Komu może przynieść korzyść asertywność pielęgniarki?
Słowa kluczowe:
asertywność, pielęgniarka, typy zachowań w pracyAbstrakt
KOMU MOŻE PRZYNIEŚĆ KORZYŚĆ ASERTYWNOŚĆ PIELĘGNIARKI?
Wprowadzenie. Potocznie asertywność kojarzona jest z przebojowością, walką o swoje, mówieniem „nie”. Często źle rozumianą asertywnością tłumaczy sie zachowania agresywne. Jeśli taka sytuacja dotyczy pielęgniarki, to może to oznaczać kłopoty w pracy, nieprzestrzeganie praw pacjenta i wypalenie zawodowe.
Cel pracy. Cel pracy stanowiła ocena poziomu asertywności oraz ocena prezentowanych typów zachowań pielęgniarek w pracy.
Materiał i metody. Materiał badany stanowiła grupa 456 pielęgniarek. Badanie przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego a narzędzia badawcze stanowiły: kwestionariusz Zachowań Asertywnych oparty na Mapie Asertwnosci, w opracowaniu M. Sobczak; Kwestionariusz AVEM – Wzorzec Zachowań i Przeżyć Związanych z Pracą oparty na koncepcji Antonovsky'ego oraz Beckera i autorski kwestionariusz ankiety do badania zmiennych socjo-demograficznych.
Wyniki. Analiza wyników badań wykazała istnienie związków między wymiarami asertywności i typami zachowań i przeżyć związanych z pracą. Pielęgniarki z wyższym poziomem asertywnosci częściej prezentowały zdrowy typ zachowania w pracy i takie przeżycia jak: dążenie do perfekcji, zdolność do dystansowania się czy wewnętrzny spokój i zrównoważenie. Skłonność do naruszania cudzego terytorium zaś wiązała się z typem wypalonym i tendencją do rezygnacji w sytuacji porażki.
Wnioski. Zachowania asertywne pielęgniarek sprzyjają dobrym relacjom międzyludzkim, zarówno w zespole, jak i w odniesieniu do podmiotu opieki. Asertywność chronić może przed wypaleniem w pracy zawodowej i powinna być kształtowana i umacniana poprzez kształcenie pielęgniarek, zarówno na poziomie przed- jak i podyplomowym.
Bibliografia
1. Sęk H. Rola asertywności w kształtowaniu zdrowia psychicznego. Ustalenia teoretyczne i metodologia. Przegląd Psychologiczny. 1988;31(3):787–807.
2. Sobczak M. Empatia i asertywność wobec wypalenia zawodowego pielęgniarek. Niepublikowana praca doktorska. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im.Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, 2008.
3. Sobczak M. Porównanie poziomu asertywności studentów WNoZ Elbląskiej Uczelni Humanistyczno – Ekonomicznej. (w:) Plopa M. (red.) Człowiek u progu trzeciego tysiąclecia. Zagrożenia i wyzwania. Tom II. Kraków;2008.
4. Król – Fijewska M. Stanowczo, łagodnie, bez lęku. Warszawa: Wydawnictwo W. A. B.,;2003.
5. Sobczak M, Rakowska K. Asertywność kierownika. Doniesienie z badań nad poziomem asertywności kadry kierowniczej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Elblągu. Problemy Pielęgniarstwa. 2008;16(1,2);16 – 25.
6. Sobczak M. Asertywność współczesnej pielęgniarki Grabiec M. (red.) Interdyscyplinarny Wymiar Promocji Zdrowia Rodziny. Bydgoszcz: Wydawnictwo „SCRYPT”; 2008.
7. Andruszkiewicz A ,Olkiewicz J, Banaszkiewicz M i wsp. Typy zachowań i przeżyć w pracy w grupie pielęgniarek.Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu. 2010;4(25):450-456.
8. Andruszkiewicz A, Basińska MA. Inteligencja emocjonalna pielęgniarek a typy zachowań i przeżyć w pracy.(w:) Wrona-Polańska H. Zdrowie Stres Choroba w wymiarze psychologicznym. Kraków: Impuls; 2008.
9. Basińska MA, Hofmann J. Cechy osobowości nauczycieli a typy zachowań w pracy. Psychologia jakości życia. 2007;2(6):189-203.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Marzena Sobczak, Anna Andruszkiewicz, Mariola Banaszkiewicz (Autor)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
