Dawstwo i transplantacje narządów w opinii studentów pielęg niarstwa studiów uzupełniających pomostowych

Autor

  • Urszula Romanowska Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Autor
  • Dorota Lizak Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego / Wydział Nauk Humanistycznych, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego / Klinika Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii CMUJ, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II, Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Autor
  • Jerzy Jaśkiewicz Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Autor
  • Maria Lipińska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie Autor

Słowa kluczowe:

transplantacja, śmierć mózgu, zgoda domniemana, pielęgniarka

Abstrakt

DAWSTWO I TRANSPLANTACJE NARZĄDÓW W OPINII STUDENTÓW PIELĘG NIARSTWA STUDIÓW UZUPEŁNIAJĄCYCH POMOSTOWYCH

Wstęp. Transplantacje są uznaną metodą terapeutyczną i szansą na powrót do zdrowia dla wielu chorych. Dla transplantologii ważne są uregulowania prawne, które umożliwiają pobranie narządów do przeszczepu od osób, po ich śmierci. W Polsce obowiązuje zasada zgody domniemanej na pobranie narządów lub tkanek do transplantacji Zgodnie z prawem, za moment śmierci przyjmuje się orzeczenie śmierci mózgu, jako rzeczywistej śmierci człowieka. Pomimo, że transplantacja, jako metoda leczenia zyskała powszechną aprobatę, wymienione uregulowania prawne nie są przez wszystkich akceptowane, bowiem spotykają się zarówno z krytyką jak i sprzeciwem.

Cel pracy. Celem badań było poznanie opinii i postaw studentów pielęgniarstwa studiów uzupełniających pomostowych, wobec dawstwa i transplantacji narządów pobranych od dawców żywych, spokrewnionych jak i osób uznanych za zmarłe w wyniku orzeczenia u nich śmierci mózgu.

Metoda i materiał. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, jako technikę wykorzystano kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji. Badaniami objęto grupę 100 osób, pielęgniarek/pielęgniarzy, studentów studiów pomostowych, kierunku pielęgniarstwo, pracujących w zakładach opieki zdrowotnej na terenie Małopolski. Badania przeprowadzono w maju 2012 roku.

Wyniki. Badania wykazały, że ankietowani w większości popierają dawstwo i przeszczepy narządów zarówno od dawców żywych (spokrewnionych) jak i od dawców uznanych za zmarłych, w wyniku orzeczenia u nich śmierci mózgu. Zróżnicowane są opinie respondentów dotyczące uznania zgody domniemanej, jako wystarczającej do pobrania narządów do przeszczepów oraz akceptacji śmierci mózgu, jako śmierci człowieka. Z badań wynika również, że program studiów pielęgniarskich należy poszerzyć o zagadnienia z zakresu transplantologii.

Wnioski. Ankietowani w większości popierają transplantacje narządów od dawców żywych (spokrewnionych) i akceptują pobieranie narządów do przeszczepu od osób uznanych za zmarłe w wyniku orzeczenia śmierci mózgu. Kryterium śmierci mózgu, jako rzeczywistej śmierci człowieka oraz zgoda domniemana, nie są dla respondentów jednoznaczne z możliwością pobrania narządów do transplantacji. Program studiów pielęgniarskich należy poszerzyć o zagadnienia z zakresu transplantologii. Ankietowani uważają, że pielęgniarki/pielęgniarze mogą być edukatorami w zakresie transplantologii.

Bibliografia

1. Lucas RL. Bioetyka dla każdego. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła; 2005, s.177, 182.

2. Otowicz RSJ. Serce do wymiany. Etyczne aspekty transplantacji organów. [w:] Aszyk PSJ. red. Bioetyka - naglące pytania. Warszawa: Wydawnictwo Rhetos; 2005, s. 140-141, 151.

3. Reiter J. Organspende und Organtransplantation. Psychologische und theologisch-ethische Aspekte. Stimmen der Zeit. 1992;4:223.

4. Walther D. Theologisch-ethische Aspekte einer Herztransplantation. Zeitschrift für evangelische. Ethik. 1969; 13 (1): 52-58.

5. Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, (Dz. U. 05. Nr 169, poz. 1411).

6. Rowiński W, Wałaszewski J, Safjan D i wsp. Problemy etyczno-obyczajowe przeszczepiania narządów. Służba Zdrowia. 2002; 75-76.

7. Norkowski JM. Medycyna na krawędzi. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN; 2011, s.21-22.

8. Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Wydawnictwo Pallotinum; 1994: pkt 2296.

Pobrania

Opublikowane

2012-12-01