Słowa kluczowe
urazy
wypadek
Abstrakt
NASTĘPSTWA PORAŻENIA PIORUNEM. OPIS PRZYPADKU Z PROPOZYCJĄ INTERWENCJI PIELĘGNIARSKICH
Cel pracy. Niniejszy artykuł jest próbą opisania przypadku porażenia piorunem oraz problemów pielęgnacyjnych, które powstały w jego następstwie na podstawie zdarzenia. Podmiotem zdarzenia była szesnastoletnia pacjentka Szpitala Powiatowego w Zakopanem. Nastolatka trafiła do oddziału pediatrycznego dnia 22.08.2019 roku w następstwie porażenia piorunem podczas wycieczki na Giewont.
Materiał i metody. Autorka podjęła próbę stworzenia indywidualnego planu opieki podczas hospitalizacji po wypadku w oparciu o Evidence Base Nursing – praktykę pielęgniarską opartą na dowodach naukowych.
Wyniki. Zjawisko porażenia piorunem prowadzi do licznych negatywnych konsekwencji u ofiary. Obejmują one głównie takie następstwa jak zaburzenia funkcjonowania wielu narządów, oparzenia oraz późne powikłania: przetrwałe zaburzenia neurologiczne, długotrwałe zakłócenia w funkcjonowaniu narządów wewnętrznych oraz zaburzenia emocjonalne i choroby psychiczne będące następstwem bezpośredniego zagrożenia życia i uczestnictwa w bardzo traumatycznym zdarzeniu.
Wnioski. 1. Celową wydaje się być konieczność opracowania i udostępnienia np. w postaci programów komputerowych standardów dotyczących pielęgnowania pacjentów po porażeniu piorunem z uwzględnieniem wystąpienia zdarzenia masowego. 2. Należałoby stworzyć i rozpowszechnić model szpitalnej organizacji pomocy psychologicznej pacjentom (w tym młodocianym) uczestniczącym w zdarzeniu masowym. Działania powinny obejmować także późne następstwa traumatycznych zdarzeń.
Bibliografia
1. Janiszewska E. Pierwsza pomoc. Porażenie elektryczne prądem i piorunem. www. oipp.lodz.pl. Access online: 27.04.2020.
2. Cherington M. Neurologic manifestations of lightning strikes. Neurology. 2003; 60(2): 182-185.
3. Ströhle M, Wallner B, Lanthaler M, et al. Lightning accidents in the Austrian alps-a 10-year retrospective nationwide analysis. Scand. J. Trauma Resusc. Emerg. Med. 2018; 26(1): 74. doi: 10.1186/s13049-018-0543-9. PMID: 30201016; PMCID: PMC6131802
4. Conrad L. Clinical update on lightning injuries. Wilderness and Environmental Medicine. 1998; 9: 217-222.
5. Thakur KS, Sonwani NS, Ateriya N. Filigree burns of a lightning strike: A case series. Med. Leg. J. 2021; 89(3): 187-192. doi: 10.1177/00258172211011003.
6. Modayil PC, Lloyd GW, Mallik A, et al. Inner ear damage following electric current and lightning injury: a literature review. Eur. Arch. Otorhinolaryngol. 2014; 271(5): 855-861. doi: 10.1007/s00405-013-2544-7.
7. Roberts S, Meltzer JA. An evidence-based approach to electrical injuries in children. Pediatr. Emerg. Med. Pract. 2013; 10(9): 1-16.
8. Tolunay Oflu A, Kacar E, Pektas A, et al. A rare complication of lightning strike: Pulmonary contusion. North Clin. Istanb. 2020; 8(6): 619-622. doi: 10.14744/nci.2020.24022
9. Watanabe N, Inaoka T, Shuke N, et al. Acute rhabdomyolysis of the soleus muscle induced by a lightning strike: magnetic resonance and scintigraphic findings. Sceletal Radiol. 2007; 36: 671-675.
10. Akın A, Bilici M, Demir F, et al. ST-segment elevation following lightning strike: case report and review of the literature. Turk. J. Pediatr. 2015; 57(2):186-188.
11. Lichtenberg R, Dries D, Ward K, et al. Cardiovascular effects of lightning strikes. Journal American College of Cardiology. 1993; 21(2): 531-536.
12. Rotariu EL, Manole MD. Cardiac Arrest Secondary to Lightning Strike: Case Report and Review of the Literature. Pediatr Emerg Care. 2020; 36(1): e18-e20. doi: 10.1097/PEC.0000000000001255
13. Cristophides T, Khan S, Ahmad M, et al, Cardiac effects of lightning strikes. Arrythm. Electrophysiol. Rev. 2017; 6(3); 114-117.
14. Muehlberger T, Voght P,M, Munster A,M, The long consequences of lighting injuries. Burns. 2001; 27: 829-833.
15. Wankhede AG. A unique case of direct lightning strike. J. Forensic Sci. 2022; 67(3): 1288-1293. doi: 10.1111/1556-4029.14972
16. Cooper MA. Emergent care of lighting and electric al injuries. Seminars In Neurology. 1995; 15(3): 268-278.
17. Yrondi A, DerKasbarian R, Gallini A, et al. Symptoms of depression and post-traumatic stress in a group of lighting strike victims. Journal of Psychosomatic Research. 2019; 120; 90-95.
18. Hyett JM. How to respond when lightning strikes. Nursing. 2009; 39(7): 32-35. doi: 10.1097/01
19. Day MW. Lightning strike. Nursing. 2003; 33(6): 104. doi: 10.1097/00152193-200306000-00069
20. Andres J. Pierwsza pomoc i resuscytacja krążeniowo-oddechowa. Kraków: Polska Rada Resuscytacji; 2011, s. 123.
21. Lederer W, Wiederman FJ, Cerchiari E, et al. Electricity- associated injuries II: outdoor management of lighting-induced casualties. Resuscitation. 2000; 43: 89-93.
22. Slesinger TL, Bank M, Drumheller BC, et al. Immediate cardiac arrest and subsequent development of cardiogenic shock caused by lightning stroke. The Journal of Trauma. 2010; 68(1): 5-7.
23. Turan M, Kalkan F, Bozan N, et al. Isolated Sensorineural Hearing Loss as a Sequela after Lightning Strike. Case Rep Otolaryngol. 2015; 738416. doi: 10.1155/2015/738416
24. Ackley BJ, Ladwig GB. Podręcznik diagnoz pielęgniarskich. Przewodnik do planowania opieki opartej na dowodach naukowych. Warszawa: GC Media House; 2011.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Autor