Słowa kluczowe
dyskopatia lędźwiowa
stan funkcjonalny
skala VAS
Abstrakt
STAN FUNKCJONALNY PACJENTÓW PODDANYCH LECZENIU OPERACYJNEMU Z POWODU DYSKOPATII ODCINKA LĘDŹWIOWEGO KRĘGOSŁUPA
Wprowadzenie. Dyskopatia kręgosłupa ze względu na nawrotowy charakter dolegliwości bólowych należy do chorób, które wpływają na pogorszenie jakości życia.
Cel pracy. Celem pracy była ocena stopnia nasilenia dolegliwości bólowych oraz stanu funkcjonalnego pacjentów z zespołem bólowym odcinka lędźwiowego kręgosłupa w okresie przed i po operacji.
Materiał i metodyka. Badaniem objęto grupę 100 chorych poddanych leczeniu operacyjnemu z powodu dyskopatii odcinka lędźwiowego. W celu sprawdzenia efektów zabiegu posłużono się wizualno-analogową skalą bólu (ang. Visual Analog Scale, VAS), Kwestionariuszem Bólu Krzyża Rolanda i Morrisa (ang. The Roland – Morris Disability Questionnaire, RMDQ) oraz kwestionariuszem ankiety własnej konstrukcji. Dokonano również pomiarów antropometrycznych celem określenia indeksu masy ciała (ang. Body Mass Index, BMI) oraz stosunku obwodu talii do obwodu bioder (ang. Waist-Hip Rate, WHR). Badania wykonano przed operacją oraz powtórzono 6 miesięcy po zabiegu.
Wyniki. Suma natężenia dolegliwości bólowych wg skali VAS w obrębie kręgosłupa lędźwiowego, kończyny dolnej prawej i lewej wynosiła odpowiednio przed i po operacji 13,18 (± 3,25 pkt) vs. 6,08 (± 2,53 pkt). Przed operacją pacjenci uzyskiwali średnio 11,47 (± 4,56 pkt) w skali RMDQ, z kolei po zabiegu wskaźnik ten uległ obniżeniu, a chorzy otrzymywali średnio 7,31 (± 3,30 pkt).
Wnioski. Po zabiegu operacyjnym uległ poprawie stan funkcjonalny pacjentów oraz zmniejszyła się intensywność dolegliwości bólowych.
Bibliografia
1. Murphy PL, Volinn E. Is occupational low back pain on the rise? Spine. 1999; 24(7): 691-697.
2. McGorry RW, Hsiang SM. Meteorological conditions and self-report of low back pain. Spine. 1998; 23: 2096-103.
3. Kułak W, Kondzior D. Dyskopatia kręgosłupa odcinka lędźwiowo-krzyżowego w korelacji z natężeniem bólu, depresją i akceptacją choroby. Probl. Hig. Epidemiol. 2010; 91(1): 153-157.
4. Chantsoulis M, Spiko T, Wrzosek Z, i wsp. Choroba dyskowa odcinka lędźwiowego kręgosłupa - leczenie zachowawcze i operacyjne. Med. Manual. 2006;10: 1-2.
5. Kiwerski J [red.]. Schorzenia i urazy kręgosłupa. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2009.
6. Leibold G. Bóle kręgosłupa przyczyny, objawy, zapobieganie, leczenie, łagodzenie objawów. Warszawa: AWM; 2004, 66-98.
7. Wheeler A. Pathophysiology of chronic back pain. http://emedicine.medscape.com/article/1144130-overview [Dostęp 18.01.2015].
8. Główny Urząd Statystyczny. Stan zdrowia ludności polski w przekroju terytorialnym w 2004. Warszawa 2007. http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/stan_zdrowia_ 2004_teryt.pdf [Dostęp 15.01.2015]
9. Szabuniewicz S. Bóle kręgosłupa: terapia metodą McKenziego: Poradnik. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia; 2004.
10. Maksymowicz W. Neurochirurgia w zarysie. Warszawa: Wyd. Lekarskie PZWL; 1999.
11. Barczyk K, Skolimowski T, Jasiński R i wsp. Wpływ zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego na zaburzenia czynnościowe narządu ruchu kobiet w średnim wieku. Fizjoter. 2006; 1: 53-58.
12. Drezner JA, Herring A. Postępowanie z chorym cierpiącym na ból w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Jak przywrócić sprawność fizyczną i przyspieszyć powrót do aktywności. Med. Dypl. 2002; 11: 157-171.
13. Golec A. Psychologiczne aspekty bólu. Warszawa: Wyd. Lekarskie PZWL; 2004.
14. de Walden-Gałuszko K. Psychologiczne aspekty bólu. Przew. Lek. 2001; 4: 58-59.
15. Domżał TM. Ból przewlekły – problemy kliniczne i terapeutyczne. Pol. Prz. Neurol. 2008; 4(1): 1-8.
16. Opara J, Szary S, Kucharz E. Polish cultural adaptation of the Roland-Morris Questionnaire for evaluation of quality of life In patients with low back pain. Spine. 2006; 31(23): 2744-2746.
17. Domżał TM. Ból – podstawowy objaw w medycynie. Warszawa: Wyd. Lekarskie PZWL; 1996.
18. Czaja E, Kózka A, Burda A. Jakość życia pacjentów z dyskopatią odcinka lędźwiowokrzyżowego kręgosłupa. Piel. Neurol. Neurochir. 2012; 1(3): 92-96.
19. Jabłońska R, Ślusarz R, Królikowska A i wsp. Uwarunkowania wydolności funkcjonalnej chorych we wczesnym okresie pooperacyjnym leczenia dyskopatii lędźwiowokrzyżowej. Piel. Chir. Ang. 2008; 4: 144-150.
20. Turkiewicz-Maligranda A, Rymaszewska J. Demograficzne uwarunkowania stosowania ćwiczeń fizycznych w profilaktyce bólu w chorobie dyskowej odcinka krzyżowolędźwiowego kręgosłupa. Post. Rehab. 2014; (4): 43-50.
21. Bojczuk T, Przysada G, Strzępek Ł. Wpływ ćwiczeń leczniczych na wskaźniki jakości życia u pacjentów z bólem dolnego odcinka kręgosłupa. Prz. Med. Uniw. Rzesz. 2010; 1: 66-72.
22. Topolska M, Sapuła R, Topolski M, i wsp. Ocena skuteczności krótkoterminowej efektywności rehabilitacji kobiet z przewlekłymi bólami dolnego odcinka kręgosłupa z wykorzystaniem kwestionariuszy Niepełnosprawności Oswestry i Roland-Morris’a. Ortop. Traumatol. Rehabil. 2011; 13(4), 353-360.
23. Kołpa M, Jankowicz-Szymańska A, Barnaś E. Significance of body mass reduction in rehabilitating patients with LBP. Hyg. Pub. Health. 2015; 50(1): 171-176.
24. Bish CL, Blanck HM, Serdula MK, et al. Diet and physical activity behaviors among Americans trying to lose weight. 2000 Behavioral Risk Factor Surveillance System. Obes Res. 2005; 13(3): 596-607.
25. Topolska M, Sapuła R, Topolski M, i wsp. Efekty rehabilitacji osób z przewlekłym zespołem bólowym dolnego odcinka kręgosłupa i nadciśnieniem tętniczym. Nad. Tętn. 2011; 15(3): 163-168.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2015 Małgorzata Kołpa, Elżbieta Zawiślak, Beata Jurkiewicz, Aneta Grochowska (Autor)