Słowa kluczowe
systemy leków
jakość opieki zdrowotnej
Abstrakt
ZAAWANSOWANA PRAKTYKA PIELĘGNIARSKA ZWIĄZANA Z OPIEKĄ FARMACEUTYCZNĄ W CZECHACH
Wstęp. Używanie produktów farmaceutycznych jest bardzo złożoną częścią opieki zdrowotnej, w zakresie której współpracują różni pracownicy służby zdrowia. Niestety, nie wszystkie grupy zawodowe wydają się mieć całkowicie jasną rolę pomimo wielu regulacji. Istnieją dowody na to, że rola pielęgniarek jest dużo szersza niż zakładano i niż wyszczególniono w przepisach.
Cel. Celem było zbadanie punktu widzenia pielęgniarek, lekarzy i farmaceutów odnośnie praktyki pielęgniarskiej związanej z opieką farmaceutyczną (OF) w Czechach.
Metody. Przekrojowe badanie ankietowe zostało przeprowadzone metodą elektroniczną. Wykwalifikowane pielęgniarki (629), lekarze (69) i farmaceuci (39) zostali zapytani o to jak postrzegają zaangażowanie pielęgniarek w różnego rodzaju zaawansowane czynności związane z OF.
Wyniki. Udział w zaawansowanych czynnościach związanych z OF w czasie ostatniego miesiąca był wysoki (udzielanie informacji i edukowanie pacjentów 80%; monitorowanie przestrzegania dyscypliny przyjmowania leków 72%; monitorowanie działania leków 56% i uczestnictwo w przepisywaniu leków 19%). Pielęgniarki w największym stopniu były w stanie dostrzec badane aspekty OF będące częścią ich obowiązków w porównaniu z punktem widzenia lekarzy i farmaceutów. Jednak znaczna część uczestników badania uznawała za pozytywny wpływ zaangażowania pielęgniarek w czynności związane z OF. Z drugiej strony, współpraca międzybranżowa pozostaje niezadawalająca a komunikacja w obrębie zespołu różnych pracowników służby zdrowia została oceniona jako bardzo słaba.
Wnioski. Istnieje potrzeba zwiększania zaangażowania pielęgniarek w OF. Optymalizacja formalnych kompetencji pielęgniarek, przypominanie wachlarza umiejętności pracy w różnych miejscach oraz przegląd programów nauczania pielęgniarek, jak również poprawa współpracy międzybranżowej, mogą pozytywnie wpłynąć na wyniki pacjentów.
Bibliografia
1. Sulosaari V, Suhonen R, Leino-Kilpi H. An integrative review of the literature on registered nurses’ medication competence. Journal of Clinical Nursing. 2010; 20(3-4): 464-478.
2. Vogenberg FR, Benjamin D. The Medication-Use Process and the Importance of Mastering Fundamentals. Pharmacy and Therapeutics. 2011; 36(10): 651-652.
3. Shah A. Pharmacy Intervention in the Medication-use Process. The role of pharmacists in proving patient safety. 2010.
4. Noblet T, Marriott J, Graham-Clarke E, et al. Barriers to and facilitators of independent non-medical prescribing in clinical practice: a mixed-methods systematic review. Journal of Physiotherapy. 2017. 63(4): 221-234.
5. Heczkova J, Bulava A. The role of nurses in medication management in the Czech Republic: A narrative literature review. Ošetrovatelstvo: teoria, výskum, vzdelavanie, 2016; 6: 38-43.
6. Dilles T, Vander Stichele R, Van Rompaey B, et al. Nurses’ practices in pharmacotherapy and their association with educational level. Journal of Advanced Nursing. 2010; 66(5): 1072-1079.
7. Heczková J, Bulava A. Administering Medication As a Part of Nursing Care at an ICU. Profese online. 2017; 10(2): 18-28.
8. Falconer N, Barras M, Martin J, et al. Defi ning and classifying terminology for medication harm: a call for consensus. European Journal of Clinical Pharmacology. 2019; 75(2): 137-145.
