Obraz ciała i jakość życia seksualnego u kobiet po porodzie drogami natury i po cięciu cesarskim – doniesienie wstępne

Autor

  • Aleksandra Kołpa Zakład Pielęgniarstwa Położniczo-Ginekologicznego, Katedra Położnictwa i Ginekologii Wydział Nauk o Zdrowiu, Szkoła Doktorska, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0002-4960-9007
  • Anna Jaśkiewicz Studenckie Koło Naukowe „Pasjonatów Sztuki Położniczej” przy Zakładzie Pielęgniarstwa Położniczo-Ginekologicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0009-0001-2265-6700
  • Angelika Doroszewska Zakład Pielęgniarstwa Położniczo-Ginekologicznego, Katedra Położnictwa i Ginekologii Wydział Nauk o Zdrowiu, Szkoła Doktorska, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0003-2001-7793
  • Agnieszka Bałanda-Bałdyga Instytut Nauk Medycznych, Wydział Nauk Medycznych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0001-5351-8063
  • Marta Monist II Katedra i Klinika Ginekologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0002-6058-2001
  • Anna B. Pilewska-Kozak Zakład Pielęgniarstwa Położniczo-Ginekologicznego, Katedra Położnictwa i Ginekologii Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0003-4562-2295

DOI:

https://doi.org/10.12923/pielxxiw-2025-0013

Słowa kluczowe:

ciąża, kobieta, połóg, obraz ciała, jakość życia seksualnego

Abstrakt

OBRAZ CIAŁA I JAKOŚĆ ŻYCIA SEKSUALNEGO U KOBIET PO PORODZIE DROGAMI NATURY I PO CIĘCIU CESARSKIM
– DONIESIENIE WSTĘPNE

Cel pracy. Sprawdzenie jaki obraz ciała i jakość życia seksualnego charakteryzują kobiety po porodzie drogami natury i po cięciu cesarskim.

Materiał i metody. Badania prowadzono na przełomie 2023 roku i 2024 roku w województwie lubelskim. Kryteria włączenia: ukończony 18. rok życia, zgoda na udział w badaniu, okres od 6. tygodnia połogu do końca 6. miesiąca po porodzie. Objęto nimi 93 kobiety po porodzie drogami natury i 71 kobiet po cięciu cesarskim. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, z użyciem własnego kwestionariusza oraz narzędzia standaryzowanych, tj. Skala Oceny Ciała (SOC) i Kwestionariusz Jakości Życia w Odniesieniu do Seksu (SQoL-F).

Wyniki. Kobiety są zadowolone na poziomie przeciętnym z własnego ciała w odniesieniu do atrakcyjności fizycznej (M = 46,2; SD = 8,66), kontroli masy ciała (M = 32,18 ;SD = 8,97) i kondycji fizycznej (M = 30,79; SD = 7,08). Mają one także zadowalającą jakość życia seksualnego (M = 71,45; SD = 24,14).

Wnioski. Aktywność seksualną w ciągu 6 tygodni po porodzie drogami natury, jak i poprzez cięcie cesarskie podjęły tylko nieliczne badane, a do końca 12 tygodnia połogu co druga w obu grupach. Większość respondentek nie zauważyła zmian w częstości współżycia, a ich jakość życia seksualnego była raczej zadowalająca i charakteryzowało je przeciętne zadowolenie z własnego ciała w każdej z domen.

Bibliografia

1. Hodgkinson EL, Smith DM, Wittkowski A. Women’s experiences of their pregnancy and postpartum body image: a systematic review and meta-synthesis. BMC Pregnancy Childbirth. 2014; 14(330): 1-11. https://doi.org/10.1186/1471-2393-14-330

2. Libová L, Debnárová J, Solgajová A, et al. The impact of early mobilization through a tele-education program on health condition of mothers after caesarean section. Piel. XXI w. 2024; 4(89): 285-289. https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2024-0041

3. Filausová D, Belešová R, Trešlová M, et al. Midwifery support and intervention in the framework of care for women with mental disorders during the postpartum period. Piel.XXI w. 2024:1(86): 58-64. https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2024-0006

4. Grogan S. Body image: understanding body dissatisfaction in men, women and children (4th Edition). Routledge. 2021; s. 2-14. https://doi.org/10.4324/9781003100041

