Samoocena postaw pielęgniarek wobec śmierci
Słowa kluczowe:
pielęgniarki, postawy, śmierćAbstrakt
Wprowadzenie. W ostatnich latach problem choroby przewlekłej, umierania i śmierci stał się przedmiotem szczególnego zainteresowania nie tylko przedstawicieli nauk medycznych, filozoficznych, socjologów, ale i zwykłych ludzi.
Celem pracy jest samoocena postaw zawodowo czynnych pielęgniarek wobec śmierci.
Materiał i metodyka. Badaniem objęto 114 pielęgniarek i wykorzystano w nim kwestionariusz ankietowy specjalnie skonstruowany do tych badań.
Wyniki. W większości badane pielęgniarki były przeciwne eutanazji (47,4%) i jej prawnemu usankcjonowaniu (39,5%). Do sytuacji klinicznych, w których może być dopuszczalna eutanazja, zaliczały: sztuczne podtrzymywanie życia (55,3%), terminalna faza choroby (22,8%) i przewlekła choroba (3,5%). Akceptowały takie formy eutanazji, jak: zaniechanie akcji reanimacyjnej (53,5%), wyłączenie aparatury (25,4%) lub podanie leku (14,9%). Deklarowały, iż nie wyraziłyby zgody na asystowanie przy procedurze eutanazji. Podawały, iż podczas kontaktu z umierającymi odczuwają najczęściej: smutek (38,6%) i bezradność (32,5%), jak gaśnie życie (27,2%) lub pokorę (22,8%). Raczej nie odczuwały lęku (35,96%), nie unikały kontaktu z umierającym (51,8%), nie akceptowały śmierci, twierdząc iż bezwzględnie należy walczyć o życie chorego do samego końca (34,%), ale akceptowały śmierć, jako zjawisko naturalne (40,4%).
Wnioski. Badane pielęgniarki w większości były przeciwne eutanazji, jej prawnemu usankcjonowaniu i nie wyraziłby zgody na asystowanie przy niej. W odczuciu ankietowanych, nawet przeciwnych eutanazji, może być ona jednak zastosowana, w sytuacji sztucznego podtrzymywania życia, w terminalnej fazie choroby lub w przypadku przewlekłej choroby, a najbardziej wówczas, akceptowaną formą eutanazji byłoby zaniechanie akcji reanimacyjnej. Podczas kontaktu z umierającymi respondentki najczęściej odczuwały smutek i bezradność. W większości nie unikały kontaktu z umierającym, nie czuły lęku w kontakcie z umierającymi, przejawiały postawę zaprzeczania, związaną z całkowitym brakiem akceptacji śmierci, bezwzględną walką o życie do samego końca oraz dojrzale akceptowały śmierć, jako zjawisko naturalne, które należy brać pod uwagę i z którym trzeba walczyć dopóki to możliwe, ale także z którym trzeba się pogodzić, jeśli w sposób nieunikniony się zbliża.
Bibliografia
1. Scherer w swoje książce pt. „Filozofia śmierci od Anaksymandra do Adorno. Wyd. WAM, Kraków; 2008. s 1-202.
2. Muraczyńska B: Problemy zawodowe pielęgniarek w opiece paliatywnej – wybrane zagadnienia, Ann. UMCS Sect. I, 2001; 26 (15): 202-206.
3. Saunders C, Hospicjum Św. Krzysztofa, [w:] H. Bortnowska [red.], Sens choroby, sens śmierci, sens życia, Kraków; 1993. 266–299.
4. Komunikat badań CBOS, BS/93/2007, Opinie o eutanazji, czyli pomocy w umieraniu, CBOS, Warszawa, 2007, 6, 1-6.
5. Komunikat badań CBOS, BS/142/2009, Opinia społeczna o eutanazji, CBOS, Warszawa, 2009, 10, 1-7.
6. Mierzecki A, Rękawek K, Świątkowski J. i wsp.: Ocena podejścia do eutanazji studentów pierwszego roku medycyny w Szczecinie, Greifswaldzie i Lund, Ann. Acad. Med. Stetin, 2008; 54 (1): 164-169.
7. Reczek L: Student medycyny Śląskiej Akademii Medycznej wobec problemu eutanazji. Psychoonkologia, 1998; 4(2), 37–50.
8. Pirogowicz I, Smolarek S, Kasprzak-Smolarek P. i wsp.: Eutanazja – nasza opinia – badania ankietowe. Fam. Med. Primary Care Rev. 2006; 8(1): 43–47.
9. Komunikat badań CBOS, BS/170/2001, Opinie o legalizacji eutanazji, CBOS, Warszawa, 2001, 12, 1-5
10. Pietruk K: Postrzeganie opieki paliatywnej przez środowisko medyczne w aspekcie higieny psychicznej i epidemiologii. Hospicjum to przede wszystkim życie. Probl. Hig. Epidemiol, 2009; 90(1): 120-125.
11. Bartusek M: Opieka paliatywna/hospicyjna w świetle wypowiedzi pielęgniarek i lekarzy, Ann. UMCS Sect. D, 2004; 14(22): 103-109.
12. Wzorek A: Porównanie przyczyn stresu wśród pielęgniarek pracujących na oddziałach o różnej specyfice, Studia Medyczne, 2008; 11, 33-37.
13. Whitfield S: A Descriptive Study of Student Nurses Ward Experiences with Dying Patients and Their Attitudes Towards Them, MSC Theisis, University of Manchester;, 1979.
14. Dors J:, Pietruk K: Śmierć pacjenta jako sytuacja dla personelu medycznego [w:] Krajewska-Kułak E, Łukaszuk C. (red.): W drodze do brzegu życia tom VII, MKDruk,, Białystok, 2009: 453-465.
15. Copp G: Palliative care nursing education: a review of research findings, J. Adv.Nurs, 1994; 19 (4): 552–557.
16. Komunikat badań CBOS, BS/146/2001, O umieraniu i śmierci, CBOS, Warszawa, 2001, 10, 1-19.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
