Słowa kluczowe
bezsenność
studia niestacjonarne
pielęgniarki
Abstrakt
PROBLEM ZABURZENIA SNU U PIELĘGNIAREK KSZTAŁCĄCYCH SIĘ NA STUDIACH NIESTACJONARNYCH
Cel pracy. Celem pracy było określenie częstości występowania problemu zaburzeń snu u pielęgniarek studiujących niestacjonarnie oraz identyfikacja czynników wpływających na zaburzenie snu.
Materiał i metodyka. Badania przeprowadzono wśród pielęgniarek studiujących niestacjonarnie na kierunku pielęgniarstwo. Zaburzenia snu identyfikowano używając Ateńskiej Skali Bezsenności, skali First i autorskiego kwestionariusza ankiety. W analizie statystycznej wykorzystano testy: U Manna-Whitneya, Anova, Kruskala-Wallisa, post-hoc. Przyjęto kryterium znamienności statystycznej p < 0.05.
Wyniki. U znacznego odsetka studiujących pielęgniarek występują zaburzenia snu a blisko połowa z nich jest zagrożona bezsennością. Wiodącymi czynnikami zakłócającymi sen były obciążenia związane z podjęciem kształcenia, stres i przeciążenie obowiązkami oraz praca o charakterze zmianowym. Brak efektywnego snu determinował funkcjonowanie w dniu następnym prowadząc do zmęczenia, zwiększonej senności w ciągu dnia, pogorszenia koncentracji i wzrostu rozdrażnienia.
Wnioski. Niska świadomość wpływu stylu życia na sen przyczynia się do obniżenia jakości snu i znacznego pogorszenia funkcjonowania w ciągu dnia co może przekładać się na mniej efektywne wykonywanie obowiązków zawodowych i rodzinnych.
Bibliografia
1. Wojtas A, Ciszewski S. Epidemiologia bezsenności. Psychiatria. 2011; 8(3): 79-83.
2. Wilson SJ, Nutt DJ, Alford C, et al. British Association for Psychopharmacology consensus statement on evidence-based treatment of insomnia, parasomnias and circadian rhythm disorders. J Psychopharmacol. 2010; 24: 1577-1601.
3. Szelenberger W. Hipersomnie pochodzenia ośrodkowego. Pneumon Alergol Pol. 2007; 75(1): 80-86.
4. Santorek-Strumiłło E, Zawilska JB, Misiak P, i wsp. Wpływ pracy zmianowej na rytmy okołodobowe – badania porównawcze na pracownikach służby zdrowia i policjantach. Przeg Lek. 2012; 69(3): 103-106.
5. Kasperczyk J, Jośko J. Analiza czynników odpowiedzialnych za złą jakość snu u studentów Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Hygeia Public Health. 2012; 47(2): 191-195.
6. Pierzchała W, Oławska-Dzierżęga A. Zaburzenia snu w chorobach wewnętrznych. Sen. 2004; 4(4): 117-122.
7. Prejbisz A, Kabat M, Kluk M, i wsp. Zaburzenia snu a nadciśnienie tętnicze. Nadciśn. Tętn. 2010;14(5): 411-419.
8. Sułkowska-Olejarz A, Chołody P, Wysokiński A, i wsp. Wpływ zaburzeń snu na występowanie napadowego migotania przedsionków. Medycyna Ogólna i Nauki Zdrowiu. 2012; 18(1): 27-30.
9. Soldatos CR, Dikeos DG, Paparrigopoulos TJ. Athens Insomnia Scale: validation of an instrument based on ICD-10 criteria. J. Psychosom. Res. 2000; 48(6): 555-560.
10. Drake C, Richardson G, Roehrs T, et al. Vulnerability to stress-related sleep disturbance and hyperarousal. Sleep. 2004; 27(2): 285-291. 11. Fornal – Pawłowska M, Wołyńczuk – Gmaj D, Szelenberger W. Walidacja Ateńskiej Skali Bezsenności. Psychiatr Pol. 2011; XLV(2): 211-221.
11. Fornal-Pawłowska M, Skalski M, Szelenberger W. Badanie predyspozycji do bezsenności za pomocą skali FIRST. Sen. 2007; 7(2): 104-109.
12. Waage S, Pallesen S, Moen BE, et al. Predictors of shift work disorder among nurses: a longitudinal study. Sleep Med. 2014;15(12): 1449-1455.
13. Øyane NM, Pallesen S, Moen BE, et al. Associations between night work and anxiety, depression, insomnia, sleepiness and fatigue in a sample of Norwegian nurses. PLoS One. 2013; 8(8): e70228.
14. Bjorvatn B, Dale S, Hogstad-Erikstein R, et al. Self-reported sleep and health among Norwegian hospital nurses in intensive care units. Nurs Crit Care. 2012; 17(4): 180-188.
15. Geiger-Brown J, Rogers VE, Han K, et al. Occupational screening for sleep disorders in 12-h shift nurses using the Berlin Questionnaire. Sleep Breath. 2013; 17(1): 381-388.
16. Szelenberger W. Neurobiologia snu. Pneumon i Alergol Pol. 2007; 75(1): 3-8.
17. Zięba M, Dębska G, Ławska W, i wsp. Jakość snu młodzieży na przykładzie studentów pielęgniarstwa Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu. Probl Pielęg. 2008; 16(4): 374-378.
18. Shepertycky MR, Banno K, Kryger MH. Differences between men and women in the clinical presentation of patients diagnosed with obstructive sleep apnea syndrome. Sleep. 2005; 28(3): 309-314.
19. Young T, Rabago D, Zgierska A, et al. Objective and subjective sleep quality in premenopausal, erimenopausal, and postmenopausal women in Wisconsin Sleep Cohort Study. Sleep. 2003; 26(6): 667-672.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2015 Lucyna Tomaszek, Grażyna Cepuch, Beata Fugie (Autor)