Abstrakt
ZAGADNIENIE DUCHOWOŚCI W POLSKIM PIELĘGNIARSTWIE ORAZ WYBRANE NARZĘDZIA STOSOWANE DO JEJ POMIARU – PRZEDSTAWIENIE PROBLEMATYKI NA PODSTAWIE PRZEGLĄDU LITERATURY
Wprowadzenie. W dobie zjawiska jakim jest dehumanizacja medycyny całościowe podejście do chorego wydaje się czymś niezbędnym. Co więcej coraz częściej w literaturze naukowej pojawiają się teksty na temat znaczenia kompetencji miękkich oraz aspektu opieki nie o charakterze stricte klinicznym w jakości i efektywności procesów terapeutycznych. Elementy opieki duchowej w codziennej praktyce są często pomijane bądź ignorowane przez personel. Wynika to zarówno z obawy w ingerowanie w życie osobiste pacjenta, ale też z braków kadrowych, a co za tym idzie dużego obciążenia pracą personelu na dyżurze. W konsekwencji tego zdiagnozowano zjawisko jakim jest missing nursing care, które polega na pomijaniu pewnych czynności w codziennej praktyce pielęgniarskiej, aby wykonać te niezbędne, najważniejsze procedury przy chorym.
Cel pracy. Celem pracy było przedstawienie znaczenia opieki duchowej w pielęgniarskie oraz zaprezentowanie narzędzi służących do jej pomiaru.
Metoda. Metodą zaprezentowaną w niniejszym artykule jest niesystematyczny przegląd aktualnej krajowej i światowej literatury.
Podsumowanie. Zapewnienie opieki duchowej ma przede wszystkim na celu odpowiedź na wszelkie potrzeby i obawy pacjenta. Opieka ta opiera się na skutecznych umiejętnościach komunikacyjnych, poprzez które pielęgniarka buduje więź i zaufanie z chorym, a w wyniku tego pacjent chętniej angażuje się w procesy terapeutyczne i jego proces hospitalizacji można ulecz znacznemu skróceniu.
Bibliografia
1. Cawley N. An exploration of the concept of spirituality. Int. J. Palliat. Nurs. 1997;3 (1): 31-36.
2. Jaberi A, Momennasab M, Yektatalab S, et al. Spiritual Health: A Concept Analysis. J. Relig. Health. 2019; 58(5): 1537-1560.
3. Martsolf DS, Mickley JR. The concept of spirituality in nursing theories: differing world-views and extent of focus. J. Adv. Nurs. 1998; 27(2): 294-303.
4. European Association for Paliative Care. Spiritual Care. Available from: https://www.eapcnet.eu/eapc-groups/reference/spiritual-care.
5. Polskie Towarzystwo Opieki Duchowej w Medycynie. Avaliable from: https://ptodm.org.pl/
6. Harrad R, Cosentino C, Keasley R, Sulla F. Spiritual care in nursing: an overview of the measures used to assess spiritual care provision and related factors amongst nurses. Acta Biomed. 2019; 90(4-s): 44-55.
7. Yardley S, Walshe C, Parr A. Improving training in spiritual care: a qualitative study exploring patient perceptions of professional educational requirements. Palliat. Med. 2009; 23(7): 601-607.
8. Selman LE, Brighton LJ, Sinclair S, et al. Patients’ and caregivers’ needs, experiences, preferences and research priorities in spiritual care: A focus group study across nine countries. Palliat Med. 2018; 32(1): 216-230.
9. NHS Education for Scotland, Spiritual Care Matters. An Introductory Resource for all NHS Scotland Staff. 2009. Available from: https://www.nes.scot.nhs.uk/ media/23nphas3/spiritualcaremattersfinal.pdf
10. Paal P, Leget C, Goodhead A. Spiritual care education: results from an EAPC survey. Eur J. Palliat. Care. 2015; 22(2): 91-95.
11. Caldeira S, Carvalho E, Vieira M. Spiritual distress-proposing a new definition and defining characteristics. Int. J. Nurs. Knowl. 2013; 24(2): 77-84.
12. Spiritual Care Association. Available from: https://www.spiritualcareassociation.org/.
13. Zurzycka P, Czyżowicz K, Radzik T. Opieka duchowa powinnością w praktyce pielęgniarskiej – zarys problematyki. Problemy Pielęgniarstwa. 2017; 25(3): 210¬214.
14. Fopka-Kowalczyk M, Groves R, Larkin P, et al. A training programme for medical students in providing spiritual care to people with advanced diseases and their loved ones: A case study from the Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland. Frontiers in Cardiovascular Medicine.2022; 9: 909959.
15. Awalkhan A, Muhammad D. Application of Nightingale Nursing Theory to the Care of Patient with Colostomy. Eur. J. Clin. Biomed. Sci. 2016; 2(6): 97-101.
16. Dossey B. Florence Nightingale and holistic nursing. Imprint. 1910; 52(2): 58-60.
17. Watson J. Nursing’s global covenant with humanity – Unitary caring science as sacred activism. J. Adv. Nurs. 2020; 76(2): 699-704.
