.
2. Majewski T. Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych. Wrocław: Wydawnictwo Centrum Badawczo-Rozwojowe; 1995: 9-26.
3. Sowa J, Wojciechowski F. Proces rehabilitacji w kontekście edukacyjnym. Rzeszów: Wyd. Oświatowe FOSZE; 2001: 17-35.
4. Szluz B. Osoby niepełnosprawne w Unii Europejskiej – sytuacja i perspektywy. [w:] Gocko J, red. „Seminare – poszukiwanie naukowe”, Kraków – Ląd – Łódź: Wyd: Wyższe Seminaria Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego; 2007, Tom 24: 325-337.
5. Piotrowicz R. Wapiennik E. Niepełnosprawny- pełnoprawny obywatel Europy. Warszawa: Urząd Komitetu Integracji Europejskie; 2002: 19-23.
6. Węgrowska-Koski E, Walasiuk J, Wdówik P. Udoskonalenie systemu funkcjonowania służb orzekających o niepełnosprawności. Nowe kryteria kwalifikujące do niepełnosprawności oraz procedury postępowania – propozycje zmian, materiały szkoleniowe dla lekarzy, Warszawa: Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej; 2006: 11-12.
7. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 z późn. zm.
8. Wilmowska –Pietruszyńska A, Bilski D. Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania Niepełnosprawności i Zdrowia. [w]: Skiba W, Perchli – Włosik A. Niepełnosprawność –zagadnienia, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wyd. PFRON, 2013; II/2013 (7):5-19;
9. Radziszewska M. Informator, przewodnik osoby niepełnosprawnej. Warszawa: Wyd. PFRON; 2008: 5-10.
10. Piątkowski W, Barański J. Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT; 2002: 119.
11. Ratyfikacja Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych przez Polskę http://www.mpips.gov.pl/spoleczne-prawa-czlowieka/konwencja-o-prawach-osobniepelnosprawnych/ratyfikacja-konwencji-o-prawach-osob-niepelnosprawnychprzez-polske, 12 XII 2103.
12. Najnowsze zmiany w przepisach http://www.ofoonr.lublin.pl/ABC.html, 9 XII 2013;
13. Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych Dz. U. z 2012 r. poz. 1169;
14. Mrugalska K. Wstęp. [w]: Waszkielewicz A. M. red. Polska droga do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ. Kraków: Wyd. Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego; 2008:.6-7.
15. Kozłowski W. Postawy i nastawienia.[w:] Pmykało W. red. Encyklopedia pedagogiki, Warszawa: Wyd. Fundacja INNOWACJA; 1997: 611-615.
16. Tobiasz – Adamczyk B. Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego; 1998: 131-136.
17. Sękowski AE. Psychospołeczne determinanty postaw wobec inwalidów. Lublin: Wyd. UMCS; 1994: 25-26.
18. Sobol E. red. Słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: Wyd. PWN; 2000:948.
19. Pilarski R. red. Wielka Encyklopedia Medyczna. Warszawa: Wyd. Agora; 2011, Tom 18: 151.
20. Kopaliński W. Podręczny słownik wyrazów obcych. Warszawa: Wyd. Wiedza Powszechna; 1996: 259.
21. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Dz.U. Nr 78, poz. 483 z późn.zm.
22. Sokołowska M, Ostrowska A. Socjologia kalectwa i rehabilitacji. Wybrane problemy. Wrocław: Wyd. Polskiej Akademii Nauk; 1976: 68-72.
23. Kulturalna Kampania Społeczna „Zabierz laskę do kina” http://kulturabezbarier.org/zabierz-laske-do-kina!,new,mg,2.html,134, 16 I 2014.
24. Kwolek A. red. Rehabilitacja medyczna. Wrocław: Wyd. Medyczne Urban & Partner; 2003, T. 1:91-124.
25. Kwolek A. red. Rehabilitacja medyczna. Wrocław: Wyd. Medyczne Urban & Partner; 2003, T. 2: 34-47.
26. Kodeks etyki zawodowej pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej http://www.nipip.pl/index.php/prawo/uchwaly/krajowych-zjazdow/iv-krajowego-zjazdupielegniarek-i-poloznych/uchwaly?start=10, 18 I 2014 .
27. Ustawa o zawodach Pielęgniarki i Położnej Dz. U. 2011 nr 174 poz. 1039.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Katarzyna Studnicka (Autor)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