9. Basger BJ, Moles RJ, Chen TF. Application of drug-related problem (DRP) classification systems: a review of the literature. European Journal of Clinical Pharmacology. 2014; 70(7): 799-815.
10. Ensing HT, Stuijt CC, van den Bemt BJ, et al. Identifying the Optimal Role for Pharmacists in Care Transitions: A Systematic Review. Journal of Managed Care & Specialty Pharmacy. 2015; 21(8): 614-636.
11. Muth C, Blom JW, Smith SM, et al. Evidence supporting the best clinical management of patients with multimorbidity and polypharmacy: a systematic guideline review and expert consensus. Journal of Internal Medicine. 2019; 285(3): 272-288.
12. Maier CB, Aiken LH. Task shifting from physicians to nurses in primary care in 39 countries: a cross-country comparative study. European Journal of Public Health. 2016; 26(6): 927-934.
13. Act No. 378/2007 Coll. on pharmaceuticals, in Collection of laws of the Czech Republic. 2007.
14. Act No. 167/1998 Coll. on addictive substances, in Collection of laws of the Czech Republic. 1998.
15. Prošková E, Marková E, Marsová J, et al. Podávání léčivých přípravků v lůžkové péči. 2014: UTPO 1.LF UK.
16. Decree No. 55/2011 Coll. on activities of health care workers, in Collection of laws of the Czech Republic. 2011.
17. Heczková J. Kompetence sester při podávání léčivých přípravků na pracovištích intenzivní péče. 2018.
18. Mikšová Z, Šamaj M, Machálková L, et al. Naplňování kompetencí členů ošetřovatelského týmu. Kontakt. 2014; 16(2): 130-142.
19. Bártlová S. Pracovní vztahy a kompetence všeobecných sester v České republice. Zdravotnické noviny. 2007.
20. De Baetselier E, Van Rompaey B, Batalha L, et al. EUPRON - Nurses’ practices in interprofessional pharmaceutical care in Europe. A cross-sectional survey in 17 countries. BMJ Open (accepted), 2020.
21. Bouvy JC, De Bruin ML, Koopmanschap MA. Epidemiology of adverse drug reactions in Europe: a review of recent observational studies. Drug Safety. 2015, 38(5): 437-453.
22. Petrovic M, Somers A, Marien S, et al. Optimization of Drug Use In Older People: A Key Factor for a Successful Aging, in The Cambridge Handbook of Successful Aging, Fernández-Ballesteros R, Benetos A, Editors. Cambridge University Press, 2019.
23. Koubová M. Návrat ke středoškolskému vzdělávání sester se nelíbí odborům ani ČAS - Zdravotnický deník. Zdravotnický deník, 2015.
24. Mlsová L. Jihočeské nemocnice vítají zkrácení vzdělávání sester. iDNES.cz, 2016.
25. Leendertse AJ, Van Den Bemt PM, Poolman JB, et al. Preventable hospital admissions related to medication (HARM): cost analysis of the HARM study. Value Health. 2011; 14(1): 34-40.
26. Action Group A1. Adherence to prescription and medical plans Summary of the results achieved in 2016-2018. 2018.
27. Snyder H, Engstrom J. The antecedents, forms and consequences of patient involvement: A narrative review of the literature. International Journal of Nursing Studies. 2016; 53: 351-378.
28. Reeves S, Pelone F, Harrison R, et al. Interprofessional collaboration to improve professional practice and healthcare outcomes. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017; 6: CD000072.
29. D’Amour D, Ferrada-Videla M, San Martin Rodriguez L, et al. The conceptual basis for interprofessional collaboration: core concepts and theoretical frameworks. Journal of Interprofessional Care. 2005; 19 Suppl 1: 116-131.
30. Fleischmann N, Tetzlaff B, Werle J, et al. Interprofessional collaboration in nursing homes (interprof): a grounded theory study of general practitioner experiences and strategies to perform nursing home visits. BMC Family Practice. 2016; 17(1): 123.
31. Jarošová D, Zeleníková R. Unfi nished nursing care - the fi rst pilot study in the Czech Republic. Kontakt. 2019; 21(4): 388-394.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie (c) 2020 Autorzy