Ocena wpływu wybranych czynników stresogennych na funkcjonowanie zawodowe pielęgniarek w zależności od wieku i stażu pracy
Słowa kluczowe:
czynniki stresogenne, pielęgniarki, pracaAbstrakt
Wstęp. Działanie czynników stresogennych istotnie wpływa na samopoczucie psychiczne, fizyczne oraz jakość pracy pielęgniarek. Czynnikami stresogennymi są zarówno czynniki psychospołeczne, np. niejasno określony zakres kompetencji, brak współpracy w zespole, konflikty z współpracownikami i pacjentami, przeciążenie pracą, praca dwuzmianowa, jak również warunki fizyczne pracy charakterystyczne dla tego zawodu: stan techniczny pomieszczeń, sprzętu, oświetlenie, czy zagęszczenie przestrzenne.
Cel. Celem pracy była ocena występowania wybranych czynników stresogennych w pracy pielęgniarek w zależności od wieku i stażu pracy.
Metoda. Badaniem objęto 132 pielęgniarki pracujące w dwóch szpitalach klinicznych Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Zastosowano autorski kwestionariusz ankiety zawierający 28 pytań zamkniętych, na które badani odpowiadali anonimowo.
Wyniki. Analiza uzyskanych wyników wykazała, że pielęgniarki odbierają środowisko pracy jako stresujące niezależnie od stażu pracy czy wieku. Najsilniej odczuwanymi stresorami w grupie badanych pielęgniarek są: zła organizacja pracy (50,8%), niedocenianie przez przełożonych (57,6%) i nadmiar obowiązków (52,7%).
Wnioski. Wyodrębnienie najbardziej obciążających stresorów pozwoli na tworzenie programów mających na celu ich eliminowanie, co w efekcie wpłynie na poprawę samopoczucia psychicznego i somatycznego, warunków pracy, efektywności pracy pielęgniarek, a w
konsekwencji satysfakcję zarówno pracowników jak i pacjentów.
Bibliografia
1. Widerszal-Bazyl M. Stres psychospołeczny w pracy – pojęcie, źródła i konsekwencje, różnice indywidualne, prewencja. W: Koradecka D. Nauka o pracy – bezpieczeństwo, higiena, ergonomia, Tom 5: Czynniki psychologiczne i społeczne. Warszawa: CIOP; 2002.
2. Ocena zagrożeń psychospołecznych i warunków pracy w związku z nowymi formami pracy i modelami zatrudnienia. Warszawa: PIP Główny Inspektor Pracy; 2009.
3. Jakubas-Kolat J. Zjawisko stresu w pracy zespołu anestezjologicznego. Anest i Ratow 2008; 1: 66-9.
4. Perek M, Kózka M, Twarduś K. Trudne sytuacje w pracy pielęgniarek pediatrycznych i sposoby radzenia sobie z nimi. Probl Pielęg 2007; t. 15 (4):223-8.
5. Andruszkiewicz A. Typy zachowań i przeżyć w pracy w grupie pielęgniarek. Probl Pielęg 2007; t. 15: 157-61.
6. Kunecka D, Kamińska M, Karakiewicz B. Analiza czynników wpływających na zadowolenie z wykonywanej pracy w grupie zawodowej pielęgniarek. Badania wstępne. Probl Pielęg 2007; 15: 192-6.
7. Kliszcz J, Nowicka-Sauer K, Sadowska A, Trzeciak B. Kontrola emocji, a poziom lęku i depresji u pielęgniarek. Zdr Publ 2004; 114(3): 346–9.
8. Nasrabadi AN, Rasoolzadeh N, Emami A, Seif H, Latifi M. Night Shift work expirirnces among Iranian nurses: A qualitative study: Orginal Article., Int Nurs Rev, 2009; 56(4): 498-503.
9. Gugała B. Sytuacje trudne w środowisku pracy pielęgniarek a umiejętność radzenia sobie z nimi. Zdr Publ 2004; 114(3): 367–70.
10. Golubic R, Milosevic M, Knezevic B, Mustajbegovic J. Work-related stress, education and work ability among hospital nurses. J Adv Nurs, 2009; 65 (10): 2056-66.
11. Wang W, Kong AWM, Chair SY. Relationship between job stress level and coping strategies used by Hong Kong nurses working in an acute surgical unit. Appl Nurs Res; 2009, Article in Press, DOI: 10.1016/j.apnr.2009.09.003.
12. Mohmood A, Chaudhury H, Valente M. Nurses perception of how physical environment affects medication errors in acute care settings, Appl Nurs Res; 2009, Articl in Press, DOI: 10.1016/j.apnr. 2009.08.005.
