Słowa kluczowe
chory
opieka
duchowość
Abstrakt
OPINIE PIELĘGNIAREK NA TEMAT POTRZEB DUCHOWYCH CHORYCH
Wstęp. Potrzeby duchowe stanowią ważny element opieki nad chorym. Problemy z uwzględnieniem duchowości pacjenta są czasem pomijane i nie uwzględniane w planowaniu opieki. W realizowaniu potrzeb duchowych nad chorym powinien uczestniczyć zespół terapeutyczny oraz osoby duchowne. Przepisy prawne regulują prawo chorego do opieki duszpasterskiej. Przygotowanie pielęgniarek do pomocy w zaspokajaniu potrzeb duchowych pacjentów jest ważnym elementem edukacji, przygotowującym do sprawowania opieki.
Cel pracy. Celem pracy było poznanie opinii pielęgniarek na temat potrzeb duchowych chorych oraz roli pielęgniarki w realizacji opieki duchowej.
Materiał i metodyka. Badaniem objęto 88 pielęgniarek pracujących w zakładach opieki zdrowotnej na terenie województwa małopolskiego, aktualnie studiujących w PWSZ w Tarnowie na kierunku pielęgniarstwo, na studiach niestacjonarnych I stopnia (pomostowych) i II stopnia. Badania przeprowadzono w listopadzie 2013 roku. Ze względu na swoją specyfikę badania nie wymagały uzyskania zgody komisji bioetycznej. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankiety. W badaniu posłużono się kwestionariuszem ankiety własnej konstrukcji. Wyniki opracowano ilościowo i odsetkowo, przedstawiając w poszczególnych tabelach.
Wyniki badań. Zdecydowana większość badanych (76,1%) uważa, że potrzeby duchowe chorych są najczęściej pomijane w opiece nad chorym. Ankietowani studenci (98,9%) stwierdzili, że pielęgniarka powinna brać udział w rozpoznawaniu i zaspokajaniu potrzeb duchowych pacjentów. W miejscu pracy badanych, zdaniem zdecydowanej większości respondentów (80,7%), nie zbiera się informacji od chorych dotyczących ich światopoglądu i potrzeb duchowych.
Wnioski. Badania wykazały, że:
1. Potrzeby duchowe chorych są najczęściej pomijane w opiece nad chorym.
2. Pielęgniarki powinny brać udział w rozpoznawaniu i zaspokajaniu potrzeb duchowych pacjentów.
3. W placówkach opieki zdrowotnej nie są zbierane informacje dotyczące światopoglądu i potrzeb duchowych chorych.
Bibliografia
1. de Walden-Gałuszko K, Kaptacz A. Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej i hospicyjnej. Warszawa: PZWL;2005.
2. Uchmanowicz E. Potrzeby duchowe i wsparcie psychologiczne ludzi będących u kresu życia w kontekście opieki hospicyjnej. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne. 2012; 1(6):67-72.
3. Nolan S, Saltmarsh P, Leget C. Opieka duchowa w opiece paliatywnej: prace nad utworzeniem Grupy Roboczej EAPC. Medycyna Paliatywna w Praktyce. 2012 2(6):57-61.
4. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 30 sierpnia 1991 r. (art. 19 ust. 3 pkt. 3).
5. Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z dnia 6 listopada 2008 r. Dz. U. 2009 nr 52 poz. 417.
6. Pawlak Z. Opieka duchowa w terminalnej fazie choroby. [W:] Nowa Medycyna. Ból i opieka paliatywna [online]. Dostępny na: http://www.czytelniamedyczna. pl/1318,opieka-duchowa-w-terminalnej-fazie-choroby.html [dostęp z dnia 13.02.2014].
7. Krzyżanowska-Łagowska U. Wartości duchowe w etosie pielęgniarskim. Kraków: Wydawnictwo Ad Vocem; 2005.
8. Taylor EJ. Co powiedzieć? Jak rozmawiać z chorym o duchowości? Kraków: Wydawnictwo WAM; 2008.
9. Puchalski CM, Lunsford B, Harris MH, et al. Interdisciplinary spiritual care for seriously ill and dying patients: a collaborative model [online]. Dostępny na http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17034676 [dostęp z dnia 4.06.2014].
10. Krajewska-Kułak E, Mickiewicz I, Lankau A, i wsp. Opinia studentów kierunku pielęgniarstwo na temat możliwość i potrzeby realizacji praktyk religijnych w hospicjach – doniesienie wstępne. Problemy Higieny i Epidemiologii. 2010, 91(4): 672-677.
11. Mickiewicz I, Krajewska-Kułak E, Kędziora-Kornatowska K, i wsp. Opinie zawodowo czynnych pielęgniarek na temat opieki paliatywnej. Medycyna Paliatywna. 2011; 3: 151-162.
12. Krasuska ME, Stanisławek A, Turowski K. Standardy w pielęgniarstwie onkologicznym i opiece paliatywnej. Lublin: Akademia Medyczna; 2005.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie (c) 2015 Krystyna Florek-Tarczoń, Urszula Romanowska (Autor)