Ocena profilaktyki raka piersi oraz jakości życia w opinii kobiet po jednostronnej mastektomii zrzeszonych w klubach Amazonek
Słowa kluczowe:
mastektomia, jakość życia, profilaktyka raka piersi, kluby AmazonekAbstrakt
Wstęp. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet w Polsce. W wyniku leczenia operacyjnego, dochodzi do obniżenia stanu fizycznego, jak i psychicznego, w tym jakości życia.
Cel. Celem pracy było ocena profilaktyki raka piersi w Polsce oraz wpływu mastektomii na jakość życia, w opinii kobiet po jednostronnej mastektomii zrzeszonych w klubach Amazonek.
Materiał i metody. Badaniami ankietowymi objęto 78 kobiet po jednostronnej mastektomii, ze średnią wieku 56,88 (± 8,49). Wyniki badań poddano analizie statystycznej. Zastosowano test na istotność współczynnika korelacji ρ Spearmana, Pearsona oraz testy U Manna-Whitneya, Levene’a, Studenta i Kołmogorowa-Smirnowa (p > 0,05).
Wyniki. Wyniki badań wykazały, że spośród grupy osób deklarujących aktywność zawodową przed zabiegiem, ponad 70% powróciło do pracy. U zdecydowanej większości ankietowanych, zabieg mastektomii nie wpłynął na relacje z najbliższymi i znajomymi. Blisko 1/3 badanych nie stwierdziła problemów seksualnych z partnerem. Analiza statystyczna wykazała brak zależności pomiędzy oceną relacji seksualnych z partnerem, a wiekiem oraz wykształceniem badanych, a wykonywaniem badań samo kontrolnych. Nie wykazano również związku pomiędzy wiekiem badanych, a wykonywaniem badań samokontrolnych. Badane poziom profilaktyki raka piersi w Polsce, oceniły na średnim i dobrym poziomie. Analiza statystyczna testem U Manna-Whitneya, nie wykazała zależności między oceną profilaktyki raka piersi w Polsce, a miejscem zamieszkania ankietowanych.
Wnioski. W wyniku mastektomii obniżona zostaje sprawność ruchowa, która odzwierciedla się zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Zabieg mastektomii ma wpływ na sposób patrzenia na własne ciało, jednak gdy związek z partnerem jest długi i silny, choroba nie wpływa w istotny sposób na zmianę relacji seksualnych. Wykształcenie oraz wiek badanych nie mają istotnego wpływu na regularność wykonywania badań samokontrolnych i okresowych.
Bibliografia
1. Mierzwa T, Kowalski W, Grabiec M, Laskowski R, Walentowicz M. Leczenie oszczędzające chorych ze wczesnymi postaciami raka piersi z uwzględnieniem zmian wykrytych w badaniach profilaktycznych. Ginekol Pol 2005;76(5):377-84.
2. Czerniak U, Ziółkowska-Łajp E, Wieliński D. Charakterystyka wybranych czynników społeczno-demograficznych polskich Amazonek z lat 1995-2000. Fizjoterapia 2005;1(13):5-11.
3. Nowicki A, Strogowska I. Wczesne wyniki badania profilaktycznego wykrywania raka piersi. Ginekol Pol 2007;78(6):464-70.
4. Stuart K, Brennan M, French J, Houssami N, Boyages J. Life after breast canser. Aust Fam Physician 2006;35(4):219-24.
5. Bulsa M, Rzepa T, Foszczyńska-Kłoda M, Czaja-Bulsa G, Teichert H. Stan psychiczny kobiet po mastektomii. Doniesienie z badań. Post Psychiatr Neurol 2002;11(1):55-70.
6. Chwałczyńska A, Woźniewski M, Rożek-Mróz K, Malicka I. Jakość życia kobiet po mastektomii. Wiad Lek 2004;57(5/6):212-16.
7. Łuczak E, Lisowski J, Poziomska-Piątkowska E. Charakterystyka społeczna i zmiany trybu życia kobiet po mastektomii. Kwart Ortop 2007;4:363-71.
8. Dmoch-Gajzlerska E, Kowalczyk J. Jakość współżycia seksualnego u kobiet po mastektomii. Pielęgniarstwo XXI Wieku 2007;2(19):17-21.
9. Jodkiewicz Z, Malinowski Z, Kukawski P, Kułakowski W. Współczesne poglądy na temat leczenia oszczędzającego kobiet chorych na raka piersi we wczesnych stopniach zaawansowania. Pol Przegl Chir 2004;4(76):419-28.
10. Synowiec-Piłat M. Stan wiedzy i zachowania zdrowotne 40-50 – letnich mieszkanek Wrocławia odnośnie raka piersi. Ginek Prakt 2001;59(6):37-44.
11. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2002/K_057_02.PDF
12. Zych B, Kusek E, Pasternak K, Sztanke M. Znajomość profilaktyki raka sutka wśród kobiet. Pielęgniarstwo XXI Wieku 2006;3(16):115-9.