Ocena poczucia bezpieczeństwa zdrowotnego kobiet, które zakończyły leczenie z powodu raka piersi
Słowa kluczowe:
rak piersi, kobiety, bezpieczeństwo zdrowotne, potrzeby medyczne, potrzeby socjalneAbstrakt
Wstęp. Liczba osób, które ukończyły leczenie z powodu raka piersi zwiększa się corocznie. Mimo oficjalnego zakończenia terapii, osoby te zmagają się z licznymi problemami przez pozostałe lata swojego życia.
Cel. Celem pracy była ocena poczucia bezpieczeństwa zdrowotnego zgłaszanego przez pacjentki, u których zakończono leczenie szpitalne z powodu raka piersi.
Materiał i metoda. Badana grupa składała się z 116 kobiet, członkiń Lubelskiego Stowarzyszenia Amazonek będących w wieku 35-82 lat, z rakiem piersi rozpoznanym w okresie: 1992-2008. W badaniu użyto metody kwestionariusza wywiadu. Zastosowano autorski kwestionariusz zawierający pytania kierowane do kobiet, które ukończyły leczenie szpitalne z powodu raka gruczołu piersiowego.
Wyniki. Uzyskane dane sugerują, iż badane kobiety miały wiele zastrzeżeń do stanu opieki medycznej, psychologicznej i socjalnej.
Najmniej zastrzeżeń dotyczyło dostępności i treści broszur skierowanych do kobiet po mastektomii, dostępu do bezpłatnych procedur rehabilitacji (56% badanych) i bezpłatnych porad medycznych z zakresu onkologii (46%). Tylko 28% ankietowanych pozytywnie oceniło dostępność opieki zdrowotnej sprawowanej przez lekarzy innych specjalności. Mniej niż 50% kobiet było w pełni usatysfakcjonowanych dostępem do bezpłatnych badań laboratoryjnych. Najbardziej negatywne opinie dotyczyły możliwości skorzystania z pomocy psychologicznej i socjalnej.
Wnioski. Kobiety po leczeniu raka piersi to grupa osób o specjalnych potrzebach medycznych i społecznych. Realizacja wielu z tych potrzeb jest niesatysfakcjonująca. Należy wprowadzić istotne zmiany w zakresie funkcjonowania opieki zdrowotnej i społecznej w celu poprawy istniejącego stanu rzeczy.
Bibliografia
1. Wojciechowska U, Didkowska J, Zatoński W. Cancer in Poland in 2006. The Maria Skłodowska-Curie Memorial. Warsaw: Cancer Center and Institute of Oncology; 2008.
2. Broeckel JA, Jacobsen PB, Balducci L, Horton J, Lyman GH. Quality of life after adjuvant chemotherapy for breast cancer. Breast Cancer Res Treat 2000;62(2):141-50.
3. Cadmus LA, Salovey P, Yu H, Chung G, Kasl S, Irwin ML. Exercise and quality of life during and after treatment for breast cancer: results of two randomized controlled trials. Psychooncology 2009;18(4):343-52.
4. Peuckmann V, Ekholm O, Sjøgren P, Rasmussen NK, Christiansen P, Møller S, Groenvold M. Health care utilisation and characteristics of long-term breast cancer survivors: nationwide survey in Denmark. Eur J Cancer 2009;45(4):625-33.
5. Brace I. Questionnaire Design. How to Plan, Structure and Write Survey Material for Effective Market Research. London: Market Research in Practice Series; 2004.
6. Hodgkinson K, Butow P, Hunt GE, Pendlebury S, Hobbs KM, Wain G. Breast cancer survivors’ supportive care needs 2–10 years after diagnosis. Support Care Cancer 2007;15(5): 515-23.
7. Surbone A, Peccatori FA. Unmet needs of cancer survivors: supportive care’s new challenge. Support Care Cancer. 2006; 14(5): 397-9.
8. Shifflett P, Gansler T, Baker F. Navigating the health service network: helping cancer survivors find what they need. CA Cancer J Clin 2002; 52:190-4.
9. Shelby RA, Taylor KL, Kerner JF, Coleman E, Blum D. The role of community-based and philanthropic organizations in meeting cancer patient and caregiver needs. CA Cancer J Clin 2002;52:229-46.
10. Ferrell BR, Dow KH. Quality of life among long-term cancer survivors. Oncology. 1997;11:565-71.
11. Henderson JW, Donatelle RJ. Complementary and alternative medicine use by women after completion of allopathic treatment for breast cancer. Altern Ther Health Med. 2004;10(1):52-7.
12. Fogel J, Albert SM, Schnabel F, Ditkoff BA, Neugut AI. Internet use and social support in women with breast cancer. Health Psychol 2002;21:398-404.
13. Lieberman MA, Golant M, Giese-Davis J, Benjamin H, Humphreys K, Kronenwetter C, Russo S, Winzelberg A, Spiegel D. Electronic support groups for breast carcinoma: A clinical trial of effectiveness. Cancer 2003;97:920-5.
14. Fogel J, Ribisl KM, Morgan PD, Humphreys K, Lyons EJ. The Underrepresentation of African Americans in Online Cancer Support Groups. JAMA.2008 106(5):705-12.
15. van de Poll-Franse LV, van Eenbergen MCHJ. Internet use by cancer survivors: current use and future wishes. Support Care Cancer 2008;15(10):1189-95.
16. Schootman M, Jeffe DB, Lian M, Deshpande AD, Gillanders WE, Aft R. Area-level poverty is associated with greater risk of ambulatory-care-sensitive hospitalizations in older breast cancer survivors. J Am Geriatr Soc 2008;56(12):2180-7.
