Kwas foliowy – rola w organizmie, rekomendacje i znaczenie kliniczne

Abstrakt

KWAS FOLIOWY – ROLA W ORGANIZMIE, REKOMENDACJE I ZNACZENIE KLINICZNE

Wprowadzenie. Kwas foliowy jest związkiem zaliczanym do witamin z grupy B. W organizmie podlega procesom przekształcającym jego nieaktywną postać do formy odpowiedzialnej za biologiczne efekty działania kwasu foliowego, czyli 5-metylotetrahydrofolianu (5-MTHF). Odpowiada w szczególności za procesy prawidłowej biosyntezy zasad purynowych i pirydynowych biorących udział w tworzeniu cząsteczek DNA oraz RNA. Człowiek nie syntetyzuje endogennej formy kwasu foliowego, dlatego istotna jest suplementacja tej witaminy w formie naturalnej bądź preparatów wielowitaminowych. Najwięcej kwasu foliowego znajduje się w zielonych warzywach liściastych (szpinak, groch, szparagi) oraz w podrobach (wątróbka).W szczególności właściwa podaż kwasu foliowego jest wskazana u pacjentek ciężarnych, u których obserwuje się zmniejszoną ilość kwasu foliowego z powodu wykorzystania go przez intensywnie rozwijający się płód. Zalecaną dawką kwasu foliowego w tym okresie jest 0,4 mg/dobę i dawka ta zmienia się w zależności od historii chorobowej pacjentki i jej rodziny. Przedstawiono uaktualniony stan wiedzy dotyczący roli witaminy B9 w organizmie. Przeanalizowano znaczenie jej suplementacji w szczególnych sytuacjach klinicznych.

Podsumowanie. Wiele badań wskazuje na udział kwasu foliowego w zapobieganiu wrodzonym wadom układu nerwowego, sercowo-naczyniowego oraz moczowo-płciowego. Jego niedobór zwiększa ryzyko rozwoju powikłań w przebiegu ciąży, takich jak poronienia nawracające, stan przedrzucawkowy czy krwotok poporodowy. Rekomenduje się profilaktyczną suplementację kwasem foliowym, w szczególności wśród kobiet o podwyższonym ryzyku jego niedoboru.