Jakość życia pacjentów z retinopatią cukrzycową leczonych preparatami anty-VEGF

Autor

  • Beata Babiarczyk Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Pielęgniarstwa, Uniwersytet Bielsko-Bialski, Polska Autor https://orcid.org/0000-0002-9878-1954
  • Agnieszka Haratyk Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Pielęgniarstwa, Uniwersytet Bielsko-Bialski, Polska Autor
  • Beata Guzak Zakład Medycyny Stylu Życia, Szkoła Zdrowia Publicznego, Centrum Kształcenia Podyplomowego, Polska Autor https://orcid.org/0000-0001-7198-1318

DOI:

https://doi.org/10.12923/pielxxiw-2025-0025

Słowa kluczowe:

stan zdrowia, jakość życia, retinopatia cukrzycowa, iniekcja doszklistkowa

Abstrakt

JAKOŚĆ ŻYCIA PACJENTÓW Z RETINOPATIĄ CUKRZYCOWĄ LECZONYCH PREPARATAMI ANTY-VEGF

Cel pracy. Analiza opinii pacjentów z retinopatią cukrzycową na temat wpływu leczenia preparatami anty-VEGF na jakość ich życia i ogólny stan zdrowia.

Materiał i metody. Badania prowadzono w okresie kwiecień - lipiec 2023 roku. Grupę badaną stanowiło 100 osób z retinopatią cukrzycową, w trakcie leczenia preparatami anty-VEGF. Jako narzędzi badawczych użyto ankiety własnej konstrukcji oraz kwestionariusza EQ-5D-5L VAS.

Wyniki. Zdecydowana większość badanych chorowała na cukrzycę powyżej 5 lat (87%), a DMO rozpoznano u nich najczęściej 1-5 lat temu (63%). Badani otrzymali doszklistkowo średnio 8±6 iniekcji preparatami anty-VEGF. Badani mieli lepszą jakość życia we wszystkich wymiarach EQ-5D-5L VAS po leczeniu. W szczególności zwiększył się po wdrożeniu leczenia odsetek badanych nie mających problemów w zakresie wykonywania zwykłych czynności (z 24% do 61%) oraz w wymiarze niepokoju/przygnębienia (z 16% do 61%). Ogólne indeksy jakości życia i stanu zdrowia badanych były wyższe po wdrożeniu leczenia, niezależnie od płci, wieku, miejsca zamieszkania, wykształcenia, stanu cywilnego czy sytuacji zawodowej (p<0,05).

Wnioski. Leczenie preparatami anty-VEGF ma zdecydowany wpływ na lepszą samoocenę stanu zdrowia chorych z retinopatią cukrzycową oraz poprawę jakości ich życia

.

Bibliografia

1. Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (IDF). Diabetes Atlas. Edycja 10. https://diabetesatlas.org/ (dostęp: 03.02.2025).

2. Mackiewicz J, Wrona K. Retinopatia cukrzycowa a nowoczesne metody leczenia. Okul. Dypl. 2023;1:19-25.

3. Jurowski P. Retinopatia cukrzycowa i inne choroby oczu w cukrzycy. Po Dyplomie. https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/243,retinopatia-cukrzycowa-iinne-choroby-oczu-w-cukrzycy/ (dostęp: 26.09.2023).

4. Gawęcki M. Retinopatia cukrzycowa. Praktyczny podręcznik dla okulistow, diabetologow i internistow. Gdańsk: KMG Dragon’s House, 2021.

5. Teo ZL, Tham Y-Ch, Yu M, et al. Global prevalence of diabetic retinopathy and projection of burden through 2045. Systematic review and meta-analysis. Ophthalmol. 2021;128(11):1580-1591. https://doi.org/10.1016/j.ophtha.2021.04.027

6. Seweryn M, Leszczynska A, Teper S. Potential in the treatment of neovascular Age-related Macular Degeneration and Diabetic Macular Edema in Poland. The population needs and access to therapy. J. Health Policy Outcomes Res. 2024;2:4-12. https://doi.org/10.7365/JHPOR.2024.2.1

7. Witkowska K, Kupcewicz E. Wpływ wybranych czynnikow socjodemografi cznych na jakość życia chorych z cukrzycą typu 2. Przedsiębiorcz. Zarządz. 2014;15(12):189-202.

