Abstrakt
PROBLEMY SEKSUOLOGICZNE I GINEKOLOGICZNE ZWIĄZANE Z STD Z UWZGLĘDNIENIEM ZMIAN CHOROBOWYCH W OBRĘBIE NARZĄDÓW PŁCIOWYCH I JAMY USTNEJ
Życie seksualne człowieka rozgrywa się w trzech płaszczyznach: biologicznej, psychicznej, społecznej. Istotnym zagadnieniem związanym z sferą biologiczną zwłaszcza, są choroby przenoszone drogą płciową. Należą one do chorób zakaźnych, na które częstość zachorowań w ostatnich latach stale wzrasta. Spektrum objawów oraz następstw omawianych zakażeń jest bardzo szerokie, uzależnione od etiologii i stadium zakażenia, od objawów towarzyszących i/lub ich braku, poprzez zmiany miejscowe, uogólnione i wielonarządowe, a dotyczyć też mogą jamy ustnej. Zapobieganie tym chorobom, ich leczenie są szczególnym aspektem troski o zdrowie ,także w kontekście zdrowia seksualnego pojmowanego jako integracja biologicznych, emocjonalnych, intelektualnych i społecznych aspektów życia seksualnego, ważnych dla pozytywnego rozwoju osobowości, komunikacji i miłości.
Bibliografia
1. Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem, Biuro Regionalne WHO dla Europy i BZgA. Lublin, 2013.
2. Plagens-Rotman K, Jarząbek-Bielecka G, Merks P, et al. Disability vs the sexual life of women – selected issues. Clin. Exp. Obstet. Gynecol. 2021; 48(1):19-23.
3. Kugler KC, Vasilenko SA, Butera NM, et al. Long-term consequences of early sexual initiation on young adult health: A causal inference approach. J. Early Adolesc. 2015; 37: 662-676.
4. Rzepa T, Jakubowicz O, Żaba R. Views of patients and healthy population on the reasons for the spread of embarrassing illnesses. Hygeia Public Health 2013; 48: 486-493.
5. Rzepa T. Shame experienced due to illness versus life satisfaction. Czasop Psych. 2014; 20: 11-118.
6. Rzepa T, Jakubowicz O, Witmanowski H, et al. Disease-induced level of shame In patients with acne, psoriasis and syphilis. Postep Derm. Alergol. 2013; XXX, 4: 233- 236 DOI: 10.5114/pdia.2013.37033
7. Santacroce L, Colella M, Charitos LA. The Persistence and Increase in Sexually Transmitted Diseases (STDs) to Pandemic Levels. Venereology. 2022; 1: 2-8.
8. Plagens-Rotman K, Przybylska R, Gerke K, et al. Syphilis and a pregnant woman: a real danger for the woman and the child. Post. Derm. Alerg. 2019; 1: 119-124.
9. Machalski T, Der J, Sikora J. Kandydoza pochwy u ciężarnych. Mikologia Lekarska. 2006; 13(3): 185-186.
10. Perenc M. Zakażenia grzybicze pochwy i sromu w praktyce lekarza rodzinnego. Lekarz Rodzinny. 2007; 12(3): 316-322.
11. Ward H, Ronn M. Contribution of sexually transmitted infections to the sexual transmission of HiV. Curr. Opin. HiV AIDS. 2010; 5: 305e10.
12. Aboud S, Msamanga G, Read JS, et al. genital tract infections among HiV-infected pregnant women in malawi, Tanzania and Zambia. Int. J. STD aiDS. 2008; 19: 824e32.
13. Plagens-Rotman K, Przybylska R, Gerke K, et al. Genital herpes as still signifi cant dermatological, gynaecological and venereological problem. Advances in Dermatology and Allergology. 2021; 2: 210-213.
14. Johnson LF, Lewis Da. The eff ect of genital tract infections on HiV-1 shedding In the genital tract: a systematic review and metaanalysis. Sex Transm. Dis. 2008; 35: 946e59.
15. Alcaide ML, Feaster DJ, et al. The incidence of Trichomonas vaginalis infection In women attending nine sexually transmitted diseases clinics in the USA. Sex Transm. Infect. 2016; 92: 58-62.
16. Muzny CA, Blackburn RJ, Sinsky RJ, et al. Added benefi t of nucleic acid amplifi cation testing for the diagnosis of Trichomonas vaginalis among men and women attending a sexually transmitted diseases clinic. Clin. Infect. Dis. 2014; 59: 834- 841.
17. Gronowicz J. Chlamydia trachomatis – charakterystyka patogenu i diagnostyka zakażeń. Post Dermatol Alergol. 2008; 25: 125-128.
18. Domińska K, Piastowska-Ciesielska A. Sojusznicy raka, czyli czynniki infekcyjne w etiopatogenezie chorób nowotworowych. Uniwersytet Medyczny. Łódź, 2017.
19. Jiang S, Dong Y. Human papillomavirus and oral squamous cell carcinoma: A review of HPV-positive oral squamous cell carcinoma and possible strategies for future. Curr. Probl. Cancer. 2017; 41: 323-327.
20. Witkin SS, Minis E, Athanasiou A, et al. Chlamydia trachomatis: the persistent pathogen. Clin. Vaccine Immunol. 2017; 24: e00203-17.
21. Wentzensen N, Arbyn M. HPV-based cervical cancer screeningfacts, fi ction, and misperceptions. Prev. Med. 2017; 98: 33-35.
