Selected determinants of the professional identity of dietitian in the contextof legal regulations on the practice of dietitian in Poland and the European Union
DOI:
https://doi.org/10.2478/pjph-2018-0011Keywords:
dietitian, medical professions, regulated professions, professionalization, nutrition therapyAbstract
The subject of the article is the present status of the profession of dietitian in the Polish healthcare system, taking into account the analysis of the current legislation in force that defines the principles of employment of dietitians and the practice of the dietitian in Poland in the context of relevant provisions of the EU law, with emphasis on the position of dieticians in the health-care systems of selected European Union countries. The study advances the thesis that the current status of the profession of dietitian in Poland reflects its incomplete professionalization manifested in the lack of legal regulations on the principles of its practice that are applied in the case of other medical professions. A consequence of the present, comparatively low status of the profession of dietitian in Poland is, inter alia, the hindered availability of professional clinical dietetics counseling under public health insurance, as well as the practice of the profession as a business activity by individuals whose professional qualifications are not subject to verification by professional regulatory bodies. This produces a risk to patients, arising from the fact that interventions not verified by the EBM paradigm are nevertheless implemented as part of dietary counseling.
References
1. European dietitians and the discipline of dietetics. Statement by the Eu¬ropean Federation of the Associations of Dietitians (EFAD), Consultation document. The Voice of European Dietitians, 2015.
2. Skrzypek M, Goral K. Dietetyk jako zawód medyczny w świetle doku¬mentów międzynarodowych oraz polskich regulacji prawnych. Hygeia Public Health. 2018;53(1):62-9.
3. efad.org [Internet] European Federation of the Associations of Dietitians; [cited 2018 Jul 23]. Available from: http://www.efad.org/en-us/about-efad/ definition-of-a-dietitian/.
4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20.07.2011 r. w sprawie kwalifi¬kacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanow¬isk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz. U. 2011 r., nr 151 poz. 896).
5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 19.12.2014 r. zmieniające rozporzą-dzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa uzdro-wiskowego (Dz.U. 2014, poz. 1963).
6. csioz.gov.pl [Interenet] Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdro-wia, Warszawa; [cited 2018 Jul 10]. Available from: https://www.csioz. gov.pl/fileadmin/user_upload/statystyka/biuletyn_2017_5a2e86b48fba0. pdf .
7. csioz.gov.pl [Interenet] Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zd¬rowia, Warszawa; [cited 2018 Jul 10]. Available from: https://csioz.gov. pl/aktualnosci/szczegoly/biuletyn-statystyczny-ministerstwa-zdrowia-na-rok-2016/ .
8. nik.gov.pl [Internet] Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa. [cited 2018 Jul 23]. Available from: https://www.nik.gov.pl/plik/id,16459,vp,18989.pdf .
9. Jarosz M, editor. Normy żywienia dla populacji Polski. Wydawnictwo IŻŻ, Warszawa 2017 https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf .
10. Walczak M, Krasowska-Walczak G. Dietetyk na rynku usług medycznych w Polsce i wybranych krajach. Zdr Publ Zarządz. 2015;13(2):204-15.
11. ptd.org.pl [Internet] Polskie Towarzystwo Dietetyki, Warszawa; [cited 2018 Jul 23] Available from: http://ptd.org.pl/sites/default/files/kodeks-etyki-zawodowej-dietetyka.pdf .
12. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lutego 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. 2018, poz. 385).
13. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz.U. 2013 poz. 1520).
14. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2018. Diabetol Prakt. 2018;4(1):1- 102.
15. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2011 r. Nr 202, poz. 1191).
16. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 694).
17. Pertkiewicz M, Korda T (ed). Standardy żywienia pozajelitowgo i do¬jelitowego. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2005.
18. Polskie Towarzystwo Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabo¬lizmu. Standardy żywienia pozajelitowego i dojelitowego. Kraków: Kra¬kowskie Wydawnictwo Naukowe Scientifica; 2013.
