Słowa kluczowe
profilaktyka
zachowania zdrowotne
Abstrakt
WIEDZA PIELĘGNIAREK NA TEMAT CZERNIAKA I JEGO PROFILAKTYKI
Wprowadzenie. Zachorowanie na czerniaka skóry, wzrasta w przeciągu ostatniej dekady w większości krajów świata. Dużą rolę we wczesnym rozpoznawaniu raka skóry jest prowadzenie działań profilaktycznych. Istotną rolę w tym procesie odgrywają pielęgniarki, i ich wiedza na temat czerniaka skóry.
Cel pracy. Celem pracy było określenie poziomu wiedzy pielęgniarek na temat czerniaka złośliwego oraz wybranych zachowań zdrowotnych.
Materiał i metody. Badania przeprowadzone zostały w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie w 2014 roku wśród 100 pielęgniarek/pielęgniarzy dobranych losowo, za pomocą autorskiego kwestionariusza ankiety.
Wyniki. Spośród ankietowanych 79% osób wskazało czerniak jako najczęstszy nowotwór skóry. Ponad połowa badanych tj. 56% uważała czerniak skóry za nowotwór stanowiący zagrożenie dla życia. Badania wykazały, że prawidłowe nawyki żywieniowe, zachowania profilaktyczne i praktyki zdrowotne oraz pozytywne nastawienie psychiczne utrzymuje się wśród badanych na średnim poziomie.
Wnioski. Poziom wiedzy pielęgniarek na temat profilaktyki czerniaka skóry jest przeciętny, wynosi 77%.
Bibliografia
1. Rudkowski P. Złośliwe nowotwory skóry. Gdańsk: Via Medica; 2011.
2. Didkowska J, Wojciechowska U, Tarkowski W, i wsp. Nowotwory złośliwe w Polsce 2009 roku. Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie, 2011.
3. Rutkowski P, Wysocki P, Nowecki Z. Czerniak skóry- zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w 2013 roku. Przegląd Dermatologiczny. 2013; 100: 1-15.
4. Krakowy Rejestr Nowotworowy [Data cytowania 22.07.2014] dostępny pod adresem: http://onkologia.org.pl/czerniak-skory-c43/.
5. Kordka R. Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Via Medica Gdańsk 2013.
6. Kuszuba A, Zieliński KW. Choroby i nowotwory skóry wywołane promieniowaniem ultrafioletowym. Łódź: wyd. ADI; 2004:177-211.
7. Murawa P, Murawa DP. Współczesne metody diagnostyki i leczenia czerniaka skóry. Postępy Dermatologii i Alergologii XIX. 2002; 3:166.
8. Wysocka J, Komorowski A, Wysocki W, i wsp. Czerniak skóry. Nowa klasyfikacja TNM (2010 r.) Medycyna Praktyczna Onkologia. 2010;6:1-9.
9. Diao DY, Lee TK. Sun-protective behaviors in populations at high risk for skin cancer. Psychol Res Behav Manag. 2013;7: 9-18.
10. Freak J. Nurses’ role in public education on the risks of skin cancer. Nurs Times. 2003;99(25):30-32.
11. Zalewska A, Cylkowska-Nowak M. Zdrowie skóry a słonce- próba diagnozy wiedzy oraz wybranych postaw. Nowiny Lekarskie. 2012; 81(3):214-218.
12. Kasza E. Wiedza pacjentów na temat czynników ryzyka rozwoju czerniaka skóry. Teoria i praktyka pielęgniarki i położnej. 2014;10:6-10.
13. Borkowska B, Kardynał A, Słowińska M, i wsp. Czerniak u osób korzystających z urządzeń opalających emitujących promienie UV (solariów), Przegląd Dermatologiczny. 2013;100:345-352.
14. Krajewska-Kułak E, Kowalewska B, Wróblewska K i wsp. Postawa studentów wobec korzystania z solarium i kąpieli słonecznych. Problemy Pielęgniarstwa. 2011; 19(3): 322-328.
15. Góralska A, Błaszczyk J. Charakterystyka czynników ryzyka rozwoju znamion melanocytowych i czerniaka u pacjentów zgłaszających się do dermatologa w celu oceny zmian barwnikowych. Przegląd Dermatologiczny. 2013;100:86-95.
16. Żelasko A. Wiedza studentów kierunków medycznych na temat profilaktyki, rozpoznania i leczenia czerniaka skóry. Problemy Pielęgniarstwa 2014;22(2): 216- 222.
17. Kowalewska B, Krajewska-Kułak E, Wrońska I. i wsp. Wiedza pielęgniarek i położnych na temat chorób skóry. Problemy Pielęgniarstwa. 2011;19(3): 315-321.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie (c) 2015 Anna Trzaskuś, Przemysław Zając, Aneta Grochowska, Iwona Bodys-Cupak (Autor)