8. Cooper OAE, Taylor DJ, Crabb DP, et al. Psychological, social and everyday visual impact of diabetic macular oedema and diabetic retinopathy: a systematic review. Diabetic. Med. 2020;37(6):924-933. https://doi.org/10.1111/dme.14125

9. Finger RP, Puth MT, Schmid M, et al. Lifetime outcomes of anti-vascular endothelial growth factor treatment for neovascular age-related macular degeneration. JAMA Ophthalmol. 2020;138(12):1234-1240. https://doi.org/10.1001/jamaophthalmol.2020.3989

10. Finger RP, Daien V, Eldem BM, et al. Anti-vascular endothelial growth factor in neovascular age-related macular degeneration – a systematic review of the impact of anti-VEGF on patient outcomes and healthcare systems. BMC Ophthalmol. 2020;20:294. https://doi.org/10.1186/s12886-020-01554-2

11. Rennen M, Janssen B, Stolk E, et al. EuroQol Research Foundation. EQ-5D-5L User Guide, 2019. https://euroqol.org/publications/user-guides (dostęp: 12.12.2022).

12. Golicki D, Niewada M. EQ-5D-5L Polish population norms. Arch. Med. Sci. 2017;13;1:191-200. https://doi.org/10.5114/aoms.2015.52126

13. Assi L, Chamseddine F, Ibrahim P, et al. A global assessment of eye health and quality of life: a systematic review of systematic reviews. JAMA Ophthalmol. 2021;139:526-541. https://doi.org/10.1001/jamaophthalmol.2021.0146

14. Sajeev PG, Krishnagopal S, Subramanian K. The association between diabetic retinopathy, cognitive impairment, and quality of life - a cross sectional study. Diab. Epidemiol. Manag. 2023;11:100142. http://dx.doi.org/10.1016/j.deman.2023.100142

15. Teper S, Kubicka-Trząska A, Matysik-Woźniak A, et al. Rola doszklistkowych steroidow we wspołczesnym leczeniu cukrzycowego obrzęku plamki. Ophthalmol. J. 2018;3(2):37-46. https://doi.org/10.5603/OJ.2018.0036

16. Lin KY, Hsih WH, Lin YB, et al. Update in the epidemiology, risk factors, screening, and treatment of diabetic retinopathy. J. Diabetes. Investig. 2021;12(8):1322-1325. https://doi.org/10.1111/jdi.13480

17. Sorour OA, Levine ES, Baumal CR, et al. Persistent diabetic macular edema: defi nition, incidence, biomarkers, and treatment methods. Surv. Ophthalmol. 2023;68(2):147-174. https://doi.org/10.1016/j.survophthal.2022.11.008

18. Gross JG, Glassman AR, et al. Writing Committee for the diabetic retinopathy clinical research network, panretinal photocoagulation vs intravitreous ranibizumab for proliferative diabetic retinopathy. JAMA. 2015;314: 2137-2146. https://doi.org/10.1001/jama.2015.15217

19. Saitakis G, Roukas D, Hatziagelaki E, et al. Evaluation of quality of life and emotional disturbances in patients with diabetic retinopathy. Eur. J. Investig. Health Psychol. Educ. 2023;13(11):2516-2528. https://doi.org/10.3390/ejihpe13110175.

Opublikowane

2025-09-24

Jak cytować

Babiarczyk, B., Haratyk, A., & Guzak, B. (2025). Jakość życia pacjentów z retinopatią cukrzycową leczonych preparatami anty-VEGF. Pielęgniarstwo XXI Wieku, 24(3(92), 241-249. https://doi.org/10.12923/pielxxiw-2025-0025