Słowa kluczowe
demencja
Montessori
środowisko domowe
pielęgniarstwo środowiskowe
Abstrakt
ZAJĘCIA MONTESSORI DLA OSÓB STARSZYCH W PIELĘGNIARSTWIE ŚRODOWISKOWYM: PORÓWNAWCZE STUDIUM PRZYPADKU
Cel pracy. Działania Montessori zostały wdrożone w opiece pielęgniarskiej nad osobami starszymi w środowisku domowym w celu stworzenia znaczących, integracyjnych i bezawaryjnych codziennych czynności, które poprawią jakość ich życia.
Materiał i metody. Zastosowano pogłębione porównawcze studia przypadków z metodami eksploracyjnymi w oparciu o ustrukturyzowane wywiady i obserwację czterech celowo wybranych osób starszych z demencją i bez demencji w środowisku domowym. Dane zostały zebrane przy użyciu metodologii Montessori, która została podzielona na pięć faz.
Wyniki. Opracowano różne rodzaje aktywności i ról w oparciu o indywidualne umiejętności i zainteresowania. Uczestnicy czuli się bardziej niezależni i pewni siebie w wykonywaniu zaplanowanych czynności oraz zadowoleni z tego, że są zajęci w ciągu dnia i zaangażowani w działania, które przyczyniają się do ich lepszej mobilności i zdrowia.
Wnioski. Wdrożone działania mogą ułatwić włączenie osób starszych w codzienną rutynę życia rodzinnego, podnieść jakość życia i możliwość samoopieki w środowisku domowym.
Bibliografia
1. Chalfont G, Milligan C, Simpson J. A mixed methods systematic review of multimodal non-pharmacological interventions to improve cognition for people with dementia. Dementia. 2020; 19(4): 1086-1130.
2. Woods B, Aguirre E, Spector AE, et al. Cognitive stimulation to improve cognitive functioning in people with dementia. Cochrane Database of Systematic Reviews [Internet]. 2012 Feb 15 [cited 2022 Sep 10]; Available from: https://doi.wiley.com/10.1002/14651858.CD005562.pub2
3. Moussavi Z, Kimura K, Kehler L, et al. A Novel Program to Improve Cognitive Function in Individuals With Dementia Using Transcranial Alternating Current Stimulation (tACS) and Tutored Cognitive Exercises. Front Aging. 2021; 12(2): 632545.
4. Scales K, Zimmerman S, Miller SJ. Evidence-Based Nonpharmacological Practices to Address Behavioral and Psychological Symptoms of Dementia. The Gerontologist. 2018; 58(1): S88-102.
5. Zhou T, Qu J, Sun H, et al. Research Trends and Hotspots on Montessori Intervention in Patients With Dementia From 2000 to 2021: A Bibliometric Analysis. Front Psychiatry. 2021; 9(12): 737270.
6. Camp CJ, Antenucci V, Roberts A, et al. The Montessori Method Applied to Dementia: An International Perspective. Montessori Life: A Publication of the American Montessori Society. 2017; 29(1): 40-47.
7. Janssen LM, Kinney JM, Farfsing KM. Through the Montessori Looking-Glass: Barriers to Implementing a Montessori-Based Intervention. J. Appl. Gerontol. 2021; 40(9): 1105-1109.
8. Brush J, Douglas N, Bourgeois M. Implementation of the Montessori program in assisted living: positive outcomes and challenges. The Journal of Nursing Home Research Sciences. 2018; 4: 42-48.
9. Edemekong PF, Bomgaars DL, Sukumaran S, et al. Activities of Daily Living. [In:] StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. 2022 [cited 2023 Jan 18]. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470404/
10. Chaudhry N, Tofique S, Husain N, et al. Montessori intervention for individuals with dementia: feasibility study of a culturally adapted psychosocial intervention in Pakistan (MIRACLE). BJPsych open. 2020; 6(4): e69.
11. Førsund LH, Grov EK, Helvik AS, et al. The experience of lived space in persons with dementia: a systematic meta-synthesis. BMC Geriatr. 2018; 18(1): 33.
