Kobieta po mastektomii w małżeństwie i rodzinie na podstawie badań empirycznych
Słowa kluczowe:
mastektomia, funkcjonowanie kobiety w rodzinie po mastektomii, sfera psycho-fizyczna, społeczna, seksualnaAbstrakt
Wstęp. W pracy przedstawiono różne aspekty funkcjonowania w małżeństwie, rodzinie oraz w najbliższym otoczeniu społecznym kobiety po przebytej operacji amputacji piersi z powodu zmian nowotworowych, skutkujące powstaniem różnego typu trudności występujących w wielu sferach życia kobiety po mastektomii (emocjonalne, psycho-fizyczne oraz seksualne, a także w płaszczyźnie społecznej). Ukazano tu również różne sposoby radzenia sobie z tymi problemami tychże kobiet w ich nowej i trudnej sytuacji życiowej.
Cel. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie funkcjonowania kobiety po przeprowadzonej mastektomii w małżeństwie i rodzinie.
Materiał i metoda. Badania przeprowadzonym w 2006 r. udział wzięło 100 mężatek po mastektomii. Osoby pochodziły głównie z Warszawy, Białej Podlaskiej, Radzynia Podlaskiego, Olsztyna i Lublina Dla uzyskania wyników posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety. Respondentkami były tu kobiety po amputacji piersi, od której upłynęło nie mniej niż rok czasu. Ankietowanymi były mężatki posiadające dzieci.
Wyniki. Kobiety po mastektomii mają różnego typu trudności. Są to problemy związane z przebytym zabiegiem, z dodatkowym leczeniem oraz w samoobsłudze. Jeśli chodzi o dolegliwości po mastektomii to są to najczęściej mrowienie i drętwienie kończyny po stronie operowanej (52%), dolegliwości bólowe związane z obrzękiem ręki (37%), a także bólem kręgosłupa (36%) oraz braki sił fizycznych i dobrego samopoczucia (35%). Wsparcia potrzebowały kobiety mieszkające w mniejszych miastach. Natomiast nie potrzebowały pomocy kobiety mieszkające w dużych miastach.
Wnioski. Nasuwa się więc tu wniosek, że dotychczasowe opracowania poruszały kwestie związane głównie z leczeniem, rehabilitacją, i powikłaniami po leczeniu. Natomiast problemy dotyczące funkcjonowania kobiety po mastektomii w małżeństwie i rodzinie były pomijane (lub ich nie dostrzegano). Stąd ich niedostateczna obecność w literaturze krajowej.
Bibliografia
1. Bulsa M, Rzepa T, Foszyńska-Kłoda M, Czaja-Bulsa G, Teichert H. Stan psychiczny kobiet po mastektomii. Doniesienia z badań. Postęp
Psychiatrii i Neurologii. 2002;11(1):55-70.
2. Walęcka K, Rostowska T. Samoocena i style radzenia sobie ze stresem u kobiet po operacji raka piersi. Psychoonkologia. 2002:6(2):37-45.
3. Adamczak M, Konopnicka G, Ramlau C. Znaczenie późnej rehabilitacji psychosomatycznej w percepcji kobiet po amputacji piersi. Nowotwory. 1995;45:3:483-93.
4. Chojnacka-Szawłowska G. Osobowościowe i sytuacyjne przesłanki wzajemnego wsparcia po amputacji gruczołu piersiowego. Psychoterapia. 1995;4:31-9.
5. Irzmańska A. Kobieta po mastektomii-problemy opieki poszpitalnej. Pamiętniki pozjazdowe 56 Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich. Lublin. 8-11 XI 1993.
6. Czub M, Markowska J, Tomczak P, Wiese E, Markowski M. Przeżycia, powikłania i jakość życia u chorych na raka sutka po kastracji i terapii hormonalnej. Ginekologia Polska. 1993;64(3):149-53.
7. Nowicki A, Kwasińska E, Rzepka K, Walentowicz M, Grabiec M. Wpływ choroby na życie emocjonalne kobiet po operacji raka piersi
zrzeszonych w klubach „Amazonek”. Annales Academiae Medicae stetinensis. Rocznik Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. 2009;55(3):84.
8. Adamczak M, Konopnick G, Ramlau C. Znaczenie późnej rehabilitacji psychosomatycznej w percepcji kobiet po amputacji piersi. Nowotwory. 1995:45(3): 488-91.
9. Barini S, Rondin R. Sexual dysfunction in treated breast cancer patients. Annals of Oncology. 1997;8:149-53.
10. Meyerowitz B. Psychological correlates of breast cancer and treatment. Psychol Bull.1995;117:108-31.
11. Piątek J, Krauss H, Gaik M. Krawczyk J, Sajdak S. Jakość życia kobiet po amputacji piersi. Przegląd Ginekologiczno-Położniczy. 2004,4(4): 173-7.
