Samorządowy powiatowy program profilaktyczny chorób układu krążenia
Słowa kluczowe:
program profilaktyczny, samorząd powiatowy, choroby układu krążenia, populacja wiejska, promocja zdrowiaAbstrakt
Wstęp. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kraśniku w latach 2007-2010 realizował samorządowy profilaktyczny program zdrowotny pn. „Program profilaktyki chorób układu krążenia” wśród mieszkańców obszarów wiejskich w siedmiu gminach powiatu kraśnickiego. Program został zlecony i sfinansowany przez powiat kraśnicki, reprezentowany przez Starostwo Powiatowe w Kraśniku.
Cel. Celem prowadzonego programu było obniżenie zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia populacji objętej programem poprzez wczesne wykrywanie, redukcję występowania i natężenia czynników ryzyka.
Materiał i metody. W programie wzięło udział 1 810 młodych (wiek 35-55 lat) osób, u których wcześniej nie stwierdzono żadnej choroby układu sercowo-naczyniowego. Program prowadzony był w trzech etapach. W pierwszym za pomocą ankiety występowania czynników ryzyka chorób układu krążenia wyselekcjonowano grupę osób, u których rozpoznano kryteria warunkujące udział w II etapie. Ten etap polegał na wizycie u lekarza kardiologa, który po analizie wcześniej zleconych badań biochemicznych i badaniu lekarskim kwalifikował do etapu III. W etapie tym zostały wykonane minimum trzy specjalistyczne badania kardiologiczne oraz kontrolna wizyta u lekarza kardiologa, który ustalał rozpoznanie i kierował do dalszego, stałego leczenia kardiologicznego.
Wyniki. U 41 osób biorących udział w programie, czyli u 2,26% analizowanej grupy stwierdzono choroby układu sercowo-naczyniowego, które wymagały dalszego leczenia specjalistycznego. Czynnikami ryzyka chorób układu krążenia, które najczęściej motywowały mieszkańców powiatu do udziału w programie profilaktycznym były obciążający wywiad rodzinny oraz otyłość/nadwaga.
Wnioski. Stwierdzono, że choroby układu krążenia stanowią poważny problem zdrowotny wśród młodych i z założenia zdrowych mieszkańców terenów wiejskich powiatu kraśnickiego. Uczestnicy chętnie biorą udział tylko w początkowym etapie programu. Dzięki podobnym programom profilaktycznym samorządy terytorialne mogą skutecznie rozpoznawać problemy zdrowotne swoich mieszkańców.
Bibliografia
1. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. 1998 nr 91 poz. 578 z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. 2011 nr 112 poz. 654 z późn. zm.).
3. Lubelskie Centrum Zdrowia Publicznego w Lublinie. Informator staty¬styczny ochrony zdrowia województwa lubelskiego; 2008.
4. Bryła M, Maniecka-Bryła I, Stelmach W. Wybrane elementy sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób układu krążenia w województwie łódzkim. Zdr Publ. 2007;117(1):13-8.
5. Leowski J. Transformacja epidemiologiczna – nowe wyzwania Zdrowia Publicznego. Zdr Publ. 2000;110(9):301-6.
6. Ruszkowska–Mejzel J, Drygas W. Skuteczne metody promowania akty¬wnego trybu życia jako wyzwanie dla światowych działań z dziedziny Zdrowia Publicznego. Zdr Publ. 2007;117(2):225-31.
7. Filip R, Lenard R, Filip R. Promocja zdrowia ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki chorób układu sercowo-naczyniowego wśród populacji wiejskiej w Polsce. Zdr Publ. 2007;117(1):19-24.
8. Wilmańska J, Bień B, Wojszel B. Hypertension in advanced old age: prevalence and treatment in the comperative urban and rural surveys. Przegl Lek. 2002;59:252-5.
9. Rezner A, Rezner W, Strońska E, Gutkowski W. Skuteczność rekrutacji do Programu Profilaktyki Chorób Układu Krążenia ze szczególnym porównaniem efektywności zaproszeń listownych i telefonicznych. Zdr Publ. 2008;118(2):145-8.
10. Majewicz A, Marcinkowski JT. Projekt Polski 400 Miast – pro¬gram prewencyjny chorób sercowo-naczyniowych. Obserwacja i doświadczenie lekarza rodzinnego. Zdr Publ. 2006;116(1):167-70.