5. Becker E, Rodgers RF, Zimmerman E. #Body goals or #Bopo? Exposure to pregnancy and post-partum related social media images: Effects on the body image and mood of women in the peri-pregnancy period. Body Image. 2022; 42: 1-10. https://doi.org/10.1016/j.bodyim.2022.04.010

6. Coyne SM, Liechty T, Collier KM, et al. The effect of media on body image in pregnant and postpartum women. Health Commun. 2018; 33 (7): 793-799. https://doi.org/10.1080/10410236.2017.1314853

7. Shen MD, Gao RT, Chen SB. The effectiveness of interventions on improving body image for pregnant and postpartum women: a systematic review of randomized clinical trials. BMC Pregnancy Childbirth. 2024; 24(1): 581: 1-13. https://doi.org/10.1186/s12884-024-06787-3

8. Tang L, Tiggemann M, Haines J. Fitmom: an experimental investigation of the effect of social media on body dissatisfaction and eating and physical activity intentions, attitudes, and behaviours among postpartum mothers. BMC Pregnancy Childbirth. 2022; 22(1): 766: 1-10. https://doi.org/10.1186/s12884-022-05089-w

9. Riquin E, Lamas C, Nicolas I, et al. A key for perinatal depression early diagnosis: the body dissatisfaction. J. Afect. Disord. 2019;245:340-347. https://doi.org/10.1016/j. jad.2018.11.032

10. Hartley E, Hill B, McPhie S, et al. The associations between depressive and anxiety symptoms, body image, and weight in the first year postpartum: a rapid systematic review. J. Reprod. Infant. Psychol. 2018; 36(1): 81-101. https://doi.org/10.1080/026 46838.2017.1396301.

11. Stadnicka G, Łepecka-Klusek C, Pilewska-Kozak A, et al. The sexual satisfaction of women after labour — part II. Nursing Problems. 2015; 23(3): 362-366. https://doi.org/10.5603/PP.2015.0059

12. World Health Organization. Sexual health: Working definitions (2006). Available at: https://www.who.int/health-topics/sexual-health. Accessed 06.12.2024 r.

13. World Health Organization. Measuring sexual health: Conceptual and practical considerations and related indicators (2010). Available at: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-RHR-10.12. Accessed 06.12.2024r.

14. Yeniel AO, Petri E. Pregnancy, childbirth, and sexual function: perceptions and facts. Int. Urogynecol. J. 2014; 25(1): 5-14. https://doi.org/10.1007/s00192-013-2118-7

15. Grussu P, Vicini B, Quatraro RM. Sexuality in the perinatal period: A systematic review of reviews and recommendations for practice. Sex Reprod. Health. 2021; 30: 100668: 1-29. https://doi.org/10.1016/j.srhc.2021.100668

16. Hajimirzaie SS, Tehranian N, Razavinia F, et al. Evaluation of Couple’s Sexual Function after Childbirth with the Biopsychosocial Model: A Systematic Review of Systematic Reviews and Meta-Analysis. Iran. J. Nurs. Midwifery Res. 2021; 26(6): 469-478. https://doi.org/10.4103/ijnmr.IJNMR_426_20

17. Cattani L, De Maeyer L, Verbakel JY, et al. Predictors for sexual dysfunction in the first year postpartum: A systematic review and meta-analysis. BJOG. 2022; 129(7): 1017-1028. https://doi.org/10.1111/1471-0528.16934

18. Franzoi SL, Shields SA. The Body Esteem Scale: Multidimensional structure and sex differences in a college population. J. Pers. Assess. 1984; 48(2): 173-178. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa4802_12

19. Lipowska M, Lipowski M. Polish normalization of the Body Esteem Scale. Health Psychol. Rep. 2013; 1: 72-81. https://doi.org/10.5114/hpr.2013.40471

20. Symonds T, Boolell M, Quirk F. Development of a questionnaire on sexual quality of life in women. J. Sex Marital. Ther. 2005; 31(5): 385-397. https://doi. org/10.1080/00926230591006502

