Wczesna inicjacja seksualna w grupie nieletnich matek
Słowa kluczowe:
inicjacja seksualna, przedwczesne macierzyństwo, regulacja poczęćAbstrakt
Wstęp. Na przestrzeni ostatnich kilku dziesiątków lat wiek inicjacji seksualnej, nie tylko w Polsce, znacznie się obniżył.
Cel. Celem pracy było sprawdzenie, jakie są uwarunkowania wczesnej inicjacji seksualnej wśród współczesnych, nieletnich matek.
Materiał i metody. Badaniami objęto 73 matki, które przed ukończeniem 19. roku życia urodziły dziecko. Jako narzędzie badawcze zastosowano opracowany dla celów pracy, kwestionariusz. Etap przygotowania narzędzia badawczego zakończyły badania pilotażowe, w których wzięło udział 11 młodocianych matek. Zebrany materiał poddano analizie opisowej i statystycznej.
Wyniki. Badana grupa była zróżnicowana pod względem wieku, miejsca zamieszkania i struktury rodziny, z jakiej pochodziły. Współżycie płciowe w wieku 15-16 lat rozpoczęła ponad połowa badanych (39; 53,4%). W wieku 17-18 lat uczyniło to dalszych 27 osób (37.0%), a pozostałych 7 badanych (9.6%) w wieku 13-14 lat. Stosowanie sposobów regulacji poczęć podczas pierwszego stosunku deklarowało 58 osób (79.4%), w tym najczęściej była to prezerwatywa. Swoją wiedzę z zakresu seksualności człowieka i planowania rodziny połowa badanych określiła jako niewystarczająca dla ich potrzeb.
Wnioski. Wiek młodocianych matek podczas porodu, miejsce ich zamieszkania i struktura rodziny, z której pochodzą, są istotnie związane z wiekiem inicjacji seksualnej. Źródłem wiedzy nastolatek z zakresu seksualności człowieka i planowania rodziny są w dużej mierze środki masowego przekazu i rówieśnicy, co może mieć związek z kształtowaniem się u nich ryzykownych zachowań seksualnych.
Bibliografia
1. Harden A, Brunton G, Fletcher A, Oakley A. Teenage pregnancy and social disadvantage: systematic review integrating controlled trias and qualitative studiem. BMJ. 2009;339:b4254.
2. WHO. Facts and figures from the World Health Report 2005. Geneva. World Health Organisation 2005 [http//WWW.who.int/whr/2005/media_ centre/facto_en.pdf], Accessed 18.12.2008.
3. Holgate HS, Evans R, Yuen FKO. Teenage pregnancy and parenthood: global perspectives, issues and interventions. Routledge; 2006.
4. Acharya DR, Bhattarai R, Poobalan A, Van TE, Chapman G. Factors associated with teenage pregnancy in South Asia: a systematic review. Health Sci J. 2010;4:1–13.
5. Rocznik Demograficzny GUS.2008:276.
6. Bidzan M. Inicjacja seksualna. Nastoletnie matki. Psychologiczne aspekty ciąży, porodu, połogu. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls; 2007. p. 27.
7. Fenczyn J. Wiek i wpływy środowiskowe a emocjonalne ustosunkowanie do macierzyństwa dziewcząt w okresie dojrzewania. Pediatr Pol. 2003;78(2):117-22.
8. Haque MA, Sayem AM. Socioeconomic determinants of age at first birth in rural areas of Bangladesh. Asia-Pacific J Public Health. 2009;21: 104-11.
9. Kościołek A, Cuber T, Girzelska J. Zachowania seksualne wśród młodzieży ponadgimnazialnej a system moralności seksualnej. Zdr Publ. 2011;121(1):16-21.
10. Jakimiuk AJ, Nowicka M. Antykoncepcja młodocianych. Ginekol Prakt. 1998;2:45-7.
11. Sayem AM, Begum HA. Socio-cultural determinants of contraceptive use among rural women aged 15-29 years from marriage to first live birth. Ibrahim Medical College J. 2008;2:49–54.
12. Zarzeczna-Baran M, Balkowska B. Matki nastoletnie i ich rodzice – charakterystyka ogólna. Ann Acad Med Gedan. 2001;31:103.
13. Łuczak-Wawrzyniak J. Trudne macierzyństwo – na podstawie analizy psychologicznej sytuacji kobiet w ciąży przed ukończeniem 18 i po 35 roku życia. Ginekol Prakt. 2001;7:115-8.
14. Starowicz-Lew Z, Długołęcka A. Edukacja seksualna. Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki; 2006. p.130.
15. http//www.swiadomerodzicielstwo.com/?page=Badania CBOS (08.08.2010 r.).
