Wsparcie instytucjonalne i nieformalne osób niepełnosprawnych

Abstrakt

Niepełnosprawność to zjawisko społeczne, które sukcesywnie przybiera na rozmiarach w Polsce, jak i wielu innych krajach europejskich. To jednocześnie jeden z najważniejszych aspektów stanu zdrowia. Wśród jego głównych przyczyn znajduje się regresywna struktura społeczna, która wyraża się stopniowym starzeniem się społeczeństw, wynikającym z malejącej liczby urodzeń przy jednoczesnym wydłużaniu się długości życia, a co za tym idzie pogorszeniem sprawności zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Inne źródła niepełnosprawności to urazy doznane podczas wypadków, a także choroby. Z danych ostatniego Narodowego Spis Powszechnego wynika, że w 2002r. co siódma osoba zamieszkująca Polskę była niepełnosprawna, podczas gdy w 1988r. była to co dziesiąta osoba, a w 1978r. co czternasta. Biorąc pod uwagę ogół niepełnosprawnych daje się zauważyć, że w populacji tej dominują kobiety i mieszkańcy wsi. Populacja osób niepełnosprawnych poza ograniczeniami wynikającymi ze stanu ich zdrowia bardzo często napotyka na szereg innych ograniczeń oraz barier, które w znaczący sposób utrudniają im funkcjonowanie w społeczeństwie. Ze względu na ich istotę zwykle dzieli się je na: społeczne i fizyczne, a te z kolei na fizjograficzne oraz techniczne (w tym architektoniczne, urbanistyczne, komunikacyjne i funkcjonalne). W celu poprawy jakości życia osób z niepełną sprawnością prowadzone są działania ustawodawcze, powołujące podmioty polityki rehabilitacyjnej. Funkcjonuje też szereg instytucji i organizacji o rożnym profilu i zasięgu oddziaływania. Obok tych inicjatyw, równolegle realizowane są inicjatywy niesformalizowane, oparte na bezpośrednich kontaktach międzyludzkich (m.in. grupy samopomocowe, pomoc wolontariuszy). Zarówno działania instytucjonalne, jak i nieformalne podejmowane na rzecz osób niepełnosprawnych ukierunkowane są na wyrównywanie ich szans życiowych oraz integrację społeczną.