21. Białek K, Szwabowicz K, Świercz G. Sexual quality of life and female sexual function in women after fetal death. Ginekol. Pol. 2022; 93(10): 811-819. https://doi.org/10.5603/GP.a2022.0089

22. Stadnicka G, Łepecka-Klusek C, Pilewska-Kozak A, et al. The sexual satisfaction of women after labour — part I. Nursing Problems. 2015; 23(3): 357-361. https://doi.org/10.5603/PP.2015.0058

23. Delibalta RT, Çılgın H. Comparison of primipara women’s pre-pregnancy, pregnancy, and postpartum sexual lives. J. Surg. Med. 2020; 4(11): 1018-1022. https://doi.org/10.28982/josam.765082

24. Alizadeh S, Riazi H, Majd HA, et al. The effect of sexual health education on sexual activity, sexual quality of life, and sexual violence in pregnancy: a prospective randomized controlled trial. BMC Pregnancy Childbirth. 2021; 21(1): 334: 1-11. https://doi.org/10.1186/s12884-021-03803-8

25. Lagaert L, Weyers S, Van Kerrebroeck H, et al. Postpartum dyspareunia and sexual functioning: a prospective cohort study. Eur. J. Contracept Reprod. Health Care. 107; 22(3), 200–206. https://doi.org/10.1080/13625187.2017.1315938

26. Ilska M, Przybyła-Basista H, Ilski A, et al. Aktywność i satysfakcja seksualna kobiet w ciąży prawidłowej oraz wysokiego ryzyka. Ginekol. Położ. 2018; 2: 34-41.

27. Skrzypulec V, Wit M, Kowalczyk R. Jakość życia seksualnego kobiety w okresie roku od porodu. Ann. Acad. Siles. 2005; 59(5): 377-380.

28. Silveira ML, Ertel KA, Dole N, et al. The role of body image in prenatal and postpartum depression: a critical review of the literature. Arch. Womens Ment. Health. 2015; 18(3): 409-421. https://doi.org/10.1007/s00737-015-0

29. Youseflu S, Rostami F, Afrashteh MY, et al. The Effect of Body Image Satisfaction on Women’s SexualFunction in Postpartum Period. Prev. Care Nurs. Midwifery J. 2018; 8(4): 27-31. https://doi.org/10.29252/pcnm.8.4.27

30. Clark A, Skouteris H, Wertheim EH, et al. The relationship between depression and body dissatisfaction across pregnancy and the postpartum: a prospective study. J Health Psychol. 2009; 14(1): 27-35. https://doi.org/10.1177/1359105308097940

31. Erbil N, Şenkul A, Başara GF. Body Image among turkish women during the first year postpartum. Health Care Women Int. 2012; 33(2), 125-137. https://doi.org/10.1080/07399332.2011.603977

32. Zamiri-Miandoab N, Mirghafourvand M, Nemati F, et al. The effect of counseling with cognitive behavior approach on self-esteem and body image in lactating mothers: randomized clinical trial. BMC Psychol. 2023; 11(1): 401: 1-11. https://doi.org/10.1186/s40359-023-01363-4

33. Shen MD, Gao RT, Chen SB, et al. The effectiveness of interventions on improving body image for pregnant and postpartum women: a systematic review of randomized clinical trials. BMC Pregnancy Childbirth. 2024; 24(1): 581: 1-13. https://doi.org/10.1186/s12884-024-06787-3

34. Alizadeh S, Riazi H, Majd HA, et al. The effect of sexual health education on sexual activity, sexual quality of life, and sexual violence in pregnancy: a prospective randomized controlled trial. BMC Pregnancy Childbirth. 2021; 21(1): 334: 1-11. https://doi.org/10.1186/s12884-021-03803-8.

Pobrania

Opublikowane

2025-05-07

Numer

Pielęgniarstwo XXI wieku (Ahead of Print)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Autorzy

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Kołpa, A., Jaśkiewicz, A., Doroszewska, A., Bałanda-Bałdyga, A., Monist, M., & Pilewska-Kozak, A. B. (2025). Obraz ciała i jakość życia seksualnego u kobiet po porodzie drogami natury i po cięciu cesarskim – doniesienie wstępne. Pielęgniarstwo XXI Wieku, 24. https://doi.org/10.12923/pielxxiw-2025-0013