Ocena poziomu stresu szkolnego i strategii radzenia sobie ze stresem uczniów szkół średnich

Autor

  • Angelika Anna Kucharzyk Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Promocji Zdrowia, Katedra Rozwoju Pielęgniarstwa\Szkoła Doktorska Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0002-8910-7933
  • Anna Bednarek Katedra Rozwoju Pielęgniarstwa, Zakład Promocji Zdrowia, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Polska Autor https://orcid.org/0000-0002-6236-8244

DOI:

https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2022-0039

Słowa kluczowe:

młodzież, stres, strategie radzenia sobie ze stresem

Abstrakt

OCENA POZIOMU STRESU SZKOLNEGO I STRATEGII RADZENIA SOBIE ZE STRESEM UCZNIÓW SZKÓŁ ŚREDNICH

Cel pracy. Celem pracy była ocena poziomu stresu szkolnego, czynników na niego wpływających oraz strategii radzenia sobie ze stresem wśród uczniów szkół średnich.

Materiał i metody. Badania zostały przeprowadzone on-line w 2021 roku. Metodą użytą w pracy był sondaż diagnostyczny. Narzędzie badawcze stanowiły autorski kwestionariusz ankiety oraz skala Mini – COPE. Grupą respondentów było 200 uczniów szkół średnich – 130 chłopców i 70 dziewcząt.

Wyniki. Niespełna połowa (46.8%) uczniów szkół średnich określiła swój poziom odczuwanego stresu na „6” w 10 stopniowej skali, gdzie „0” oznaczało brak stresu, a „10” stres maksymalny. Analiza danych wykazała, że najczęstszymi metodami relaksacyjnymi okazały się: słuchanie muzyki (92 osoby) i spacery na świeżym powietrzu (65 osób). Natomiast 89 ankietowanych nie korzystało z żadnych metod relaksacyjnych. Najczęściej występującą strategią radzenia sobie ze stresem jest akceptacja, zajmowanie się czymś innym oraz aktywne radzenie sobie. Najrzadziej zaznaczaną opcją było zażywanie substancji psychoaktywnych.

Wnioski. 1. Stres szkolny odczuwany przez uczniów szkół średnich jest na poziomie umiarkowanym. 2. Wiek oraz płeć nie wpływają na poziom stresu odczuwanego przez młodzież szkół średnich. 3. Najczęstszą metodą relaksacyjną wśród młodzieży jest słuchanie muzyki. 4. Akceptacja, zajmowanie się czymś innym i aktywne radzenie sobie są najczęściej wykorzystywanymi strategiami radzenia sobie ze stresem szkolnym

Bibliografia

1. Samardakiewicz M. Psychologia. [w:] Rokicka – Milewska R. red. ABC chorób wieku dziecięcego. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2011, s. 583-604.

2. Kaczmarska A., Curyło – Sikora P. Problematyka stresu – przegląd koncepcji. Hygeia Public Health, 2016; 4 (51): 317-321.

3. Korczyński S. Źródła uczniowskiego stresu i sposoby sprawowania nad nim kontroli. Problemy opiekuńczo–wychowawcze, 2013; 2: 3-10.

4. Półtorak M. Stres szkolny – skala problemu i jego symptomatologia w postrzeganiu uczniów. Doniesienia z badań. Problemy opiekuńczo-wychowawcze, 2018; 2: 47-58.

5. Michalik-Surówka J. Stres szkolny. [w:] Pilch T. red. Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak; 2012, s. 1053.

6. Juczyński Z, Ogińska-Bulik N. Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych; 2012, s. 45-58.

7. Williams M, Morse B, DeGraffenried W, et al. Addressing Stress in High School Students During the COVID-19 Pandemic. NASN school nurse, 2021; 36(4): 227-232.

8. Korczyński S. Stres edukacyjny gimnazjalistów. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Rocznik Polsko-Ukraiński. 2014; 26: 89–110.

9. Park S, Park S, Jang S, et al. The neglected role of physical education participation on suicidal ideation and stress in high school adolescents from South Korea. Int. J. Environ. Res. Public Health. 2020; 17(8): 2838.

10. Leonard NR, Gwadz MV, Ritchie A, et al. A multi-method exploratory study of stress, coping, and substance use among high school youth in private schools. Front. Psychol. 2015; 6: 1028.

11. Van S, Thien V, Tat T, et al. The stress problems and the needs for stress counseling of high school students in Vietnam. Eur. J. Educ. Res. 2019; 8(4): 1053-1061.

12. Gomez A, Calonia J, Huera M. Stress and coping strategies of senior high school students: basis for action plan. Int. Multidiscip. Res. J. 2021; 2(2): 32-38.

13. Półtorak M. Stres szkolny – skala problemu i jego symptomatologia w postrzeganiu uczniów. Doniesienia z badań. Problemy opiekuńczowychowawcze. 2018; 2: 47-58.

14. Racu I, Vlas I. Gender difference in stress at adolescents. Vector European. 2021; 1: 168-172.

15. Singh S, Mani Pandey N, Datta M, et all. Stress, internet use, substance use and coping among adolescents, young-adults and middle-age adults amid the ‘new normal’ pandemic era. Clin. Epidemiology Glob. Health. 2021; 12: 2213-3984.

16. Volanen S, Lassander M, Hankonen N, et al. Healthy learning mind – Effectiveness of a mindfulness program on mental health compared to a relaxation program and teaching as usual in schools: A cluster-randomised controlled trial. J. Affect. Disord. 2020. 260: 660-669.

17. De Witte M, Spruit A, Van Hooren S, et al. Effects of music interventions on stress-related outcomes: a systematic review and two meta-analyses. Health Psychol. Rev. 2020; 14(2): 294-324.

18. Chaudhuri S. The effects of music on stress. Int. J. Adv. Res. 2021; 9(2): 524-538.

19. Inglot-Kulas J, Kloc P. Stres jako antywartość – stres szkolny w opiniach młodzieży szkoły ponadgimnazjalnej. Raport z badań. [w:] Dudzik I., Czuba B., Rejman K. red. Rola wartości etycznych we współczesnym świecie. Wartości etyczne współczesnego człowieka Cz. I. Jarosław: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu; 2017, s. 81-93.

20. Talik E. Specyfika stresu szkolnego i strategie radzenia sobie z nim przez młodzież w okresie dorastania. Horyzonty Psychologii. 2011; 1(1): 127-137.

21. Nawalna A, Baran M. Sposoby radzenia sobie ze stresem młodzieży gimnazjalnej zamieszkałej w mieście i na wsi. Problemy Pielęgniarstwa. 2015; 23(2): 197-202.

22. Parikh R, Sapru M, Krishna M, et al. „it is like a mind attack”: Stress and coping among urban school-going adolescents in India. BMC Psychol. 2019; 7: 31.

23. Deklaracja Helsińska Światowego Stowarzyszenia Lekarzy. Etyczne zasady prowadzenia badań medycznych z udziałem ludzi, 1964, http://praca.biol.uw.edu. pl/wpcontent/uploads/2013/06/Deklaracja-Helsinska.pdf (dostęp: 10.04.2020 r.)

Opublikowane

2023-01-19

Jak cytować

Kucharzyk, A. A. ., & Bednarek, A. . (2023). Ocena poziomu stresu szkolnego i strategii radzenia sobie ze stresem uczniów szkół średnich. Pielęgniarstwo XXI Wieku, 21(4(81), 218-223. https://doi.org/10.2478/pielxxiw-2022-0039