19. Obwieszczenie MZ z 30 stycznia 2018 r w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych zakresie rehabilitacji leczniczej (Dz. U. 2018, poz. 465).
20. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, (Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807).
21. Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. (Dz.U. 1999 nr 101 poz. 1178).
22. Całyniuk B. Miejsce pracy dietetyka we współczesnej ochronie zdrowia. Piel Zdr Publ. 2014:4(3):285-92.
23. Goral K, Siwiela-Tomaszczyk J, Krzyszycha R, Skrzypek M. Controver¬sial alternative diets in the light of current dietary recommendations for treatment of overweight and obesity. Pol J Public Health. 2017;127(2):92- 5.
24. Ustawa z dnia 27 października 2017r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz.U. 2017 poz. 2217).
25. ptd.org.pl [Internet] Polskie Towarzystwo Dietetyki, Warszawa; [cited 2018 Jul 23] Available from: https://ptd.org.pl/artykuly/nareszcie-miejsce-dla-dietetyka-w-ochronie-zdrowia-strategia-zmian-w-systemie-ochrony .
26. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2016 w sprawie zakresu zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki pod¬stawowej opieki zdrowotnej i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1567).
27. bda.uk.com [Internet] British Dietetic Association, Birmingham; [cited 2018 Jul 20] Available from: https://www.bda.uk.com/improvinghealth/ healthprofessionals/cost_benefit_of_dietitians .
28. Directive 2005/36/EC of the European Parliament and of the Council of 7 September 2005 on the recognition of professional qualifications, article 3, point 1(a). Official Journal of the European Union; L 255/22 30.9.2005.
29. http://www.sejm.gov.pl/ [Internet] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Pro¬jekt ustawy o niektórych zawodach medycznych; [cited 2018 Jul 19]. Available from: http://orka.sejm.gov.pl/proc5.nsf/projekty/1553_p.htm .
30. nauka.gov.pl [Internet] Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego; [cited 2018 Jul 19]. Available from: https://www.nauka.gov.pl/ogolne-informacje-o-systemie-uznawania-kwalifikacji-zawodowych-zgodnie-z-dyrektywa-2005-36-we/co-to-jest-zawod-regulowany-dzialalnosc-regu¬lowana.html .
31. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 114, poz. 1195).
32. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2011 r. Nr 112, poz. 654).
33. efad.org [Internet] European Federation of the Associations of Dietitians; [cited 2018 Jul 23]. Available from: http://www.efad.org/media/1183/mis-sion_and_vision_paper.pdf .
34. Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji za¬wodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. 2015, poz. 65).
35. ptd.org.pl [Internet] Polskie Towarzystwo Dietetyki, Warszawa; [cited 2018 Jul 23] Available from: https://ptd.org.pl/ksztalcenie .
36. efad.org [Internet] European Federation of the Associations of Dietitians; [cited 2018 Jul 23]. Available from: http://www.efad.org/media/1442/ efad_benchmarkjune2005_uk.pdf .
37. Jelonek M. Studenci – przyszłe kadry polskiej gospodarki. Raport z badań studentów i analizy kierunków kształcenia realizowanych w 2010 r. w ra¬mach projektu „Bilans Kapitału Ludzkiego”. 1 st ed. Polska Agencja Ro¬zwoju Przedsiębiorczości, Warszawa, 2011.
38. wybierzstudia.nauka.gov.pl [Internet] Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ośrodek Przetwarzania Informacji Państwowy Instytut Bad¬awczy, Warszawa; [cited 2018 Jul 23] Available from: http://wybierzstu¬dia.nauka.gov.pl/pages/search/index .
39. Don Nutbeam. Health literacy as a public health goal: a challenge for con¬temporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion Int. 2000;15(3):259-67.
40. Wood J, Gillis DE. Exploring dietitians’ engagement with health literacy: concept and practice. Can J Diet Pract Res. 2015;76(2):51-5.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2018 Polish Journal of Public Health
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