22. Human Papillomavirus and Related Diseases Report. 2019 https://hpvcentre.net/ statistics/reports/XWX.pdf (Accessed 26 January 2022, 13:18)
23. WHO Call: Global Strategy Towards the Elimination of Cervical Cancer as a Public Health Problem. Geneva, Switzerland: WHO; 2019. https://www.who.int/docs/ default-source/documents/cervicalcancerelimination- draft-strategy.pdf (Accessed 5 June 2020).
24. Draft Global Strategy towards eliminating cervical cancer as a public health problem. WHO 5 April 2020/Publication. https://www.who.int/publications/m/item/draftglobal- strategytowardseliminating-cervical-cancer-as-a-public-health-problem (Accessed 5 June 2020).
25. Gultekin M, Ramirez PT, Broutet N, et al. World Health Organization call for action to eliminate cervical cancer globally. Int. J. Gynecol. Cancer. 2020; 30(4): 426-427. doi: 10.1136/ijgc-2020- 001285. Epub 2020 Mar 2. PMID: 32122950.
26. Bruce AJ, Rogers RS. Oral manifestations of sexually transmitted diseases. Clinics In Dermatology. 2004; 22(6): 520-527.
27. Soares AB, Gonzaga HFS, Jorge MA, et al. Oral manifestations of syphilis: a review. Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases. 2004; 10(1): 2- 9. https://doi.org/10.1590/S1678-91992004000100002
28. Vanakul M, Poonpipatgul S, Reichart P. Oro-facial manifestations of HIV infections. J Dent. Assoc. Thai. 1988; 38(5): 225-231. PMID: 3270651.
29. Mosmann JP, Talavera AD, Criscuolo MI, et al. Sexually transmitted infections in oral cavity lesions: Human papillomavirus, Chlamydia trachomatis, and Herpes Simple virus. J. Oral. Microbiol. 2019; 11(1): 1632129. Published 2019 Jun 25. doi:10.1080/2 0002297.2019.1632129
30. Pakfetrat A, Falaki F, Delavarian Z, et al. Oral manifestations of human immunodeficiency virus-infected patients. Iran. J. Otorhinolaryngol. 2015; 27(78): 43-54.
31. Centers for Disease Control and Prevention. STD Risk and Oral Sex. Retrieved from https://www.cdc.gov/std/healthcomm/stdfactstdriskandoralsex.htm (Accessed 26 January 2022, 13:21)
32. Bernstein KT, Stephens SC, Barry PM, et al. Chlamydia trachomatis and Neisseria gonorrhoeae Transmission from the Oropharynx to the Urethra among Men Who Have Sex with Men. Clinical Infectious Diseases. 2009; 49(12): 1793-1797.
33. Javanbakht M, Westmoreland D, Gorbach P. Factors Associated With Pharyngeal
34. Gonorrhea in Young People: Implications for Prevention. Sex Transm. Dis. 2018; 45(9): 588-593.
35. Xu X, Chow EPF, Ong JJ, et al. Chlamydia trachomatis transmission between the oropharynx, urethra and anorectum in men who have sex with men: a mathematical model. BMC Med. 2020; 18: 326.
36. Soares AB, Gonzaga HFS, Jorge MA, et al. Oral manifestations of syphilis: a review. Journal of Venomous Animals and Toxins including Tropical Diseases. 2004; 10(1): 2-9.
37. Singhal P, Patel P, Marfatia YS. A case of congenital syphilis with Hutchinson’s triad. Indian J. Sex Transm. Dis AIDS. 2011; 32(1): 34-36. doi:10.4103/0253-7184.81252.
38. Opstelten W, Neven AK, Eekhof J. Treatment and prevention of herpes labialis. Can Fam. Physician. 2008; 54(12): 1683-1687.
39. Hammerschlag MR. Sexually transmitted diseases in sexually abused children: medical and legal implications. Sex Transm. Infect. 1998; 74:167-174.
40. Chen X, Zhao Y. Human papillomavirus infection in oral potentially malignant disorders and cancer. Arch. Oral Biol. 2017; 11(83): 334-339. doi: 10.1016/j. archoralbio.2017.08.011. Epub 2017 Aug 26. PMID: 28886585.
41. Young D, Xiao CC, Murphy B, et al. Increase in head and neck cancer in younger patients due to human papillomavirus (HPV). Oral. Oncol. 2015; 51(8): 727-730. 42. Tebit DM, Ndembi N, Weinberg A, et al. Mucosal transmission of human immunodeficiency virus. Curr. HIV Res. 2012; 10(1): 3-8.
43. Nduati R, John G, Mbori-Ngacha D, et a. Effect of breastfeeding and formula feeding on transmission of HIV-1: a randomized clinical trial. JAMA. 2000; 283(9): 1167-1174.
44. Opydo-Szymaczek J, Jarząbek-Bielecka G, Kędzia W, et al. Child sexual abuse as an etiological factor of overweight and eating disorders – considerations for primary health care providers. Ginekol. Pol. 2018; 89(1): 48-54. doi: 10.5603/GP.a2018.0009.
45. Jakubek E, Jarząbek-Bielecka G, Boroch J, et al. Autosexual behavior as a topic for inclusion in gynecological practice. Clin. Exp. Obstet. Gynecol. 2021; 48(2): 212-215.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2022 Autorzy