Słowa kluczowe
poziom wiedzy
Kodeks Cywilny
Kodeks Karny
Abstrakt
OCENA POZIOMU WIEDZY PIELĘGNIAREK NA TEMAT ZASAD PONOSZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ I KARNEJ
Wprowadzenie. Pielęgniarki ponoszą odpowiedzialność zawodową, cywilną oraz karną.
Cel pracy. Ocena poziomu wiedzy na temat zasad ponoszenia odpowiedzialności cywilnej i karnej w zależności od wykształcenia.
Materiał i metody. Badaniem objęto 100 pielęgniarek, (89% kobiet). Średnia wieku: 42 lat (min. 24 lata, max. 65 lat, SD: 4,112). Staż pracy: 22 lat (min. 1 rok, max. 40 lat, SD: 6,001). Grupa 1 - 40% wykształcenie średnie, Grupa 2 - 60% wykształcenie wyższe. 71% pielęgniarek pracowało w szpitalu. Udział w badaniach ankietowych był dobrowolny, autorska ankieta anonimowa: 44 pytania. Analiza statystyczna: test U Manna-Whitneya (α<0,05).
Wyniki. Większość (99%) wie, że ponosi odpowiedzialność prawną za swoje czyny, 26 osób wskazało czyny współpracowników oraz podwładnych. Grupy 1 i 2 nie różniły się (p=NS). Połowa badanych wiedziała, że aktem prawnym regulującym odpowiedzialność karną jest Kodeks Karny (p=NS). Większość (79%) wiedziała, że odpowiedzialność karną można przypisać pielęgniarce, która jedynie naraża pacjenta na niebezpieczeństwo utraty zdrowia i życia (p<0,449). Połowa badanych wiedziała, że aktem prawnym regulującym odpowiedzialność cywilną jest Kodeks Cywilny.
Wnioski. Wiedza na temat ponoszenia odpowiedzialności prawnej i zawodowej nie jest wystarczająca i wymaga uzupełnienia. Wykształcenie wyższe nie wpływa na podniesienie poziomu wiedzy na ten temat. Należy rozważyć przygotowanie szkoleń podyplomowych z prawa w ochronie zdrowia dedykowanych pielęgniarkom.
Bibliografia
1. Rogala-Pawelczyk G. Odpowiedzialność zawodowa, służbowa, cywilna, karna pielęgniarki, Podstawy pielęgniarstwa. Lublin: Wydawnictwo Czelej; 2004.
2. Piątek A. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek i położnych w świetle ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, (red. Rogala-Pawelczyk G.) Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek i położnych. Warszawa: NRPiP; 2010 .
3. Rogala-Pawelczyk G. Zagadnienia etyczno-deontologiczne w pielęgniarstwie. Warszawa: NRPiP; 1995.
4. Olechowska U. Wykonywanie zawodu pielęgniarki i położnej a odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki i położnej. Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. ,,Prestiż zawodowy pielęgniarki w Polsce i w Europie”. Legnica, 2011.
5. Wrońska I, Marjański J. Etyka w pracy pielęgniarskiej. Lublin: Wydawnictwo Czelej; 2002.
6. Bzdyń A. Odpowiedzialność cywilna pielęgniarki i położnej. Warszawa: Nowakowski i Wspólnicy; 2010.
7. Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 174, poz. 1038).
8. Nestorowicz M. Charakter prawny wykonywania zawodu pielęgniarki a odpowiedzialność cywilna za wyrządzone przez nią szkody. Prawo i Medycyna. 2002; 13: 117.
9. Ustawa z 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. 2011 nr 174, poz.1039).
10. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej Rzeczypospolitej Polskiej, Uchwała IV krajowego zjazdu z dnia 9 grudnia 2003 r.
11. Kozik M. Szczególny charakter odpowiedzialności zawodowej. Odpowiedzialność prawna pracowników medycznych, pod red. M. Figuła, Wydawnictwo C.H. Beck; 2013.
12. Waszkiewicz M. Odpowiedzialność w zawodzie pielęgniarki (wybrane zagadnienia). Biuletyn informacyjny Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Białej Podlaskiej. 2/82/2012 .
13. Kozik M. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek i położnych, Odpowiedzialność prawna pracowników medycznych, pod red. M. Figuła, Wydawnictwo C.H. Beck; 2013.
14. Gaweł G, Pater B, Potok H. Świadomość odpowiedzialności zawodowej wśród pielęgniarek. Problemy Pielęgniarstwa 2010; 18(2): 105-110.
15. Grochans E, Głowacka T, Szkup-Jabłońska M. Wpływ poziomu wykształcenia pielęgniarek na znajomość wybranych aktów prawnych wykorzystywanych w pielęgniarstwie. Problemy Pielęgniarstwa. 2011; (4): 463-467.
16. Jara K. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. W: Kosińska M., Niebrój L. (red.). Poszerzenie Unii Europejskiej: polskie pielęgniarstwo w czasie zmian. Katowice: Wydawnictwo ŚAM; 2005.
17. Mroczek B, Kędzia A, Trzaszczka M. Stan wiedzy na temat Kodeksu Etyki Zawodowej wśród pielęgniarek i położnych. Problemy Pielęgniarstwa. 2008; 16 (4): 369-373.
18. Rozwadowska E, Krajewska-Kułak E, Kropiwnicka E. Ocena znajomości ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej przez studentów pielęgniarstwa i położnictwa oraz pielęgniarki i położne. Problemy Pielęgniarstwa. 2010; 18(4): 443-454.
19. Bajurna B. Czynniki determinujące efektywność kierowania zespołem pielęgniarskim w zakładach opieki zdrowotnej. Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Wydział Nauk o Zdrowiu, 2011.
20. Marczewska S. Błąd medyczny w pielęgniarstwie. Niczego nie ukrywać. Magazyn Pielęgniarki i Położnej. 2010; 12.
21. Piątek A. Błędy i wykroczenia w praktyce zawodowej pielęgniarek i położnych a bezpieczeństwo pacjentów. Zdrowie Publiczne. 2005; 115(4): 465-470.
22. Kadłubowska M, Bąk E, Turbiarz A. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych w opinii studentów licencjackich studiów pomostowych. Problemy Pielęgniarstwa. 2010; 18 (2): 123-134.
23. Tomaszewska M, Cieśla D, Czerniak J. Możliwości doskonalenia zawodowego pielęg-niarek – potrzeby a rzeczywistość. Problemy Pielęgniarstwa. 2008; 16 (1/2): 40-46.
24. Walas L, Kachaniuk H, Pelc J. Satysfakcja pielęgniarek środowiskowych szkolnych z wykonywanej pracy. Zdrowie Publiczne. 2007; 117: 36-39.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Joanna Gotlib, Jarosława Belowska, Aleksander Zarzeka, Renata Krupińska-Gawot (Autor)