Oszacowanie przestrzeni zewnątrzkomórkowej przy pomocy techniki bioimpedancji elektrycznej całego ciała i segmentalnej u pacjentów hemodializowanych

Autor

  • Teresa Małecka-Massalska Katedra i Zakład Fizjologii Człowieka, Katedra i Klinika Nefrologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie / Katedra i Klinika Nefrologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Autor
  • Jarosław Zubrzycki Instytut Technologicznych Systemów Informacyjnych, Politechnika Lubelska Autor
  • Wojciech Załuska Katedra i Klinika Nefrologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Autor
  • Andrzej Książek Katedra i Klinika Nefrologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Autor

Słowa kluczowe:

metoda bioimpedancji całego ciała, metoda bioimpedancji segmentalnej, hemodializa, przewlekła niewydolność nerek, przestrzenie pozakomórkowe

Abstrakt

Wstęp. Monitorowanie stanu nawodnienia pacjentów dializowanych stanowi istotny aspekt kliniczny jakości ich leczenia. Bioimpedancja elektryczna jest jednym z narzędzi, które służy określaniu stanu nawodnienia. 

Cel. Celem pracy było zbadanie różnicy w wielkości przestrzeni zewnątrzkomórkowej w grupie pacjentów hemodializowanych. 

Materiał i metody. Badania prowadzono za pomocą dwóch metod: metody bioimpedancji całego ciała i segmentalnej – WBIA i SBIA. Do pomiarów bioimpedancji użyto analizatora bioimpedancji (model 4000B, Xitron Technologies, San Diego, CA, USA) przy użyciu elektrod (7,7 x 1,9 cm²). Bioimpedancję mierzono w logarytmicznym spektrum 10 częstotliwości, rozpoczynając od 5 do 500 kHz. Pomiary zostały przeprowadzone u 10 pacjentów przewlekle hemodializowanych, w tym 5 kobiet i 5 mężczyzn w wieku od 33 do 69 lat (średnia 41,5 roku) przed i po hemodializie. 

Wyniki. W badaniu różnic pomiędzy wielkościami ECW mierzonymi przy pomocy dwóch metod – metody bioimpedancji całego ciała i segmentalnej stwierdzono istotną statystycznie różnicę zarówno przed jak i po dializie (odpowiednio t = -7,49; p = 0,0004 i t = -9,81; p < 0,000004). Natomiast w badaniu różnic pomiędzy wartościami oporu elektrycznego Re przed i po dializie mierzonymi przy pomocy dwóch metod nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy (p >0,05). 

Wniosek. Uzyskane rezultaty pozwalają wysunąć wniosek, iż bioimpedancja segmentalna, określając stan nawodnienia poszczególnych części ciała ludzkiego, może stanowić dokładniejsze narzędzie służące monitorowaniu stanu nawodnienia pacjentów dializowanych.

Bibliografia

1. Chamney PW, Johner C, Aldridge C, Kramer M. Fluid balance modeling in patients with kidney failure. J Med Eng Technol 1999; 23(2):45-52.

2. Wizemann V, Wabel P, Chamney P, Załuska W, Moissl U, Rode C, Małecka-Massalska T, Marcelli D. The mortality risk of overhydration in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant 2009;24(5):1574-9.

3. Chongthanakorn K, Tiranathanagul K, Susantitaphong P, Praditpornsilpa K, Eiam-Ong S. Effective determination of dry weight by intradialytic bioimpedance analysis in hemodialysis. Blood Purif 2009;27(3):235-41.

4. Wabel P, Chamney P, Moissl U, Jirka T. Importance of whole-body bioimpedance spectroscopy for the management of fluid balance. Blood Purif 2009;27(1):75-80.

5. Henderson LW. Symptomatic hypotension during hemodialysis. Kidney Int 1980; 17(5):571-6.

6. Leypoldt JK, Lindsay RM. Hemodynamic monitoring during hemodialysis. Adv Ren Replace Ther 1999;6(3):233-42.

7. Savage T, Fabbian F, Giles M, Tomson CR, Raine AE. Interdialytic weight gain and 48h blood pressure in hemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant 1997; 12:2308-11.

8. Johansson AC, Haraldsson B, Attaman PO. Body composition in renal failure and the effect of dialysis. Appl Radiat Isot 1998; 49(5/6): 665-6.

9. Cai Y, Zimmerman A, Ladefoget S, Secher NH. Can haemodialysis- induced hypotension be predicted? Nephron 2002; 92:582-8.

10. Załuska W, Jaroszyński A, Bober E, Małecka T, Kozik J, Książek A. Pomiar przestrzeni wodnych za pomocą techniki bioimpedancji elektrycznej w celu oszacowania wagi oczekiwanej u pacjentów hemodializowanych. Przegl Lek 2000;57(12):707-10.

11. Charra B, Laurent G. Clinical assessment of dry weight. Nephrol Dial Transplant 1996;16-9.

12. Perez-Garcia R, Lopez-Gomez JM, Jofre R. Haemodialysis dose, extracellular volume control and arterial hypertension. Nephrol Dial Transplant 2001;16:98-101.

13. Tattersall J. Bioimpedance analysis in dialysis: state of the art and what we can expect. Blood Purif 2009;27(1):70-4.

14. Yi-Chou Ch, Han-Hsiang Ch, Jui-Chi Y. Postdialysis extracellular volume is rational for evaluating dry weight in hemodialysis patients. Nephron 2002;90:109-10.

15. Schwenk A, Beisenherz A, Romer K. Phase angle from bioelectrical impedance analysis remains an independent predictive marker in HIV- infected patients in the era or highly active antiretroviral treatment. Am J Clin Nutr 2000;72(2):496-501.

16. Spinale FG, Reines HD, Cook MC. Noninvasive estimation of extravascular lung water using bioimpedance. J Surg Res 1989; 47(6):535-40. 382 Zdr Publ 2010;120(4)

17. Bellizzi V, Minutolo R, Terracciano V. Influence of the cyclic variation of hydration status on hemoglobin levels in hemodialysis patients. Am J Kidney Dis 2002; 40(3):549-55.

18. Kushner RF, De Vries P, Gudivaka R. Use of bioelectrical impedance analysis measurements in the clinical management of patients undergoing dialysis. Am J Clin Nutr 1996; 64:503S-9S.

19. Zhu F., Schneditz D., Wang E., Levin N.W. Dynamics of segmental extracellular volumes during changes in body position by bioimpedance analysis; J Appl Physiol 1998;85(2):497-504.

20. Chanchairujira T., Mehta R.L. Assessing fluid change in hemodialysis: Whole body versus sum of segmental bioimpedance spectroscopy; Kidney Int 2001;60(6):2337-42.

21. Zhu F, Schneditz D, Wang E, Martin K, Morris AT, Levin NW. Validation of Changes in Extracellular Volume Measured During Hemodialysis Using a Segmental Bioimpedance Technique; ASAIO J 1998;44(5):M541-M545.

Opublikowane

2010-12-01