Zapotrzebowanie pielęgniarek na aktualizację wiedzy i umiejętności z zakresu zaleceń w opiece diabetologicznej

Autor

  • Alicja Szewczyk Klinika Endokrynologii i Diabetologii, Poradnia Diabetologiczna, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa; Polska Federacja Edukacji w Diabetologii Autor https://orcid.org/0000-0003-4167-0361
  • Ewa Kobos Zakład Rozwoju Pielęgniarstwa, Nauk Społecznych i Medycznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny; Polska Federacja Edukacji w Diabetologii Autor https://orcid.org/0000-0001-7231-8411

DOI:

https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2020-0019

Słowa kluczowe:

pielęgniarstwo diabetologiczne, zalecenia, wiedza, cukrzyca

Abstrakt

ZAPOTRZEBOWANIE PIELĘGNIAREK NA AKTUALIZACJĘ WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU ZALECEŃ W OPIECE DIABETOLOGICZNEJ

Cel pracy. Określenie zapotrzebowania pielęgniarek, na aktualizację wiedzy i umiejętności z zakresu zaleceń w opiece diabetologicznej.

Materiał i metodyka. W badaniu uczestniczyło 580 pielęgniarek, studentów studiów magisterskich. W celu zebrania materiału badawczego wykorzystano test wiedzy obejmujący 20 pytań dotyczących 10 procedur zawartych w zaleceniach. W badanej grupie zawodowo pracowało 93,3% studentów.

Wyniki. Do zaleceń w opiece diabetologicznej zdecydowany dostęp w miejscu pracy miało 11,9% badanych. Największy deficyt wiedzy wykazano odnośnie: czasu pozostawienia starej kaniuli w terapii ciągłym podskórnym wlewem insuliny przy użyciu pompy insulinowej w ciągu 2-3 godzin, w celu wchłonięcia się zgromadzonej w tym miejscu insuliny po założeniu nowej; czasu w jakim należy po założeniu elektrody pomiarowej do systemów ciągłego monitorowania glikemii (CGM) skalibrować system za pomocą pomiaru stężenia glukozy we krwi włośniczkowej; wskazań do pomiaru glikemii z miejsc alternatywnych. Niedostateczny poziom wiedzy na temat zaleceń wykazano u 12,8% badanych, dostateczny u 84,3% badanych, dobry u 2,9% badanych.

Wnioski. 1) Poziom wiedzy studiujących pielęgniarek z zakresu zaleceń opieki diabetologicznej jest niezadowalający. 2) Pielęgniarki posiadające specjalizację, uczestniczące w diabetologicznych szkoleniach wewnątrzzakładowych oraz deklarujące dostępność do zaleceń w miejscu pracy posiadają wyższy poziom wiedzy. 3) W związku z rozwojem nowych technologii medycznych, zakłady pracy powinny organizować pielęgniarkom w miejscu pracy cykliczne warsztaty umiejętności praktycznych umożliwiających korzystanie ze sprzętu służącego do podawania insuliny oraz monitorowania glikemii.

Bibliografia

1. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2020. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna. 2020;6(1):1-105.

2. Szewczyk A, Tobiasz-Kałkun N, Stefanowicz A, i wsp. Zalecenia w opiece diabetologicznej Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii (PFED), konsultantów krajowych w dziedzinach pielęgniarstwa, pielęgniarstwa diabetologicznego, pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego oraz pielęgniarstwa epidemiologicznego, 2018 rok. Magazyn Pielęgniarki i Położnej; 2018.

3. IDF Diabetes Atlas Ninth edition 2019. International Diabetes Federation. https:// diabetesatlas.org/upload/resources/material/20200106_152211_IDFATLAS9efi nal-web.pdf (2019). Dostęp 10.07.2020.

4. Szewczyk A, Czupryniak L. Rola pielęgniarki w opiece diabetologicznej. [w:] Sieradzki J, red. Cukrzyca. Gdańsk: ViaMedica; 2016, s. 903-906.

5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne. Dz.U. 2013 poz. 1562.

6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego Dz.U. 2017 poz. 497.

7. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 stycznia 2018 r. w sprawie wykazu substancji czynnych zawartych w lekach, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych ordynowanych przez pielęgniarki i położne oraz wykazu badań diagnostycznych, na które mają prawo wystawiać skierowania pielęgniarki i położne (Dz.U. 2018 poz. 299).

8. Wojciechowski P, Kulig M, Małowiecka M, i wsp. Edukacja w cukrzycy. Brakujące ogniwo do osiągnięcia sukcesu. Kraków: HTA Consuling; 2015.

9. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1573).

10. Odili VU, Eke I. Knowledge of Diabetes Mellitus among Registered Nurses in Benin City. International Journal of Health Research. 2010; 3:145-151.

Opublikowane

2020-10-29

Jak cytować

Szewczyk, A., & Kobos, E. (2020). Zapotrzebowanie pielęgniarek na aktualizację wiedzy i umiejętności z zakresu zaleceń w opiece diabetologicznej. Pielęgniarstwo XXI Wieku, 19(3(72), 141-145. https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2020-0019