Polski plakat w kampaniach zdrowia publicznego w latach 1945-1956
Słowa kluczowe:
plakaty, zdrowie publiczne, propaganda, gruźlica, alkoholizmAbstrakt
Wstęp. Plakat jako narzędzie kampanii komercyjnych pojawił się w 1870, jednak już pod koniec XIX wieku staje się on jednym z elementów kampanii zdrowotnych.
Cel. Celem opracowania było ukazanie specyfiki oraz sposób wykorzystania plakatów w kampaniach zdrowia publicznego w Polsce w okresie stalinizmu (1945-56).
Materiał i metody. Analiza oparta została na przeglądzie materiałów znajdujących się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie oraz zasobów internetowych.
Podsumowanie. Polski plakat zdrowotny w analizowanym okresie koncentruje się w głównej mierze na problemach związanych z chorobami zakaźnymi (przede wszystkim gruźlica) oraz alkoholizmem. Dominującym nurtem sztuki plakatowej jest socrealizm. Zwraca uwagę upolityczniony charakter plakatów, które traktowane są jako narzędzie socjalistycznej propagandy. Plakat zdrowotny epoki stalinowskiej ukazuje skomplikowane powiązania, jakie w tamtym okresie zachodziły pomiędzy sferą zdrowotną a zjawiskami zachodzącymi na scenie politycznej.
Bibliografia
1. Bądź czujny. Plakat i grafika w służbie propagandy komunistycznej 1944–1956, Rzeszów 2001.
2. Aronson E, Wilson TD, Akert RM. Psychologia społeczna. Poznań: Serce i umysł; 1997.
3. Fox K. Na zdorovye! Sowiet Health Posters as Social Advertising, J Macromarketing. 2009;29(1):74-90.
4. Dydo K (red.) 100 lat polskiej sztuki plakatu. Kraków; 1993.
5. Spiegel K. (red.) Muzeum ulicy. Plakat polski w kolekcji Muzeum Plakatu w Wilanowie. Warszawa; 1996.
6. Szczucka A. (red.) Współczesne plakaty polskie. Olszanica; 2001.
7. Ciesielska M, Kurpik M, Sobczyk D. (red.) Plakat współczesny i tworzenie nowych symboli. Warszawa; 1998.
8. Polski plakat realizmu socjalistycznego, Poznań; 1978.
9. Laskowska–Otwinowska J. Community and Individual Changes in Propaganda against Alcoholism in Poland from 1945 to the 1990s, W: Löwy I, Krige J. (red.) Images of Disease. Science, Public Policy and Health in Post – war Europe , Barcelona 1998.
10. Amsterdamska O. Drinking as a Political Act: Images of Alcoholism in Polish Literature 1956 – 1989, w: Löwy I, Krige J. (red.) Images of Disease, Science, Public Policy and Health in Post – war Europe, Barcelona; 1998.
11. Więckowska E. Postępowanie z chorującymi na gruźlicę po II wojnie światowej, w: Nosko J. (red.) Z dziejów zdrowia publicznego , Łódź; 2006.
12. Rocznik statystyczny ochrony zdrowia 1945-1967. Warszawa; 1969.
13. Mały rocznik statystyczny Polski. Warszawa; 2005.