12. Ducak K, Denton M, Elliot G. Implementing Montessori Methods for DementiaTM in Ontario long-term care homes: Recreation staff and multidisciplinary consultants’ perceptions of policy and practice issues. Dementia. 2018; 17(1): 5-33.
13. Mendes L, Oliveira J, Barbosa F, et al. A Conceptual View of Cognitive Intervention in Older Adults With and Without Cognitive Decline-A Systemic Review. Front Aging. 2022; 24(3): 844725.
14. Rashid Y, Rashid A, Warraich MA, et al. Case Study Method: A Step-by-Step Guide for Business Researchers. International Journal of Qualitative Methods. 2019; 1(18): 160940691986242.
15. Salmon J. Using observational methods in nursing research. Nursing Standard. 2015; 29(45): 36-41.
16. Kelly A. Montessori for Ageing and Dementia. Montessori Ageing suport Services. Australia: 2018.
17. Berenbaum R, Tziraki C, Mazuz K. The enduring self: personhood, autonomy and compassion in the context of community-based dementia daycare centers. J. of Compassionate Health Care. 2017; 4(1): 8.
18. Volland J, Fisher A. Using the Montessori method to engage patients with dementia. Nursing Critical Care. 2015; 10(2): 9-14.
19. Pérez Rivas FJ, Martín-Iglesias S, Pacheco del Cerro JL, et al. Effectiveness of Nursing Process Use in Primary Care: Effectiveness of Nursing Process Use in Primary Care. Int. J. Nurs. Terminol. Knowledge. 2016; 27(1): 43-48.
20. Christman E, Ernstmeyer K (eds.). Open RN Nursing Fundamentals. Chippewa Valley Technical College; 2021.
21. McCormack B, Dewing J, Breslin L, et al. Developing person-centred practice: nursing outcomes arising from changes to the care environment in residential settings for older people: Person-centred practice: nursing outcomes. International Journal of Older People Nursing. 2010; 5(2): 93-107.
22. Author blinded. Prednosti metode Montessori pri obravnavi oseb z demenco. Obzornik zdravstvene nege. 2017; 51(1): 75-88. [in Slovenian language]
23. Raghuraman S, Tischler V. ‘The Jigsaw Culture of Care’: A qualitative analysis of Montessori-Based programming for dementia care in the United Kingdom. Dementia. 2021; 20(8): 2876-2890.
24. Orsulic-Jeras S, Judge KS, Camp CJ. Montessori-based activities for long-term care residents with advanced dementia: effects on engagement and affect. The Gerontologist. 2000; 40(1): 107-111.
25. Han A, Radel J, McDowd JM, et al. Perspectives of People with Dementia About Meaningful Activities: A Synthesis. Am J Alzheimers Dis Other Demen. 2016; 31(2): 115-123.
26. Camp CJ, Skrajner MJ. Resident-Assisted Montessori Programming (RAMP): Training Persons With Dementia to Serve as Group Activity Leaders. The Gerontologist. 2004; 44(3): 426-431.
27. van der Ploeg ES, Eppingstall B, Camp CJ, et al. A randomized crossover trial to study the effect of personalized, one-to-one interaction using Montessori-based activities on agitation, affect, and engagement in nursing home residents with Dementia. Int. Psychogeriatr. 2013; 25(4): 565-575.
28. Madrigal C, Mills WL, Keleher VC, et al. A Spotlight on Adaptation: Preimplementation of Montessori-Based Activity Programming in Long-Term Care Using the Framework for Reporting Adaptations and Modifications-Enhanced (FRAME). Gerontologist. 2023; 63(3): 589-603.
29. Molloy U, Phelan A. Living, loving and letting go navigating the relational within palliative care of older people in long‐term care facilities: An action research study. Int J. Older People Nursing. 2022; 17(2): e12424.
30. Bužgová R, Kozáková R. The questionnaire for evaluating the quality of life of family members in neurology: Psychometric properties of the Czech version of the PNDQOL_FM. Pielegniarstwo XXI wieku. 2022;21(4):212-217.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Autorzy