Poczucie koherencji (SOC) a depresyjność jako wyznaczniki w utrzymaniu optymalnego stanu zdrowia u osób hemodializowanych

Abstrakt

Wstęp. Hemodializa to jedna z metod leczenia nerkozastępczego, stosowana najczęściej w terapii przewlekłej niewydolności nerek. Świadomość choroby przewlekłej wiąże się dla wielu pacjentów z trudnościami w akceptacji, a w konsekwencji ze zwiększonym odsetkiem zapadalności na depresję. Wysokie poczucie koherencji (sense of coherence - SOC) daje wiarę w sens życia, jego uporządkowanie, przewidywalność - co sprawia, że chce się być zdrowym i sprawnie funkcjonować. Celem pracy było określenie związku pomiędzy poziomem SOC a poziomem odczuwanej depresji u pacjentów hemodializowanych z powodu przewlekłej niewydolności nerek, jako predykatorów wpływających na przebieg schorzenia, a zarazem będących wyznacznikiem powrotu do optymalnego stanu zdrowia.

Materiał i metodyka. Badaniem objęto 45 pacjentów (21 kobiet i 24 mężczyzn), średnia wieku 65 lat, ze stacji dializ sieci AVITUM na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Poczucie koherencji oceniano za pomocą kwestionariusza SOC-29 a poziom odczuwanej depresji – skalą BECKA (BDI).

Wyniki. Badani uzyskali niskie wyniki w ogólnym SOC (118,42 pkt). Wykazano istnienie różnic pomiędzy badanymi w zakresie poziomu poczucia zrozumiałości i zaradności. Odnotowano wyższe wyniki w skali Becka (17,53 pkt - depresja umiarkowana). Poczucie koherencji w zakresie zrozumiałości było skorelowane z depresyjnością (im wyższy poziom zrozumiałości - tym niższy stopień depresji, im niższy poziom sensowności - tym wyższy stopień obniżonego nastroju).

Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują na trudności pacjentów hemodializowanych w przystosowaniu się do przewlekłej choroby. Zbadanie owych zmiennych pozwoli na ustalenie zakresu opieki w stosunku do potrzeb osób dializowanych. Wskazana konieczności monitorowania stanu emocjonalnego pacjentów, jako wykładnika w radzeniu sobie z chorobą przewlekłą.