Tom 14 Nr 2(51) (2015), Artykuły
Tom 14 Nr 2(51) (2015)

Zespół wypalenia zawodowego wśród personelu pielęgniarskiego zatrudnionego w oddziałach intensywnej terapii

Artykuły
Opublikowane 2015-06-16
Katarzyna Gwarda
Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zofia Sienkiewicz
Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Anna Kaczyńska
Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Joanna Gotlib
Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia Wydziału Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
PDF

Słowa kluczowe

wypalenie zawodowe
oddział intensywnej terapii
personel pielęgniarski

Abstrakt

ZESPÓŁ WYPALENIA ZAWODOWEGO WŚRÓD PERSONELU PIELĘGNIARSKIEGO ZATRUDNIONEGO W ODDZIAŁACH INTENSYWNEJ TERAPII

Wstęp. Pracownicy ochrony zdrowia są narażeni na występowanie zespołu wypalenia zawodowego (ZWZ).

Cel pracy. Celem pracy była ocena występowania ZWZ wśród pielęgniarek w oddziałach intensywnej terapii (OIT).

Materiał i metody. Badaniami objęto 195 pielęgniarek. Udział w badaniu był dobrowolny i anonimowy. W badaniu wykorzystano standaryzowany kwestionariusz ankiety: 36 stwierdzeń w 7 stopniowej skali Likerta. Statystyka opisowa: średnia, odchylenie standardowe, min, max.

Wyniki. Największy wpływ na poziom ZWZ miało obciążenie pracą, średnia 46,14 w Grupie 1 i 47,18 – w Grupie 2, stosunek do pracy – średnia: 40,92 (Grupa 1) i 40,43 (Grupa 2) oraz kontakt z pacjentem – średnia 30,85 (Grupa 1) i 29,14 (Grupa 2). Najniższe wyniki uzyskała postawa wobec stresu ze średnią 17,71 w Grupie 1 i 17,36 w Grupie 2. Najwyższe wyniki uzyskał pediatryczny personel pielęgniarski.

Wnioski.

  1. Pielęgniarki zatrudnione w oddziałach IT są narażone na występowanie ZWZ, co może mieć bezpośredni wpływ na obniżenie jakości opieki nad pacjentem.
  2. Rodzaj oddziału OIT nie miał wpływu na poziom wypalenia zawodowego.
  3. Największy wpływ na poziom wypalenia zawodowego w grupie pielęgniarek OIT mają czynniki organizacyjne (obciążenie pracą), co powinno zwrócić uwagę instytucji zatrudniających pielęgniarki w celu modyfikacji rozwiązań organizacyjnych i podniesienia standardu opieki nad pacjentem.
  4. Płeć nie miała wpływu na występowanie ZWZ w OIT, jednakże porównywane grupy nie były równoliczne, więc zagadnienie to wymaga dalszych badań.
PDF

Bibliografia

1. Owczarek K, Olczyk K, Wójtowicz S. Badanie zjawiska wypalenia zawodowego u pielęgniarek pracujących w wybranych oddziałach szpitalnych. Med. Dyd. Wych. 2009; 1: 28-38.

2. Beisert M. Przejawy, mechanizmy i przyczyny wypalania się pielęgniarek W: Sęk H, Wypalenie Zawodowe: przyczyny, zapobieganie. Warszawa: Wyd. PWN; 2010.

3. Owczarek K. Wypalenie zawodowe W: Psychologia dla pielęgniarstwa. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; 2008.

4. Jakubas-Kolat J. Zjawisko stresu w pracy zespołu anestezjologicznego. Anest. Ratow. 2008; 1: 66-69.

5. Wyderka M, Kowalska H, Szeląg E. Wypalenie zawodowe jako problem występujący wśród pielęgniarek. Piel. Pol. 2009; 4(34): 265-275.

6. Aiken LH, Clarke SP, Sloane DM, et al. Nurses’ Reports On Hospital Care In Five Countries. Health Aff. 2001; 20 (3): 43-53.

7. Bakker AB, Schaufeli WB. Burnout contagion among general practitioners. J Soc Clin Psychol. 2001; 20 (1): 82-98.

8. Lori LA. Burnout: Impact on Nursing. CME Resource 2009, http://www.netcegroups. com/548/Course_3142.pdf, wejście: 18.10.2012

9. Aiken LH, Sloane DM, Bruyneel L, et al. RN4CAST Consortium: Nurses’ reports of working conditions and hospital quality of care in 12 countries in Europe. Int J Nurs Stud. 2013; 5: 143-153.

10. Bakker AB, Le Blanc PM, Schaufeli WB. Burnout contagion among intensive care nurses. J Adv Nurs 2005; 51: 276-287.

11. Hooper C, Craig J, Janvrin DR, et al. Compassion satisfaction, burnout and compassion fatigue among emergency nurses compared with nurses in other selected inpatient specialties. J Emerg Nurs. 2010; 36: 420-7.

12. Verdon M, Merlani P, Pernger T, et al. Burnout in a surgical ICU team. Inten. Care Med 2008; 34: 152-156.

13. Chylińska J, Krupa A, Owczarek K. Poziom wypalenia zawodowego wśród pracowników pogotowia ratunkowego – porównanie różnych grup zawodowych. Med. Dyd. Wych. 2011; 6: 34-38.

14. Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job Burnout. Annu Rev Psychol 2001; 52: 397- 422.

15. Norrie P. Do intensive care staff suffer more stress than staff in other care environments? A discussion. Intensive Crit Care Nurs. 1995; 1: 293-297.

16. Cronqvist A, Theorell T, Burns T, et al. Dissonant imperatives in nursing: a conceptualization of stress in intensive care in Sweden. Intensive Crit Care Nurs. 2001; 17: 228-236.

17. Raggio B, Malacarne P. Burnout in Intensive Care Unit. Minerva Anestesiologica. 2007; 73: 195-200.

18. Anczewska M, Świtaj P, Roszczyńska J. Wypalenie zawodowe. Post. Psych. Neur. 2005; 14 (2): 67-77.

19. Tartas M, Derewicz G, Walkiewicz M, et al. Źródła stresu zawodowego w pracy pielęgniarek zatrudnionych w oddziałach o dużym obciążeniu fizycznym i psychicznym – hospicjum oraz chirurgii ogólnej. Ann. Acad. Med. Gedan. 2009; 39: 145-153.

20. Barczykowska E, Gierszewska M. Specyfika pracy pielęgniarki na oddziale pediatrii. W: Pielęgniarstwo w Pediatrii. Warszawa: Wyd. Medyczne Borgis; 2006.

21. Poncet MC, Toullic P, Papazian L, et al. Burnout syndrome in critical care nursing staff. Am J Respir Crit Care Med. 2007; 175(7): 698-704.

22. Heinen MM, van Achterberg T, Schwendimann R, et al. Nurses’ intention to leave their profession: A cross sectional observational study in 10 European countries. Int J Nurs Stud 2013; 50: 174-184.

23. Aiken LH, Clarke SP, Sloane DM, et al. Nurses’ Reports On Hospital Care In Five Countries. Health Aff 2001; 20 (3): 43-53.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2024 Katarzyna Gwarda, Zofia Sienkiewicz, Anna Kaczyńska, Joanna Gotlib (Autor)