18. Watson J, Smith MC. Caring science and the science of unitary human beings: a trans-theoretical discourse for nursing knowledge development. J. Adv. Nurs. 2002; 37(5): 452-461.
19. Christensen K, Turner de S. Spiritual care perspectives of Danish registered nurses. J. Holist. Nurs. 2008; 26(1): 7-14.
20. Klimasiński M, Ziemkiewicz M, Neumann-Klimasińska N. Patients’ spiritual needs are important in everyday clinical practice. Medycyna Paliatywna. 2017; 9(4): 210¬217.
21. Słownik Języka Polskiego. Available from: https://sjp.pwn.pl/.
22. Krok D. Religijność a duchowość - różnice i podobieństwa z perspektywy psychologii religii. Polskie Forum Psychologiczne. 2009; 14(1): 126-141.
23. Motak D. Religia - Religijność - Duchowość. Przemiany zjawiska i ewolucja pojęcia. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. 2010; 10: 201-218.
24. Surzykiewicz J. Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej. Pedagogika Społeczna. 2015; 1(55): 23-70.
25. ICN. Closing the gap: From evidence to action. 2012; Available from: http://www.icn.ch/publications/2012-closing-the-gap-from-evidence-to-action/.
26. Kincheloe DD, Stallings Welden LM, White A. A Spiritual Care Toolkit: An evidence-based solution to meet spiritual needs. Journal of clinical nursing 2018; 27(7-8): 1612-1620.
27. Hughes B, DeGregory C, Elk R, et al. Spiritual Care and Nursing: A Nurse’s Contribution and Practice. Spiritual Care Association, 2017. Available from: https:// www.spiritualcareassociation.org/docs/resources/nurses_spiritual_care_white_ paper_3_22_2017.pdf
28. McSherry W, Draper P, Kendrick D. The construct validity of a rating scale designed to assess spirituality and spiritual care. Int. J. Nurs. Stud. 2002; 39(7): 723-734.
29. Panczyk M, Iwanow L, Dobrowolska B, et al., Validation Study of the Revised Spirituality and Spiritual Care Rating Scale (SSCRS): A Cross-Sectional Survey in Poland. Preprints. 2022: 2022020030.
30. van Leeuwen R, Tiesinga LJ, Middel B, et al. The validity and reliability of an instrument to assess nursing competencies in spiritual care. J. Clin. Nurs. 2009; 18: 2857-2869.
31. Machul M, van Leeuwen R, Ozga D, et al. The level of spiritual care competence of Polish nurses and the psychometric properties of the spiritual care competence scale (SCCS). BMC Nursing 2022; 21: 106.
32. Musa A, Pevalin D. Development of the Arabic Spiritual Care Intervention-Provision Scale. J. Clin. Nurs. 2016; 25(15-16): 2275-2284.
33. Tiew L, Creedy D. Development and preliminary validation of a composite Spiritual Care-Giving Scale. Int. J. Nurs. Stud. 2012; 49(6): 682-690.
34. Labrague L, McEnroe-Petitte DM, Achaso Jr RH, et al. Filipino Nurses’ Spirituality and Provision of Spiritual Nursing Care. Clin. Nurs. Res. 2016; 25(6): 607-625.
35. Wittenberg E, Ragan S, Ferrell B. Exploring Nurse Communication About Spirituality. Am. J. Hosp. Palliat. Care. 2017; 34: 566-571.
36. White M, Peters R, Schim S. Spirituality and spiritual self-care: expanding self-care deficit nursing theory. Nurs Sci. Q. 2011; 24(1): 48-56.
37. Schubert M, Glass TR, Clarke SP, et al. Validation of the Basel Extent of Rationing of Nursing Care instrument. Nurs Res. 2007; 56(6): 416-424.
38. Kalisch B. Missed nursing care: a qualitative study. J. Nurs. Care Qual. 2006; 21(4): 306-313.
39. Jones T, Hamilton P, Murry N. Unfinished nursing care, missed care, and implicitly rationed care: State of the science review. Int. J. Nurs. Stud. 2015; 52(6): 1121-1137.
40. Uchmanowicz I, Kirwan M, Riklikiene O, et al., Validation of Polish version of the Basel Extent of Rationing of Nursing Care revised questionnaire. PLoS One. 2019; 14(3): e0212918.
41. Papastavrou E, Andreou P, Efstathiou G. Rationing of nursing care and nurse-patient outcomes: a systematic review of quantitative studies. Int. J. Health Plann Manage. 2014; 29(1): 3-25.
42. Gijsberts M, Liefbroer A, Otten R, et al. Spiritual Care in Palliative Care: A systematic Review of the Recent European Literature. Med Sci (Basel). 2019; 7(25): 25.
43. Timmins F, Murphy M, Neill F, et al. An exploration of the extent of inclusion of spirituality and spiritual care concepts in core nursing textbooks. Nurse Educ. Today. 2015; 35(1): 277-282.
44. Belowska J, Panczyk M, Zarzeka A, et al. Promoting evidence-based practice - perceived knowledge, behaviours and attitudes of Polish nurses: a cross-sectional validation study. Int. J. Occup. Saf. Ergon. 2020; 26(2): 397-405.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Autorzy